تعیین مناسب ترین روش زمین آمار در تهیه ی نقشه ی تغییرات pH و TDS آب های زیرزمینی (مطالعه ی موردی: دشت ارسنجان)

فصلنامه علمی مهندسی منابع آب

مقاله 6، دوره 2، شماره 3، مهر و آبان 1388، صفحه 47-48   

نویسنده

محمد شعبانی

نویسنده

تاریخ دریافت: 20 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 20 دی 1394 

چکیده

مدیریت بهینه ی منابع آبی، و حفظ و ارتقای کیفیت آنها، نیازمند به وجود داده هایی در زمینه ی موقعیت ، مقدار و پراکنش عوامل شیمیایی آب در یک منطقه ی جغرافیایی معین می‌باشد. انتخاب و دقت روش های مناسب پهنه بندی و تهیه ی نقشه ی تغییرات ویژگی های کیفی آب های زیر زمینی بستگی به شرایط منطقه و وجود آمار و داده های کافی در آن دارد، که انتخاب صحیح آنها گامی اساسی و مهم در مدیریت منابع آبی منطقه بشمار می رود. هدف از انجام این پژوهش تعیین مناسبترین روش میان یابی به منظور بررسی و تحلیل مکانی اندازه ی pH و TDS آب های زیرزمینی دشت ارسنجان واقع در شمال شرقی استان فارس بود. بدین منظور، از روش های زمین آمار مانند کریجینگ معمولی (OK) و کریجینگ ساده (SK)، و روش های معین مانند عکس فاصله (IDW )، تابع شعاعی (RBF)، تخمینگر موضعی (LPI)، و تخمینگر عام (GPI) استفاده شد. نتایج نشان دادند که در بین روش های معین ، روش RBF به دلیل R بالاتر و RMSE پایین تر جهت تهیه ی نقشه ی تغییرات pH و TDS در منطقه مناسب ترین است. افزون بر آن، نتایج نشان دادند که روش SK ، با داشتن770/0 R= و5/463RMSE=، و روش OK، با داشتن 27/0 = R و 20/0 = RMSE در بین روش های کریجینگ به ترتیب جهت تهیه ی نقشه ی تغییرات pH و TDS برتری دارند. در نهایت، از مقایسه ی روش های گوناگون میان یابی نتیجه گیری شد که روش زمین آمار کریجینگ ساده و معمولی نسبت به روش های معین برتری داشته Tو به ترتیب به عنوان روش های مناسب جهت تهیه نقشه ی نهایی تغییرات pH و TDS در دشت ارسنجان انتخاب می شوند.
 

کلیدواژه‌ها

کیفیت آب؛ pH؛ TDS؛ روش های زمین آمار؛ روش های معین؛ آب های زیر زمینی؛ دشت ارسنجان

عنوان مقاله [English]

Determine the most appropriate method of geostatistics in mapping groundwater pH and TDS (case study: Plain Arsanjan)