بررسی جلوه‌های زنانه در رمان عامه‌پسند با تکیه بر فمینیسم ) با تأکید بر آثار برگزیده‌ی فهیمه رحیمی، نسرین ثامنی و فتّانه حاج سیّد جوادی(

فصلنامه زن و جامعه

مقاله 12، دوره 10، شماره 39، آبان 1398، صفحه 187-214   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نسرین فلاح^{* 1}؛ آیدا رضوانی²

¹استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان

²کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

تاریخ دریافت: 03 اردیبهشت 1397،  تاریخ بازنگری: 29 تیر 1398،  تاریخ پذیرش: 23 شهریور 1398 

چکیده

در رمان عامه­پسند ایرانی،  زنان نقش مؤثری به عنوان نویسنده برعهده­دارند و با خلق شخصیّت­های زنانه و شرح زندگی آنان، جلوه­های زندگی زن ایرانی را منعکس­می­کنند. نقد زنانه با دو گرایش عمده به تحلیل نقش زن با توجه به جلوه­های حضور زنان در اثر و نویسنده­ی خلّاق آن می­پردازد. در گرایش نخست با تأکید بر متن، جایگاه و نقش زنان بررسی ­می­شود و خوانش زنانه­ی متن مهم است. در گرایش دوم خلاقیّت نویسنده­ی زن و زبان زنانه ارزیابی­ می­شود. بررسی جلوه­های زنانه در آثار نویسندگان زن علاوه بر این­که دیدگاه خاصّ نویسنده را نشان­می­دهد، جایگاه زنان را در جامعه­ی معاصر منعکس ­می­کند. این مقاله به شیوه­ای تحلیلی- توصیفی با انتخاب آثار برجسته­ی نویسندگان متعدّدی همچون فهیمه رحیمی، نسرین ثامنی و فتّانه حاج سیّد جوادی، آن­ها را از دیدگاه جلوه­های زنانه تحلیل ­می­کند. یافته­ها نشان­ می­دهد که جلوه­های زنانه، در دو سطح فرم و محتوا نقش زنان را در این آثار مشخّص ­می­کند و این نقش با توجّه به دیدگاه فمینیستی در دو بخش جنسی و جنسیتی طبقه­بندی­ می­شود. پس از تعیین نقش زنان در این آثار به مقایسه­ی آن با تفکّرات و اندیشه­های فمینیستی می­پردازد و تفاوت نقش زنان را در این آثار مشخّص­­می­کند. نقش و جایگاه زنان در آثار پیشگفته، با تفاوتی عمده نوعی خودآگاهی زنانه را نشان­می­دهد که اغلب بر اطّلاع از جایگاه متعارف زنان و انعکاس آن استوار است و هیچ تمایلی به سمت دیدگاه­های افراطی فمینیستی مشاهده­ نمی­شود.

کلیدواژه‌ها

رمان عامه‌پسند؛ نقد زنانه؛ جلوه‌های زنانه؛ فهیمه رحیمی؛ نسرین ثامنی و فتّانه حاج سیّد جوادی

عنوان مقاله [English]

The Role of Women on Popular Novel on the bases of Feminism in famous works of Fahimeh Rahimi, Narin Sameni and Fattane Haj Sayyedjavadi

نویسندگان [English]

Nasrin Fallah¹؛ Aida Rezvani²

¹Shahid Bahonar Univercity of Kerman

²s

چکیده [English]

In the Iranian popular novels, women play effective roles as authors and by creating female characters they can reflect women status.  Feminist criticism come in two general kinds, analyzing the role of women through the manifestation of women and creative writers. The first division, or Gynocritics, on the bases of text, women status and roles were studied. The second division, or feministcritique, evaluates creativity and feminine language. This article analyzed the manifestations of women in various authors with outstanding selection of their works such as Fahimeh Rahimi, Narin Sameni and Fattane Haj Sayyedjavadi.  After determining the role of woman in these works, the results were compaired with feminist views and the differences in these works were compared. These finding showed that the role of women in the afore mentioned works with the major difference establish the Iranian views which are often based on knowledge and reflection of known place of women. Finally, no tendency to the Extreme view of feminism was observed.

کلیدواژه‌ها [English]

popular novel, Feminist criticism, Women’s manifestations, Fahimeh Rahimi, Narin Sameni and Fattane Haj Sayyedjavadi

مراجع

-Abbot, Pamela and Clervalla. (2011). Women's Sociology.( Manijeh Najm Iraqi). Seventh. Tehran: Nashre ney.

-Ali Ahmadi, Omid. (2007). Consumption of Iranian Literary Literature. Tehran: Research, Culture, Arts and Communication.

-Ansari Zadeh, Morteza.(2012). The popular Iranian novel. Culture and Communication, Years 4, 6 and 7, pp. 141-170.

-Attarzadeh, Mojtaba. (2008). A Comparative Study of the Concept of Gender in Islam and the West. Faslname Shoraye Farhangi Ejtemai Zanan, n. 22, pp. 43-78.

-Bagheri, Khosrow .(2003). The Philosophical Foundations of Feminism.Tehran: Ministry of Science, Research and Technology: Office of Social Planning and Cultural Studies.

-Bishop, Leonard.(2004). Lessons on story writing. Mohsen Soleimani. Tehran: Soure Publication.

-________ (1994). Donyaye Por Omid. Tehran: Ketab.

-Farahmand, Maryam / Amen Bakhtiari. (2007). Feminist Marriage Manners. Tehran: Andisheh Club.

-Fattahi, Zakiyeh (2016).Ibn Arabi's and Molavi's common look about the true status of women in creation.  Zan va Jameae, Vol. 5, No. 2, pp. 85- 104.

-Friedman, Jane .(2004). Feminism. Firoozeh Mohajer.Tehran: Aishan.

-Javadi Yeganeh and Ashieh Aramami. (2011). The Quality of Reading of Popular Love by Women. Zan dar Farhang va Honar, Period 2, n. 4, pp. 5-24.

-Hakimpour, Mohammad. (2003). Women's Rights in the Controversy of Tradition and Modernity. Tehran: Noghma Nawandish.

-Khosravi, Zohre and Others. (2003). Psychological Foundations of Gender. Tehran: Ministry of Science, Research and Technology, Office of Social Planning and Cultural Studies.

-Kianpour, Mahmood / Zohreh Najafi. (2012). Investigating the Rate and Causes of Attitudes toward the Novel. Pajoohesh Adabiyate moasere jahan, Period 17,n. 2, pp. 145- 165.

-Kulentai, Alexander and others. (2002). Women and Class Controversy in Society. Collected Articles of Women in Society, Asghar Mehdizadegan, Tehran: Look.

-Laughey,Dan.(2007). Key themes In Media Theory. New York: Mcgraw Hill.

-Michel Andre. (2004), Women's Movement. Homa Zanjanizadeh, Mashhad: Nika.

-Mir Abedini, Hassan (1998). Hundred Years of Iranian Writing. Tehran: Cheshme.

-Mir Fakhraei, Teja. (2005). Popular Iranian novels: Women's Adaptation. Faslname Anjomane Iraniye Motaleaate Farhangi va Ertebatat, n. 4, pp. 197-222.

-Mir Sadeghi, Jamal. (1997). Fiction Literature. Tehran: Elmi.

-Mohammadi Asl, Abbas .(2007). Gender and Neo-Feminist Perspectives. Tehran: Nashre Elm.

-Moshirzadeh, Homeira. (2003). From Movement to Social Theory: The History of Two Centuries of Feminism. Tehran.Shiraze.

-Mukhtarnameh, Azadeh and ZarrinTaj varedi. (2016). Examining the Evidence of the Social Status of Women in Selected Texts of Persian Literature. Zan va Jameae, 7, pp. 1, pp. 101-121.

-Najafzadeh, Mohammad Bagher. (1996). Women storywriter in Iran, Mazandaran: Roja.

-Nikkhah Ghamsari, Narges .(2005). Evolution of Attitudes toward Women and Its Influence in Islamic Revolution. Tehran: Imam Khomeini Research Center and Islamic Revolution.

-Payande, Hussein.(2003). Discourse Review. Tehran: Ruzegar.

-Rahimi, Fahimeh .(2010). Belief in the sun. Tehran: Chakhame.

-_______. (2009). Tribute to Love.Tehran: Pegah / Manshaa Danesh.

-_______.(2009). Lady of the Forest. Tehran: Pegah / Manshaa Danesh.

-RafatJah, Maryam. (2008). Reflections on the Identity of Iranian Women. Tehran: Tehran University Press.

-Reed, olin.(2002). Class Analysis of Women or the Oppressed Sex. Collected Articles of Women in Society, Asghar Mahdizadegan, Tehran: Negah.

-Rezvianian, Ghodsieh and Haleh Kiani Barroso. (2015). The Representation of Woman's Identity in the Works of Women Writers in the Eighties. Adabpajohi, n 1, pp. 63-63.

-Rezvani, Mohsen. (2005). End of Sex. Tehran: Andisheh Bashgahe.

-Rousso, Jean-Jac. (1970). Emile or Education. Translated by Manouchehr Kia, Tehran: Ganjine.

-Safaee, Ali and Kobra Mozafari. (2009). A Descriptive, Analytical and Critical Review of Iranian Popular Novels.  Adabpajoohi, n. 10, pp. 109- 136).

-Sameni, Nasrin. (1999). Goli dar Shurezar. Tehran: Pariya.

-Sarafras, Hossein. (2009). A Reading of the Discourse of Islamic Feminism. Mahname Ettelaate Hekmat va Maarefat, 37, pp. 34-38)

-Selden, Raman / Peter Weidoson. (2005). Contemporary Literary Guide. Translation by Abbas Mokhber. Tehran: Tarheno.

-Shamisa, Sirous. (2001). Literary Criticism. Tehran: Ferdows.

-Story, John. (2004). Popular Stories. translated by Hossein Payandeh, Organun, n. 25, pp. 1- 43.

-Story, John.(2007). Cultural Studies on Popular Culture. Translated by Hossein Payandeh, Tehran: Agah.

-Westwood, Sally. (2007). Household Workers: Collections of Feminism and Views. Tehran: Roshangaran va Motaleate Zanan

-Zaimaran, Mohammad. (2001). Women's Discourse: A Revolution in the Love and Transformation of Philosophical Thoughts at the End of the Second World War.Tehran: Hermes.

-Zibayinejad, Mohammad Reza.(2003). Revenues on Feminism. Collections of Feminism and Feminist Knowledge, Qom: Office of Women's Studies and Research. PP 11-33.