بررسی اثر دمای تبلور دوباره بر خواص پخت سختی فولاد‌های فوق‌کم‌کربن

فصلنامه علمی - پژوهشی مواد نوین

مقاله 3، دوره 4، شماره 11، فروردین و اردیبهشت 1392، صفحه 35-44   

نویسندگان

افشین قناعی^{* 1}؛ حسین ادریس²؛ حسین مناجاتی زاده³؛ محمد حسین حسن نیا⁴

¹دانشجوی کارشناس ارشد مهندسی مواد، دانشکده مهندسی مواد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد- اصفهان- ایران.

²استاد دانشکده مواد- دانشگاه صنعتی اصفهان-ایران

³استادیار دانشکده مواد- دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد-اصفهان- ایران.

⁴کارشناس ارشد مهندسی مواد، مرکز تحقیقات مواد شرکت ساپکو.

تاریخ دریافت: 26 آذر 1394،  تاریخ پذیرش: 26 آذر 1394 

چکیده

امروزه استفاده از فولادهای پخت سخت‌شونده در صنعت خودروسازی، بمنظور کاهش وزن بدنه اتومبیل در راستای کاهش مصرف سوخت گسترشی چشمگیر یافته است. این فولادها، پیش از فرایند شکل‌دهی دارای تنش تسلیم پایین و انعطاف پذیری بالا بوده و پس از مرحله شکل‌دهی طی فرایند پخت رنگ استحکام و در نتیجه، مقاومت در برابر تورفتگی در آن‌ها افزایش می‌یابد. فرایند پخت رنگ، نوعی عملیات حرارتی است که در دمای C˚180 به مدت 30 دقیقه بر شکل نهایی قطعه در مرحله پخت رنگ قطعه اعمال می‌شود. در این پژوهش، تاثیر افزایش دمای آنیل بر خواص پخت سختی فولاد‌های فوق کم‌کربن بکار رفته در صنعت خودرو‌سازی مورد بررسی قرار گرفت. پس از عملیات ‌ریخته‌گری و انجام عملیات چکش‌کاری، ‌نورد گرم، ‌نورد سرد، عملیات آنیل در دو دمای 750 و C˚800 انجام گرفت.‌ سپس نمونه‌ها مورد عملیات کرنش اولیه در درصدهای 8 و 12‌درصد قرار گرفته و در ادامه، نمونه‌ها مورد عملیات پخت رنگ پیر شدند. ‌نمونه‌ها تحت آزمون کشش قرار گرفتند. ‌نتایج آزمایش‌ها نشان دادند که با افزایش دمای آنیل، با وجود افزایش اندازه دانه، ‌مقدار پخت سختی افزایش یافته است.
 

کلیدواژه‌ها

پخت سختی؛ کرنش اولیه؛ نورد گرم؛ تنش تسلیم؛ آنیل تبلور دوباره

مراجع

1- R. Trimberger; E. Fleischman and P.Salmon, "New Ultra Low Carbon HighStrength Steels with Improved Bake

Hardenability for Enhanced StretchFormability and Dent Resistance", FinalReport, 2003.

2- T. Kvackaj and I. Mamuzic, "Developmentof Bake Hardening Effect by PlasticDeformation and Annealing Condition",Metalurgyja., Vol. 45, No. 1, pp.51-55, 2006.

3- Z.C. Wang ; S.J. Kim ; C.G. Lee and T.H.Lee "Bake-hardening Behavior of Cold-RolledCMnSi and CMnSiCu TRIP-Aided SteelSheets", Journal of Materials ProcessingTechnology., Vol. 151, pp.141-145, 2004.

4- K. Dehghani and J.J. Jonas, " DaynamicBake Hardening of Interstitial-Free Steels",Metallurgical and Materials Transactions A.,Vol. 31, pp.1375-1384, 2000.

5- A. Keith, J. Taylor, G. Speer, "Bakehardenable vanadium containing steel andmethod thereof", U.S. Patent, No. 5,656,102,1997.

6- F. Takahiro ; G.E. Dongsheng and O.H.Jewheon, "Competition and Co-Operation inAutomotive Steel Sheet Production in EastAsia", MMRC Discussion Paper., No. 73,21COE University of Tokyo, 2006.

7-ح.مناجاتی زاده، د.آصفی، ا. قدمیاری، م. عقیده و ا. انصاری."بررسی و شرایط تولید بر مقاومت به ضربه فولادهایمیکروآلیاژی مورد استفاده در لوله سازی با استفاده از شبکه

عصبی" مجله علمی پژوهشی مواد نوین، جلد 2، شماره 3، ص .1391 بهار ،10-1

8- S.F. Medina, and M. Gomez, "Effect of Vand Nb on static recrystallization of austeniteand precipitate size in microalloyed steels", J.Mater Sci., pp. 5553-5557, 2010.

9- B. Soenon; A.K. De ; S. Vandeputte andB.C. De Cooman, "Competition BetweenGrain Boundry Segregation and CottrellAtmosphere Formation During Static StrainAging in Ultra-Low Carbon Bake HardeningSteels" , Acta Materialia., Vol.52, pp.3483-3492, 2004.

10- G.E. Dieter, "Mechanical Metallurgy", 3RDEdition, McGraw-Hill, New York, 1967.