پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 12 |
| تعداد شماره‌ها | 567 |
| تعداد مقالات | 5,878 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,659,968 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,597,417 |
مکانیابی مراکز فضای سبز با استفاده از مدل منطق فازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: منطقه هشت تهران) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مقاله 9، دوره 6، شماره 20، فروردین و اردیبهشت 1394، صفحه 139-156 اصل مقاله (334.08 K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سید علی علوی؛ بهبود جعفری؛ محدثه معززبرآبادی؛ محمد ابراهیمی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| دانشگاه تربیت مدرس | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| تاریخ دریافت: 27 مهر 1393، تاریخ بازنگری: 31 تیر 1394، تاریخ پذیرش: 29 اردیبهشت 1394 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| افزایش جمعیت و رشد صنعت در شهرها منجر به آلودگی زیست محیطی گردیده و نیز اثرات مخربی را بر شهرنشینان وارد نموده است. به منظور تعدیل اثرات مخرب این پدیده ساده ترین راه حل، توسعه فضای سبز شهری بوده است. فضای سبز شهری، از جمله کاربری‌هایی است که توزیع مناسب آن در سطح شهر از اهمیت زیادی برخوردار است. شهر تهران به ویژه منطقه مورد مطالعه از پراکندگی مناسب فضای سبز برخوردار نبوده بطوری که سرانه آن به میزان 4.11 متر مربع به ازای هر نفر نشان داده شده است. هدف از این پژوهش ساماندهی پراکنش فضایی، فضای سبز شهری در منطقه هشت شهر تهران است. در این پژوهش از روش‌ها و قابلیت‌های مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و منطق فازی استفاده شده است. در این پژوهش جهت تعیین مکان‌های مناسب از معیارهایی مانند تعداد جمعیت، فاصله از راههای ارتباطی، فاصله از تأسیسات و تجهیزات شهری، فاصله از مراکز صنعتی، فاصله از کاربری ورزشی، فاصله از پارکهای موجود، فاصله از کاربری تجاری، فاصله از کاربری فرهنگی،فاصله از کاربری آموزشی، فاصله از کاربری مسکونی، فاصله از مراکز بهداشتی- درمانی، فاصله از کاربری مذهبی استفاده شد. برای پیادهسازی عملگر فازی در محیط GIS پس از تعریف نمودن مقدار عضویت فازی برای هر یک از پارامترها(فازی سازی) برای تعیین مقدار عضویت فازی از روش خطی استفاده گردید سپس لایه‌های وزن دار شده روی هم گذاشته شد و در نهایت مناسب ترین پهنه در نقشه نهایی نشان داده شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که فضاهای سبز موجود در منطقه هشت تهران کافی نبوده است و نیازمند توجه مسئولان در این زمینه است. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژه‌ها | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فضای سبز شهری؛ منطقه هشت تهران؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ منطق فازی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
مکانیابی مراکز فضای سبز با استفاده از مدل منطق فازیدر سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: منطقه هشت تهران)
چکیده افزایش جمعیت و رشد صنعت در شهرها منجر به آلودگی زیست محیطی گردیده و نیز اثرات مخربی را بر شهرنشینان وارد نموده است. به منظور تعدیل اثرات مخرب این پدیده ساده ترین راه حل، توسعه فضای سبز شهری بوده است. فضای سبز شهری، از جمله کاربری‌هایی است که توزیع مناسب آن در سطح شهر از اهمیت زیادی برخوردار است. شهر تهران به ویژه منطقه مورد مطالعه از پراکندگی مناسب فضای سبز برخوردار نبوده بطوری که سرانه آن به میزان 4.11 متر مربع به ازای هر نفر نشان داده شده است. هدف از این پژوهش ساماندهی پراکنش فضایی، فضای سبز شهری در منطقه هشت شهر تهران است. در این پژوهش از روش‌ها و قابلیت‌های مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و منطق فازی استفاده شده است. در این پژوهش جهت تعیین مکان‌های مناسب از معیارهایی مانند تعداد جمعیت، فاصله از راههای ارتباطی، فاصله از تأسیسات و تجهیزات شهری، فاصله از مراکز صنعتی، فاصله از کاربری ورزشی، فاصله از پارکهای موجود، فاصله از کاربری تجاری، فاصله از کاربری فرهنگی،فاصله از کاربری آموزشی، فاصله از کاربری مسکونی، فاصله از مراکز بهداشتی- درمانی، فاصله از کاربری مذهبی استفاده شد. برای پیادهسازی عملگر فازی در محیط GIS پس از تعریف نمودن مقدار عضویت فازی برای هر یک از پارامترها(فازی سازی) برای تعیین مقدار عضویت فازی از روش خطی استفاده گردید سپس لایه‌های وزن دار شده روی هم گذاشته شد و در نهایت مناسب ترین پهنه در نقشه نهایی نشان داده شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که فضاهای سبز موجود در منطقه هشت تهران کافی نبوده است و نیازمند توجه مسئولان در این زمینه است. واژه‌های کلیدی: فضای سبز شهری، منطقه هشت تهران، سیستم اطلاعات جغرافیایی، منطق فازی
1- مقدمه 1-1- طرح مسأله جمعیت شهرنشین کره زمین در قرن گذشته بیش از 10 برابر شده است و از 2.8 میلیارد نفر در سال 2000 به حدود3.2 میلیارد نفر در سال 2005 رسیده است. مطابق پیش بینی سازمان ملل؛ تمامی افزایش جمعیت دنیا بین سال‌های 2000 تا 2030 و بیش از 60 درصد آنها در سال 2030 در شهر زندگی خواهند کرد؛ تقریبا 93 درصد این افزایش جمعیت در کشور‌های در حال توسعه اتفاق خواهد افتاد (bunvong and ladawan؛2008 ). به طور کلی، افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی موجب تبدیل فضاهای سبز شهری به سطوح بتنی خشن و نفوذناپذیر میشود و این روند به ویژه در کشور‌های در حال توسعه و جهان سوم نمودی جدی تر دارد (قربانی و تیموری،1389). موثر ترین راه مقابله با معضلات شهرنشینی، تقویت رابطه انسان شهرنشین با طبیعت است، رابطه ای که در زندگی شهری تا حدودی گسسته شده است (محمدی و رخشابی نسب،1390). پارکهای شهری دارای نقش اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی هستند و با مزایایی چون، محیطی مطلوب برای پرورش یکپارچگی اجتماعی، حفظ آسایش و درمان بیماری‌های روحی و نظایر این‌ها، شاخصی برای ارتقای کیفیت فضای زندگی و توسعه جامعه محسوب می‌شوند (balram،2005). شهرسازی از دیدگاه سالم سازی محیط زیست در چارچوب یک شهر سالم بیش از هر زمان مورد توجه قرار گرفته و به عنوان یکی از ضروریات توسعه پایدار مطرح است (ابراهیم زاده و عبادی جوکندان،1387). ایران به عنوان کشور در حال توسعه با معضلات فراوان زیست محیطی به خصوص در محیط‌های شهری روبرو است (لقائی،1385). منظور از فضای سبز شهری نوعی از سطوح کاربری زمین شهری با پوشش گیاهی انسان ساخت است که هم دارای بازدهی اجتماعی و هم در بردارنده بازدهی اکولوژیکی است (سوزنچی؛1383،5). از سوی دیگر می‌توان گفت هدف اصلی در طراحی توزیع مناسب فضای سبز دستیابی به آثار اجتماعی و روانی آن در هر چه نزدیک تر کردن انسان و طبیعت به یکدیگر است (صالحی فرد و همکاران،1389). تخصیص زمین‌های شهری به کاربری‌هایی چون پارک و فضای سبز شهری مسئله مهمی در شهر‌هاست(rafiee Et al،2009؛431). در حال حاضر سطح و سرانه فضاهای سبز شهری در مقایسه با استانداردهای جهانی و استاندارد پذیرفته شده وزارت راه و شهرسازی بسیار پایین است همین مقدار کم هم به صورت استاندارد بین مناطق مختلف شهر به صورت مناسب توزیع نشده است (حجتی،1389،32). رشد و توسعه شهرنشینی با گسترش کالبدی شهرها رابطه ی مستقیم داشته و دوری از طبیعت و قطع رابطه ی انسان با محیط زیست طبیعی را موجب میشود (محرم نژاد و بهمن پور،1388). وجود کاربری فضای سبز در شهرها و توزیع مناسب آن و همچنین سرانه اختصاص یافته به آن براساس نیازهای جمعیتی یکی از مباحث اساسی در برنامه ریزی و مدیریت شهری است.با توجه به مسایل مطرح شده، بررسی فضای سبز براساس سرانه و توزیع مناسب آن و مقایسه آن با سایر مناطق شهر تهران از ضروریات این پژوهش است. بنابراین این پژوهش سعی دارد براساس روش‌های علمی تحلیل مکانی در محیط GIS و به کارگیری منطق فازی به ساماندهی فضایی جهت احداث و اختصاص کاربری فضای سبز در منطقه مورد مطالعه دست یابد. در نهایت با استفاده از قابلیت سیستم اطلاعات جغرافیایی مطلوب ترین زمین‌ها را جهت احداث فضای سبز و چگونگی توزیع فضای سبز را بررسی نماید. با افزایش جمعیت و توسعه و گسترش شهرنشینی انسان‌ها به تدریج از طبیعت دور شده اند و تراکم بیش از حد جمعیت و دخالت در محیط طبیعی و ایجاد محیط‌های انسان ساخت،نیازهای زیست محیطی،جسمی و روحی انسان را بیشتر بروز داده است (حیدری،1387،1). از طرف دیگر تمرکز بیش از حد فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در شهر‌های بزرگ باعث هجوم جمعیت به این شهرها شده و به دنبال آن نیاز به فضاهای تنفسی شهری را هر چه ملموس تر میکند (رزمی،1،1384). بر این اساس وجود پارک‌ها و فضاهای سبز به عنوان یک نیاز زیستی جوامع برای ارتقاء کیفی سطح زندگی تبلور یافته است (محمدی و همکاران،1391،178). در کشور ما نیز برنامه ریزی و مکان یابی صحیح فضای سبز شهری به عنوان یکی از عناصر و کاربری‌های مهم زیست محیطی، میتواند تا حد زیادی این محیط انسانساخت را به عنوان یک جامعه مطلوب معنی دار کرده و با کاهش آثار مخرب گسترش صنعت و کاربرد نادرست فناوری و بالا بردن سطح زیبایی بصری موجب افزایش کیفیت زیستی و هویت بخشی به ساکنان آن گردد (حیدری،3،1387).فضای سبز شهری به عنوان جزئی اساسی، از بافت شهرها و نیز بخش مهمی از خدمات شهری مورد نیاز جامعه شهری، ضرورت یافته است و باید از نظر کمی و کیفی،متناسب با حجم فیزیکی شهر و نیازهای جامعه با توجه به شرایط اکولوژیک شهر و روند گسترش آتی آن توسعه و توزیع شود تا بتواند به عنوان فضاهای سبز فعال بازدهی مورد نیاز را به صورت مستمر داشته باشد (قربانی و همکاران،1390). به طور کلی ضرورت‌های توزیع مناسب فضای سبز شهری عبارتند از: - ضرورت زیست محیطی؛ که دربرگیرنده نقش و اهمیت فضای سبز در زندگی شهری است. از جمله: تولید اکسیژن و جذب کربن، کاهش آلودگی هوا، افزایش رطوبت نسبی و تعدیل آب و هوا؛ کاهش آلودگی صوتی.... - ضرورت اجتماعی: به طور کلی پارک‌ها بخشی از فضای سبز مجهز شهری می‌باشند که در برنامه ریزی اوقات فراغت و دارا بودن نقش مکمل تفریحی وآموزشی و در ایجاد چشم انداز زنده و سبز نقش بسزایی داشته و بیگانگی افراد شهرنشین را با طبیعت تخفیف داده و آرامش روحی را به آنها باز می‌گردانند و می‌توانند تا حدودی نیاز دسترسی به طبیعت را برای تمامی قشرها برآورده سازند. - ضرورت حرفه ای و علمی: توسعه فضای سبز از مواردی می‌باشند که در صورت هر نوع توسعه در قالب طرح جامع، توسعه و عمران، حوزه نفوذ و یا طرح‌های منطقه ای باید مورد توجه و بررسی قرار گیرد. بنابراین مکان یابی و برنامه ریزی و فعالیت‌های مکمل بایستی در مقیاس کلان مورد توجه قرار گیرند. شناخت دقیق عملکرد فضاهای سبز به شهرساز امکان می‌دهد تا برنامه ریزی و طراحی آن متناسب با نیازهای جامعه و همچنین توجه به استانداردها و معیارهای به دست آمده به انجام رساند (کوچکسرایی و همکاران،1391،80). 1-2- اهداف پژوهش شناسایی و ارائه پراکندگی مناسب فضای سبز در منطقه مورد مطالعه شناسایی و ارائه مکان‌های مناسب جهت ایجاد فضای سبز در منطقه مورد مطالعه شناسایی و ارائه سرانه‌های فضای سبز و مقایسه فضای سبز در منطقه مورد مطالعه 1-3- پیشینه پژوهش
1-4- روش پژوهش این پژوهش مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی است. در بخش توصیفی با استفاده از مطالعات کتابخانه ای- اسنادی به منظور ساماندهی فضایی فضای سبز منطقه هشت تهران، معیارهای مناسب با هدف پژوهش انتخاب و سپس داده‌های توصیفی جمع آوری گردیده است. در بخش تحلیلی با استفاده از تکنیک‌های مدل فازی وزن هر کدام از لایه‌ها با توجه به نظر کارشناسان امر تعیین شده و سپس با استفاده از عملگر گاما فازی در محیط ARC GIS تلفیق لایه‌های مورد نظر جهت ساماندهی فضایی فضای سبز منطقه هشت شهر تهران صورت گرفته است.
1-5- منطقه مورد مطالعه منطقه 8 تهران در دامنه شیب ملایم رشته کوه البرز در شمال کوه‌های سه تپه در شرق تهران قرار گرفته است و از طریق همسایه شمالی خود منطقه4 به ارتفاعات کوه البرز و از طریق همسایه جنوبی خود منطقة 13 به جنگل‌های سرخه حصار و کوه‌های سه تپه می رسد. شیب طبیعی این اراضی از شمال به جنوب هدایت کننده آب‌های سطحی بالادست به این منطقه و سپس مناطق جنوب شرقی شهر تهران است بطورکلی، از لحاظ تقسیمات شهرداری، منطقه هشت، از سمت شمال و شمال شرقی به منطقه 4، از جنوب به منطقه 13 و از سمت غرب به منطقه 7 محدود می شود و وسعت آن معادل 1339 هکتار می باشد (طرح جامع تهران؛1385). تعداد جمعیت: 378725 نفر ( 190068 نفر مرد - 188617 نفر زن ) جمعیت باسواد: 333133 نفر ( 170549 نفر مرد - 162584 نفر زن ) جمعیت بی سواد: 30506 نفر ( 6656 نفر مر د - 13850 نفر زن ) تعداد خانوار: 116601 خانوار بعد خانوار: 3.34 خانوار تراکم جمعیت: 28647 نفر در کیلومتر مربع تراکم خانوار: 8820 خانوار در کیلومتر مربع متراز فضای سبز منطقه: 155 هکتار سرانه فضای سبز: حدود11/ 4 متر مربع
شکل (1): محدوده منطقه هشت تهران به تفکیک نواحی
در سال 1365 منطقه دارای جمعیتی معادل 346473 نفر بود که در سال 1375 جمعیت منطقه به 336474 نفر رسید و در حال حاضر براساس نتایج رسمی سرشماری سال 1385 برابر با 378725 نفر می باشد(مرکز آمار ایران،1393). منطقه 8 دارای 3 ناحیه و 20 محله ممیزی و 13 محله شورایاری است.
2- مبانی نظری پژوهش امروزه پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی معضلات زیست محیطی، موجودیت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب نا پذیر کرده است، شهرها به عنوان کانون‌های متمرکز فعالیت و زندگی انسان‌ها برای اینکه بتوانند پایداری خود را تضمین کنند چاره ای جز پذیرش ساختار و کارکردی متاثر از سیستم‌های طبیعی ندارند (احمدی و همکاران،1390). در این راستا دسترسی به خدمات شهری و عدالت اجتماعی،حکم میکند که همه طبقات شهری بتوانند به یکسان از فضاهای باز و سبز شهری؛ پارک‌ها و مکان‌های اوقات فراغت برخوردار شوند، نه اینکه طبقات بالای جمعیتی و افراد مرفه جامعه بتوانند قطعاتی از زیباترین چشم انداز‌های شهرهارا برای زیست خود انتخاب کنند و بتدریج همه ی این چشم انداز‌ها مختص طبقات مرفه جامعه شوند (زنگی آبادی و مختاری ملک آبادی،1384). فضاهای سبز به موازات رشد و متراکم شدن نواحی شهری در جوامع مختلف مورد توجه قرار گرفته اند و راهبرد‌های گوناگونی برای مکان یابی و توزیع مناسب آنها در محیط‌های شهری ابداع و به کار گرفته شده است (قربانی و تیموری،50،1389). دانشمندان پی برده اند که فضای سبز میتواند به آرامش، جوان سازی و کاهش خشونت مردم کمک کند. گذشته از مزایای اجتماعی و فیزیولوزیکی، طبیعت و فضای سبز شهری میتواند مزایای اقتصادی را نیز، چه برای مدیران شهری و چه برای شهروندان تامین کند. بعنوان مثال، پالایش هوا که درختان انجام می‌دهند؛ میتواند منجر به کم شدن آلودگی هوا گردد. به علاوه ارزشهای زیباشناختی، تاریخی، تفریحی پارکهای شهری باعث افزایش جذابیت شهر، ارزش گردشگری و در نتیجه درآمدزایی میشود (cheisura،2004،129). 1-2- تعاریف و مفاهیم: 1-فضای سبز شهری: به مجموعه فضاهای باز و سبزی گفته میشود که در داخل محیط‌های شهری با اهداف مشخص، برنامه ریزی و عملکردهای معینی برعهده آن نهاده شده است (مطلبی،1383،31). فضاهای سبز شهری بخشی از فضاهای وسیع یا محدود موجود در محدوده ی عملکردی شهر است که به منظور ایجاد تنوع و زیبایی، افزایش کیفیت زیستی، تامین رفاه انسانی و ارائه خدمات ویژه به شهروندان انتخاب شده و با انواع پوشش گیاهی بومی و غیر بومی، تحت نظارت و مدیریت انسان شهری قرار دارد (ضرابی و تبریزی،1385،16). 2-پارکهای شهری: پارک واژه ای فرانسوی است و در فرانسه و اروپا به معنای زمین سبز شهری بود که برای نگهداری از حیوانات وحشی یا اهلی آن را با حصار محصور می‌کرده اند (براتی،1380،42). بخشی از فضاهای سبز عمومی اند که علاوه بر دارا بودن جنبه‌های تفریحی، فرهنگی و زیست محیطی، جنبه خدمات دهی به مناطق مختلف شهر را نیز دارند (دفتر امور فنی و تدوین معیارها،1380،29).
جدول 1: گونه شناسی مراکز فضای سبز
مآخذ:کتاب ابعاد سبز طراحی شهری،نویسنده:کلیف موتین،2005،137 2-2- فضای سبز شهری و توسعه پایدار شهری محیط زیست انسانی،مفهوم جامعی است از مجموع تاثیرات عوامل بیرونی و روابط متقابل آنها که تعادل بیولوژیک راسبب می‌شوند. بنابراین چگونگی روابط انسان‌ها با محیط، نحوه ی برقراری ارتباط و تأثیر پذیری خصوصیات اکوسیستم‌ها در کیفیت احساسی و روانی انسان‌ها تأثیر مهم و غیر قابل انکار دارد. لوکوربوزیه برای وجود فضاهای سبز شهری، اهمیت زیادی قائل شده و اعتقاد دارد که از هر ده واحد فضای شهری برای سکونت باید نه واحد آن فضای سبز باشد. توجه به مقوله سبز شهری،زمانی مهم تر جلوه میکند که بدانیم این کاربری شهری به طور مستقیم با پایداری شهری مرتبط است. بعد نوین پایداری شهری در شهر‌های ناهمگن و ناپایدار امروزی؛ پایداری اجتماعی است که با نقش پارک در بالا بردن ضریب مشارکت پذیری شهروندان ارتباط متقابل دارد (محمدی و همکاران،97،1386). به عبارت دیگر، توسعه پایدار شهری برای راههای توسعه و مدیریت به شیوه ای پایدار تمرکز و تأکید دارد که در آن، به تقویت و ارتقای برخی از جنبه‌های توسعه پایدار از جمله عملکرد انرژی، فضای سبز و واحد همسایگی اشاره شده است (بهمن پور و محرم نژاد،1388). شرایطی که بانک جهانی برای ارتقای کیفیت زیست و توسعه شهری پایدار بیان نموده عبارتند از: 1-قابل زیست بودن 2-برخورداری از مدیریت محلی کارآمد 3-رقابت پذیری 4-برخورداری از نظام اعتبار بانکی)سایت اینترنتی بانک جهانی www.worldbank.org)
3-2- معیارهای تاثیر گذار در پراکنش فضایی مراکز سبز شهری عرصه عمومی، مهم ترین بخش شهرها و محیط‌های شهری اند. در چنین عرصه‌هایی بیشترین تماس، ارتباط و تعامل بین انسان‌ها رخ می‌دهد و این عرصه‌ها تمامی بافت شهری را که مردم بدان دسترسی فیزیکی و بصری دارند را شامل میشود. یکی از مهم ترین عناصر این مجموعه‌ها؛ پارک‌ها و فضای سبز شهری اند که نقش فعال در سلامتی شهر و شهروندان ایفا می‌کنند(محمدی،194،1386). در مکان یابی این عناصر که براساس ظرفیت، وسعت، جذبه فضایی و شعاع دسترسی طبقه بندی می‌شوند، در نظر گرفتن عوامل زیر حائز اهمیت است: الف- دسترسی: محل احداث پارک از نظر در دسترس بودن برای تمامی اقشار قابل توجه است. ب- ایمنی در دستیابی: پارکهای عمومی باید به نحوی ساخته شوند تا برای تمامی اقشار جامعه با ساختار سنی و جنسی مختلف براحتی قابل توجه است. ج- مرکزیت: این کاربری باید حتی المقدور در مراکز شهری، اعم از مراکز محلات، مراکز ناحیه و مناطق شهری مکان یابی شوند (سعید نیا؛1379؛88). 4-2- منطق فازی ابهام[1] و عدم قطعیت[2] ذاتی حاکم بر علوم انسانی به طور کلی و به ویژه محیط‌های برنامه ریزی و تصمیم گیری، نیازمند روش‌هایی است که امکان بررسی و صورت بندی ریاضی مفاهیم نادقیق تعریف این علوم را فراهم نماید. منطق فازی به عنوان یک برنامه قوی برای فرآیند تصمیم گیـری در سیستم‌های اطلاعاتـی شنـاخته شده اسـت. در بــرخـی مـوارد معمـولاً برمبنـای دانـش کارشناس یا استدلال افراد تصمیـم گرفتـه میشود. منطق فازی برنـامـه قدرتمنـدی را در برخـی فرآینـدهای تصمیم گیـری فـراهـم مـی‌کنـد که دانـش کارشنـاسی را که ساختـار نامربوطی دارد تنظیم می‌نماید( Arie, Croitora & Yerach, Doytssher 2003: 1). تئوری مجموعه‌های فازی و منطق فازی، به عنوان نظریه ای ریاضی برای مدلسازی و صورت بندی ریاضی ابهام و عدم دقت موجود در فرآیندهای شناختی انسانی ابزارهای بسیار کارآمد و مفیدی به شمار می روند. نظریه مجموعه‌های فازی ابزارهایی فراهم می آورد که می توان به وسیله ی آنها نحوه ی استدلال و تصمیم گیری انسانی را صورت بندی ریاضی بخشید و از الگوهای ریاضی بدست آمده در زمینه‌های گوناگون علوم و تکنولوژی استفاده کرد (تقوایی،1388). پرفسورلطفی عسگرزاده، استاد دانشگاه برکلی آمریکا نظریه فازی را در سال 1365 عرضه کرد که از آن زمان تاکنون گسترش زیادی یافته است. این نظریه برای اقدام در شرایط عدم اطمینان به کار گرفته میشود. در حقیقت تفکر فازی فرآیندی طیفی میان دو گزینه مطلق است و امری نسبی تلقی میشود. سیاه و سفید در حایل میان خود طیفی خاکستری را عرضه میکند که فازی بودن در این معنا همان خاکستری بودن است. در علوم مختلف پدیده‌های زیادی یافت می‌شوند که برنظام دوارزشی (صفر و یک ) مبتنی اند که ریشه در تفکرات ارسطویی دارند. براساس این منطق همه چیز تنها مشمول یک قاعده ثابت میشود که به موجب آن، یک چیز درست است یا نادرست. درحالی که درتضاد با تفکر ارسطویی، تفکر بودایی بر این معتقد است که یک چیز هم ممکن است درست باشد و هم نادرست و هرچیز با درجه ای درست است و با درجه ای نادرست، بنابراین درست بودن، امری نسبی است. این تفکر بستر اولیه تفکر فازی است.(تقوایی،1389)
شکل (2): قانون دوارزشی و تفکر فازی
بخشی از توانـایی‌های مجموعه‌های فازی زمانی مشخص تر می شود که به مجموعه‌های غیرفازی به شیوه ای دقیق توجه کنیم. این منحنی‌ها، توابع پله ای یا خطوط منقطعی هستند کهA و نقیض A را مشخص می کنند. (perry, 2000:1181) یک مجموعه فازی، مجموعه ای از اعضاء هستند که با یک درجه، به مجمـوعه تعلق دارند. ایـن درجه، درجه عضویت (Degree of Membership) نام دارد. بر این اساس، یک مجموعـه فازی به صورت زیر تعریف می شود: رابطه (1)
می توان گفت که X با درجه عضویت به مجموعه A تعلق دارد. هر مجموعه فازی، خانواده ای از مجموعه‌های قطـعی یا عـادی (حلقه حلقه) است. به طور اخص، می توان گفت که عملیات برپایه اصل گسترش قرار دارند مطابق این اصل، امکان بسط هر عملیات جبری که برای مجموعه‌های قطعی تعریف شده است، در مجمـوعههای فازی نیز فراهم میشود (کرمعلی،10:1387). روابط ریاضی مربوط به ساده‌ترین و متداولترین اپراتورهای فازی عبارت است از: اجتماع فازی[3]: حداقل درجه عضویت پیکسلها در نقشههای مورد تلفیق را برای نقشه نهایی در نظر می‌گیرد و از وزن بالای پیکسلها کاملاً چشمپوشی میشود. اشتراک فازی[4]: حداکثر مقدار عضویت پیکسل در تمام نقشههای مورد تلفیق، به عنوان مقدار عضویت در نقشه نهایی وارد میشود. در نتیجه یک خروجی بسیار خوشبینانه به دست میآید. حاصل ضرب جبری فازی[5]: باعث کاهش عضویت نهایی میشود و نتیجه آن تعلق وزن بسیار کوچکی به هر موقعیت است که در صورت زیاد بودن نقشههای ورودی این عدد به صفر میل میکند. جمع جبری فازی[6]: عضویت نهایی پیکسلها در نقشه خروجی بزرگ شده، در صورت زیاد بودن ورودیها به یک میل میکند. به دلیل بزرگ شدن اوزان موقعیت‌های نهایی اثر این عملگر افزایشی است. عملگر گامای فازی[7]: حالت کلی روابط عملگرهای ضرب و جمع است. با انتخاب صحیح مقدار گاما مقادیر خروجیها حاصل سازگاری قابل انعطاف میان گرایشات افزایشی و کاهشی دو عملگر ضرب و جمع فازی می‌باشند (کریمی،99:1388). رویکرد تصمیمگیری چندمعیاره میتواند چارچوبی را برای نشاندادن گروههای تصمیمگیر در قالب یک مدل فراهم نماید (Nagui,2011:198). روش منطق فازی مثلثی منجر به لحاظ شدن عدم قطعیت و عدم دقت موجود در مسائل به منظور تطابق بیشتـر با واقعیت میشود. به همین دلیل روش فـازی مثلثی در این پژوهش برای ارزشگذاری و وزن دهی هریک از شاخصهای بهداشتی- درمانی استفاده شده است. 3- تحلیل یافتهها برای تعیین وزن هر یک شاخصهای موثر در ساماندهی فضای سبز شهری پرسشنامهای طراحی شده و در اختیار کارشناسان و خبرگان شهرسازی قرار گرفته شد. در طراحی این پرسشنامه جهت پرهیز از پیچدگی زیاد، پاسخهای هر سوال از پرسشنامه بصورت پیوستار هفت گزینه ای شامل الف ) فوق‌العاده مهم، ب ) خیلی مهم، ج ) مهم، د ) اهمیت متوسط، هـ) کم اهمیت، و ) خیلی کم اهمیت، ز) بی اهمیت، تعیین شد. پس از گردآوری پرسشنامهها از آنجا که پاسخ‌ها در پرسشنامه بصورت اعداد کیفی هفت گزینه ای از فوق العاده مهم تا بی اهمیت قید شده بود، برای تبدیل این اعداد به اعداد کمی قطعی به هریک از گزینه‌ها یک عدد مثلثی فازی همانند شکل شماره(3)تخصیص داده شده است.
شکل (3): نمایش اعداد فازی مثلثی گزینه‌های هفت گانه مأخذ: ((Phua, 2005, 25
سپس با استفاده از عملگرهای منطق فازی و تبدیل اعداد فازی به اعداد قطعی از فرمول مینکووسکی(Minkowesky) اعداد فازی مزبور به اعداد قطعی تبدیل شد که در جدول شماره 3 نشان داده شده است. (Sanayei, 2010:26).
جدول (4): تبدیل اعداد مثلثی به اعداد قطعی
مآخذ (Phua, 2005)
جدول (5): اوزان شاخصهای تاثیر گذار (وزن نهایی)
برای پیادهسازی عملگر فازی در محیط GIS ابتدا معیارهای تاثیرگذار در ساماندهی فضایی با توجه به نتایج مطالعات کتابخانهای استخراج و نیز وارد محیط GIS شده است که عبارتند از: تعداد جمعیت، فاصله از راههای ارتباطی، فاصله از تأسیسات و تجهیزات شهری، فاصله از مراکز صنعتی، فاصله از کاربری ورزشی، فاصله از پارکهای موجود، فاصله از کاربری تجاری، فاصله از کاربری فرهنگی،فاصله از کاربری آموزشی، فاصله از کاربری مسکونی، فاصله از مراکز بهداشتی-درمانی، فاصله از کاربری مذهبی. جهت پیاده سازی مدل منطق فازی در محیط GIS مراحل زیر صورت گرفته است: مرحله نخست: فاصله متغیرها از یکدیگر یکی از مهم ترین پارامترهای ساماندهی فضایی بوده که ابتدا فاصله اقلیدسی پارامترها به کمک ابزار Spatial Analyst بدست آمد. لایه رقومی ایجاد شده از فاصله هر معیار بصورت جداگانه با اندازه پیکسل 20 استخراج گردیده است.
شکل (4)- نمونه ی نقشه ی فاصله ی هر معیار ( مأخذ: نگارندگان)
مرحله دوم: از مراحل مهم در منطق فازی، تعریف نمودن مقدار عضویت فازی جهت هر یک از پارامترها است (فازی سازی) و برای تعیین نمودن مقدار عضویت فازی عملیات زیر انجام شده است: جهت پیاده سازی این مرحله با استفاده از ابزار Membership Fuzzy در محیط Arc Toolbox استفاده شده است. در واقع تعریف میزان عضویت فازی، همان استاندارسازی پارامترها است که یکی از مراحل مهم روش‌های تصمیم گیری چندمعیاره (MCDM) است. برای تعریف عضویت فازی روش‌های گوناگونی از جمله تابع گوسین[8] و خطی (Linear) وجود دارد که در این تحقیق با توجه به ماهیت خطی (صفر تا یک) پارامترها از روش خطی استفاده گردیده است. نمونهی لایه رقومی حاصل از ابزار Fuzzy Membership در شکل شماره (5) نشان داده شده است.
شکل (5): استانداردسازی معیارها(مأخذ: نگارندگان)
مرحله سوم: پس از تعیین درجه عضویت، با استفاده از ابراز Raster calculator هر کدم از لایه‌ها را در وزن بدست آمده از مدل فازی ضرب گردیده و در نهایت لایه وزنی از هر کدام از معیارها به دست آمده است.
مرحله نهایی: در این مرحله عملیات همپوشانی فازی صورت گرفته است. بدین منظور، لایه‌های رقومی (پارامترهایی) که در مرحله قبل فازی و سپس وزن دار شده است، در این مرحله روی هم گذاشته میشود که عملگرهای پنج گانه ای برای این منظور وجود داشته است. در این پژوهش از عملگر گاما با مقدار 9/0 استفاده شده است .059
شکل (6): نقشه حاصل از همپوشانی لایه‌های رقومی (ماخذ: نگارندگان)
4- نتیجه گیری هدف از پژوهش حاضر سامان دهی پراکنش فضایی مراکز فضای سبز در منطقه هشت تهران بوده است، که با استفاده از منطق فازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت گرفته است. در این پژوهش جهت تعیین مکان‌های مناسب از معیارهایی مانند تعداد جمعیت، فاصله از راههای ارتباطی، فاصله از تأسیسات و تجهیزات شهری، فاصله از مراکز صنعتی، فاصله از کاربری ورزشی، فاصله از پارکهای موجود، فاصله از کاربری تجاری، فاصله از کاربری فرهنگی،فاصله از کاربری آموزشی، فاصله از کاربری مسکونی، فاصله از مراکز بهداشتی- درمانی، فاصله از کاربری مذهبی استفاده شد. و پس از فازی سازی لایه‌های رقومی و تلفیق نقشه‌ها، پهنه‌های مناسب جهت ایجاد فضای سبز در شکل شماره (6) نشان داده شد که مدیران و برنامه ریزان شهری با شناختی که از کارآمدی سیستم اطلاعات جغرافیایی در برنامه ریزی شهری دارند می‌توانند با بهره گیری از این سامانه و با شناسایی مکان‌های مناسب و تخصیص آنها به فضای سبز تا حدودی از مشکلات شهری بکاهند. نتایج حاکی از آن است که فضاهای سبز موجود در منطقه هشت تهران کافی نبوده است و نیازمند توجه مسئولان در این زمینه است.
منابع ابراهیم زاده، عیسی، عبادی جوکندان، اسماعیل، (1386)، تحلیلی بر توزیع فضایی- مکانی کاربری فضای سبز در منطقه سه شهری زاهدان، جغرافیا و توسعه، شماره 11، بهار و تابستان، 39 - 58 احمدی، عاطفه، موحد، علی، شجاعیان، علی، ارائه الگوی بهینه مکان یابی فضای سبز شهری با استفاده از GIS و روش AHP (منطقه مورد مطالعه: منطقه 7 شهرداری اهواز)، فصل نامه آمایش محیط، شماره 15، 147 تا 162 براتی، ناصر، (1380)، ارتباط متقابل زبان و محیط:چالشی در مقابل تفکرات مدرن در مورد محیط زیست، فصلنامه پژوهش، شماره 5، پوراحمد، احمد، اکبرپور سراسکانرود، محمد، ستوده، سمانه، (1388)، مدیریت فضای سبز شهری منطقه 9 شهرداری تهران. فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 69 ، 29- 50 تقوایی، مسعود، شاهیوندی، احمد، (1389)، پراکنش خدمات بهداشتی و درمانی در شهرستان‌های ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه احتماعی، سال دهم، شماره 39، 33- 54 حجتی، الهه، (1389)، سرانه کاربری فضای سبز شهری سرانه فراموش شده، فصلنامه گزارش، شماره 64-65، تهران، 31 - 37 حیدری بخش، مرضیه، (1387)، بررسی تطبیقی استاندارد پارک‌ها و فضای سبز شهر اصفهان با استانداردهای موجود (نمونه وردی: فضای سبز حاشیه زاینده رود)، محمدی، جمال، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، گروه جغرافیا رزمی، کاظم، (1384)، بررسی راههای افزایش ضریب بهره برداری از فضاهای سبز شهری، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان زنگی آبادی، علی، مختاری ملک آبادی، (1389)، شهرها، فضای سبز و رویکردی نوگرایانه به ابعاد انسانی طراح، ماهنامه پیام سبز، شماره 42، ص87 سایت اینترنتی منطقه هشت شهرداری تهران(http://region8.tehran.ir/) سایت مرکز آمار ایران(www.amar.org) سعیدی نیا، احمد، (1379)، فضای سبز شهری ، انتشارات مرکز مطالعات برنامه ریزی شهری وزارت کشور، جلد نهم. سوزنچی، کیانوش، (1383)، فضاهای سبز بستر تعامل اجتماعی، مجله شهرداری‌ها، سال ششم، شماره 67، تهران، انتشارات شهرداری‌ها، 5- 12 صالحی فرد، محمد، براتعلی خاکپور،هادی رفیعی، معصومه توانگر، (1389)، تحلیلی بر ابعاد اجتماعی فضاهای سبز شهری با تا کید بر دیدگاه شهروندان (نمونه موردی:شهر مشهد)، مجله فضای جغرافیایی، سال دهم، شماره 29، بهار، 51- 93 ضرابی، اصغر، تبریزی، نازنین، (1385)، برنامه ریزی بهینه سازی فضای سبز شهری، فصلنامه سبزینه شرق، شماره22،53 - 71 طبری کوچکسرایی، سعید، لقائی، حسنعلی، حسینی، سید محسن، ارزیابی پارکهای شهری قائم شهر و بهینه سازی قابلیت استفاده از آنها برای شهروندان، (1391)، فصلنامه آمایش محیط، شماره 19، 75 - 98 قربانی، پورمحمدی، بهشتی روی، (1390)، تحلیلی بر گونه شناسی پارکهای شهری استان آذربایجان شرقی با استفاده از مدل تحلیلی گرانز، مجله علمی-پژوهشی مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه ای، شماره8، بهار ، 19 - 38 قربانی، تیموری، (1389)، تحلیلی بر نقش پارکهای شهری در ارتقای کیفیت زندگی شهری با استفاده از الگوی seeking-Escaping (نمونه موردی:پارکهای شهری تبریز)، مجله علمی و پژوهشی پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 72، 62 - 47 کرمعلی، مازیار، عامریون، احمد، (1378)، مفهوم عدالت در نظام سلامت. فصلنامه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله(عج)، سال نهم، شماره31، 14-7 کریمی، ایرج، سالاریان، آزیتا، عنبری، زهره، (1388)، مطالعه تطبیقی برخورداری عادلانه از خدمات بهداستی و درمانی در چند کشور توسعه یافته و ارایه الگوی مناسب برای ایران؛ مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک، سال 12، شماره 4، 104-92 لقائی، حسنعلی، (1385)، برنامه ریزی و طراحی فضای سبز شهری، فصلنامه علمی فضای سبز. محرم نژاد، ناصر، بهمن پور، هومن، (1388)، بررسی اثرات توسعه شهری بر فضای سبز شهر تهران و ارائه راهکار‌های مدیریتی، نشریه علوم وتکنولوژی محیط زیست،دوره یازدهم،شماره چهارم.531 - 523 محمدی، جمال، محمدی ده چشمه، مصطفی، یگانه، منصور، (1386) ارزیابی کیفی نقش فضاهای سبزشهری و بهینه سازی استفاده از آن در شهر کرد، محیط شناسی شماره44، سال سی وسوم، 95- 104 محمدی، جمال، ضرابی، اصغر، احمدیان، مهدی، (1391)، اولویت سنجی مکانی توسعه فضاهای سبز و پارکهای شهری با استفاده از روش AHP(نمونه موردی: شهر میاندوآب(؛ فصلنامه علمی - پژوهشی نگر شهای نو در جغرافیای انسانی – سال چهارم، شماره دوم، بهار ،41 - 62 محمدی، جمال، پورقیومی، حسین، زارعی، یاسر، (1391)، تحلیل مکانی- فضایی پارکهای شهری شهر نورآباد با استفاده از GIS، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال 23، شماره 3، 177- 192 محمدی،رخشانی نسب، (1390)، تحلیل رفتاری عوامل کمی و کیفی موثر بر جذب شهروندان به پارکهای شهری در اصفهان، فصلنامه علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، شماره 34 ، 28 - 48 مطلبی، محمد، (1383)، نقدی بر پروژه پارک بانوان، مجله پیام سبز، شماره 36،34 -42 مهندسین مشاورزیستا، (1385)، گزارش طرح تفضیلی منطقه هشت شهرداری تهران موتین، کلیف، شیرلی، پیتر، ابعاد سبز طراحی شهری، ترجمه کاوه مهربانی، (2005)، انتشارات پردازش و برنامه ریزی شهری وارثی، حمیدرضا، محمدی، جمال، شاهیوندی، احمد، (1387)، مکان یابی فضای سبز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (نمونه موردی:شهر خرم آباد)، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شماره دهم، بهار و تابستان ،83 - 103 Scottish, Richard 1987, information natural heritage trends, London. Daniele La Rosa, Accessibility to greenspaces: GIS based indicators for sustainableplanning in a dense urban context, Ecological Indicators 42 (2014) 122–134 Hua Zhanga, Bo Chenb, Zhi Suna, Zhiyi Baoa, Landscape perception and recreation needs in urban green space in Fuyang,Hangzhou, China, Urban Forestry & Urban Greening 12 (2013) 44– 52 I.P. Senanayake, W.D.D.P. Welivitiya, P.M. Nadeeka, Urban green spaces analysis for development planning in Colombo, Sri Lanka,utilizing THEOS satellite imagery – A remote sensing and GIS approach, Urban Forestry & Urban Greening 12 (2013) 307–314 Fanhua Kong ,Haiwei Yin , Nobukazu Nakagoshi, Using GIS and landscape metrics in the hedonic price modeling of the amenity value of urban green space: A case study in Jinan City, China, Landscape and Urban Planning 79 (2007) 240–252 Kshama Guptaa, Pramod Kumara, S.K. Pathanb, K.P. Sharmaa, Urban Neighborhood Green Index – A measure of green spaces in urban areas, Landscape and Urban Planning 105 (2012) 325–335 Jennifer R. Wolcha, Jason Byrne, Joshua P. Newell, Urban green space, public health, and environmental justice: The challenge of making cities ‘just green enough, Landscape and Urban Planning 125 (2014) 234–244 Klaus Seeland , Sabine Dübendorfer, Ralf Hansmann, Making friends in Zurich's urban forests and parks: The role of public green space for social inclusion of youths from different cultures, Forest Policy and Economics 11 (2009) 10–17 Chunxia Wua, Qingfu Xiaoa, E. Gregory McPherson, A method for locating potential tree-planting sites in urban areas: A case study of Los Angeles, USA, Urban Forestry & Urban Greening 7 (2008) 65–76 Mohd Hisyam Rasidi, Nurzuliza Jamirsah, Ismail Said, Urban Green Space Design Affects Urban Residents’ Social Interaction, Social and Behavioral Sciences 68 ( 2012 ) 464 – 480 Siti Nor Afzan Buyadi, Wan Mohd Naim Wan Mohd, Alamah Misni, Green Spaces Growth Impact on the Urban Microclimate, Social and Behavioral Sciences 105 ( 2013 ) 547 – 557 rafiee,reza,abdolrassoul salman mahini,nematolah khorasani,assessment of change in urban green spase of Mashhad city using satellite data,internasinal journal of applaid earth observation and geoinformation,11,p431-438,2009 balram, sh and dragicevic,s(2005),attitudes toward urban green spase:integrating questionnaires survey and collaborative GIS techniques to improve attitude measurement, landscape and urban planning jounal 75,167-179 chiesura, A (2004).the role of urban parks for the sustainable city, landscape and urban planning journal68:129-138 Bunvong, T., Ladawan P. 2008. .Urban green space. Street tree and heritage large tree assessment in Bangkok, Thailand.. Urban Forestry and Urban Greening, 31(4): 219-229 Andre Ngamini Nagui, Alain Vanasses(2011); Assessing spatial accessibility to mental health facilities in an urban environment; Spatial and Spatio-Epideiology (2012)195-203 Baker perry, Wil Gesler(2000); Physical access to primary health care in Andean Bolivia. Social Science & Medicine 50 (2000) 1177-1188 Arie, C & Yerach, D. (November 2003). "Fuzzy" Fuzzy logic for spatial decision making: According for Dataun certainty; The 7th South East Asian Survey Congress; Hong Kong. Sanayei, A. Mousavi, S. Farid, Yazdankhah, A (2010); Group decision making process for supplier selection with Vikor under fuzzy environment, vol 37, pp 24–30
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
منابع ابراهیم زاده، عیسی، عبادی جوکندان، اسماعیل، (1386)، تحلیلی بر توزیع فضایی- مکانی کاربری فضای سبز در منطقه سه شهری زاهدان، جغرافیا و توسعه، شماره 11، بهار و تابستان، 39 - 58 احمدی، عاطفه، موحد، علی، شجاعیان، علی، ارائه الگوی بهینه مکان یابی فضای سبز شهری با استفاده از GIS و روش AHP (منطقه مورد مطالعه: منطقه 7 شهرداری اهواز)، فصل نامه آمایش محیط، شماره 15، 147 تا 162 براتی، ناصر، (1380)، ارتباط متقابل زبان و محیط:چالشی در مقابل تفکرات مدرن در مورد محیط زیست، فصلنامه پژوهش، شماره 5، پوراحمد، احمد، اکبرپور سراسکانرود، محمد، ستوده، سمانه، (1388)، مدیریت فضای سبز شهری منطقه 9 شهرداری تهران. فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 69 ، 29- 50 تقوایی، مسعود، شاهیوندی، احمد، (1389)، پراکنش خدمات بهداشتی و درمانی در شهرستان‌های ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه احتماعی، سال دهم، شماره 39، 33- 54 حجتی، الهه، (1389)، سرانه کاربری فضای سبز شهری سرانه فراموش شده، فصلنامه گزارش، شماره 64-65، تهران، 31 - 37 حیدری بخش، مرضیه، (1387)، بررسی تطبیقی استاندارد پارک‌ها و فضای سبز شهر اصفهان با استانداردهای موجود (نمونه وردی: فضای سبز حاشیه زاینده رود)، محمدی، جمال، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، گروه جغرافیا رزمی، کاظم، (1384)، بررسی راههای افزایش ضریب بهره برداری از فضاهای سبز شهری، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان زنگی آبادی، علی، مختاری ملک آبادی، (1389)، شهرها، فضای سبز و رویکردی نوگرایانه به ابعاد انسانی طراح، ماهنامه پیام سبز، شماره 42، ص87 سایت اینترنتی منطقه هشت شهرداری تهران(http://region8.tehran.ir/) سایت مرکز آمار ایران(www.amar.org) سعیدی نیا، احمد، (1379)، فضای سبز شهری ، انتشارات مرکز مطالعات برنامه ریزی شهری وزارت کشور، جلد نهم. سوزنچی، کیانوش، (1383)، فضاهای سبز بستر تعامل اجتماعی، مجله شهرداری‌ها، سال ششم، شماره 67، تهران، انتشارات شهرداری‌ها، 5- 12 صالحی فرد، محمد، براتعلی خاکپور،هادی رفیعی، معصومه توانگر، (1389)، تحلیلی بر ابعاد اجتماعی فضاهای سبز شهری با تا کید بر دیدگاه شهروندان (نمونه موردی:شهر مشهد)، مجله فضای جغرافیایی، سال دهم، شماره 29، بهار، 51- 93 ضرابی، اصغر، تبریزی، نازنین، (1385)، برنامه ریزی بهینه سازی فضای سبز شهری، فصلنامه سبزینه شرق، شماره22،53 - 71 طبری کوچکسرایی، سعید، لقائی، حسنعلی، حسینی، سید محسن، ارزیابی پارکهای شهری قائم شهر و بهینه سازی قابلیت استفاده از آنها برای شهروندان، (1391)، فصلنامه آمایش محیط، شماره 19، 75 - 98 قربانی، پورمحمدی، بهشتی روی، (1390)، تحلیلی بر گونه شناسی پارکهای شهری استان آذربایجان شرقی با استفاده از مدل تحلیلی گرانز، مجله علمی-پژوهشی مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه ای، شماره8، بهار ، 19 - 38 قربانی، تیموری، (1389)، تحلیلی بر نقش پارکهای شهری در ارتقای کیفیت زندگی شهری با استفاده از الگوی seeking-Escaping (نمونه موردی:پارکهای شهری تبریز)، مجله علمی و پژوهشی پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 72، 62 - 47 کرمعلی، مازیار، عامریون، احمد، (1378)، مفهوم عدالت در نظام سلامت. فصلنامه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله(عج)، سال نهم، شماره31، 14-7 کریمی، ایرج، سالاریان، آزیتا، عنبری، زهره، (1388)، مطالعه تطبیقی برخورداری عادلانه از خدمات بهداستی و درمانی در چند کشور توسعه یافته و ارایه الگوی مناسب برای ایران؛ مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک، سال 12، شماره 4، 104-92 لقائی، حسنعلی، (1385)، برنامه ریزی و طراحی فضای سبز شهری، فصلنامه علمی فضای سبز. محرم نژاد، ناصر، بهمن پور، هومن، (1388)، بررسی اثرات توسعه شهری بر فضای سبز شهر تهران و ارائه راهکار‌های مدیریتی، نشریه علوم وتکنولوژی محیط زیست،دوره یازدهم،شماره چهارم.531 - 523 محمدی، جمال، محمدی ده چشمه، مصطفی، یگانه، منصور، (1386) ارزیابی کیفی نقش فضاهای سبزشهری و بهینه سازی استفاده از آن در شهر کرد، محیط شناسی شماره44، سال سی وسوم، 95- 104 محمدی، جمال، ضرابی، اصغر، احمدیان، مهدی، (1391)، اولویت سنجی مکانی توسعه فضاهای سبز و پارکهای شهری با استفاده از روش AHP(نمونه موردی: شهر میاندوآب(؛ فصلنامه علمی - پژوهشی نگر شهای نو در جغرافیای انسانی – سال چهارم، شماره دوم، بهار ،41 - 62 محمدی، جمال، پورقیومی، حسین، زارعی، یاسر، (1391)، تحلیل مکانی- فضایی پارکهای شهری شهر نورآباد با استفاده از GIS، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال 23، شماره 3، 177- 192 محمدی،رخشانی نسب، (1390)، تحلیل رفتاری عوامل کمی و کیفی موثر بر جذب شهروندان به پارکهای شهری در اصفهان، فصلنامه علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، شماره 34 ، 28 - 48 مطلبی، محمد، (1383)، نقدی بر پروژه پارک بانوان، مجله پیام سبز، شماره 36،34 -42 مهندسین مشاورزیستا، (1385)، گزارش طرح تفضیلی منطقه هشت شهرداری تهران موتین، کلیف، شیرلی، پیتر، ابعاد سبز طراحی شهری، ترجمه کاوه مهربانی، (2005)، انتشارات پردازش و برنامه ریزی شهری وارثی، حمیدرضا، محمدی، جمال، شاهیوندی، احمد، (1387)، مکان یابی فضای سبز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (نمونه موردی:شهر خرم آباد)، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شماره دهم، بهار و تابستان ،83 - 103 Scottish, Richard 1987, information natural heritage trends, London. Daniele La Rosa, Accessibility to greenspaces: GIS based indicators for sustainableplanning in a dense urban context, Ecological Indicators 42 (2014) 122–134 Hua Zhanga, Bo Chenb, Zhi Suna, Zhiyi Baoa, Landscape perception and recreation needs in urban green space in Fuyang,Hangzhou, China, Urban Forestry & Urban Greening 12 (2013) 44– 52 I.P. Senanayake, W.D.D.P. Welivitiya, P.M. Nadeeka, Urban green spaces analysis for development planning in Colombo, Sri Lanka,utilizing THEOS satellite imagery – A remote sensing and GIS approach, Urban Forestry & Urban Greening 12 (2013) 307–314 Fanhua Kong ,Haiwei Yin , Nobukazu Nakagoshi, Using GIS and landscape metrics in the hedonic price modeling of the amenity value of urban green space: A case study in Jinan City, China, Landscape and Urban Planning 79 (2007) 240–252 Kshama Guptaa, Pramod Kumara, S.K. Pathanb, K.P. Sharmaa, Urban Neighborhood Green Index – A measure of green spaces in urban areas, Landscape and Urban Planning 105 (2012) 325–335 Jennifer R. Wolcha, Jason Byrne, Joshua P. Newell, Urban green space, public health, and environmental justice: The challenge of making cities ‘just green enough, Landscape and Urban Planning 125 (2014) 234–244 Klaus Seeland , Sabine Dübendorfer, Ralf Hansmann, Making friends in Zurich's urban forests and parks: The role of public green space for social inclusion of youths from different cultures, Forest Policy and Economics 11 (2009) 10–17 Chunxia Wua, Qingfu Xiaoa, E. Gregory McPherson, A method for locating potential tree-planting sites in urban areas: A case study of Los Angeles, USA, Urban Forestry & Urban Greening 7 (2008) 65–76 Mohd Hisyam Rasidi, Nurzuliza Jamirsah, Ismail Said, Urban Green Space Design Affects Urban Residents’ Social Interaction, Social and Behavioral Sciences 68 ( 2012 ) 464 – 480 Siti Nor Afzan Buyadi, Wan Mohd Naim Wan Mohd, Alamah Misni, Green Spaces Growth Impact on the Urban Microclimate, Social and Behavioral Sciences 105 ( 2013 ) 547 – 557 rafiee,reza,abdolrassoul salman mahini,nematolah khorasani,assessment of change in urban green spase of Mashhad city using satellite data,internasinal journal of applaid earth observation and geoinformation,11,p431-438,2009 balram, sh and dragicevic,s(2005),attitudes toward urban green spase:integrating questionnaires survey and collaborative GIS techniques to improve attitude measurement, landscape and urban planning jounal 75,167-179 chiesura, A (2004).the role of urban parks for the sustainable city, landscape and urban planning journal68:129-138 Bunvong, T., Ladawan P. 2008. .Urban green space. Street tree and heritage large tree assessment in Bangkok, Thailand.. Urban Forestry and Urban Greening, 31(4): 219-229 Andre Ngamini Nagui, Alain Vanasses(2011); Assessing spatial accessibility to mental health facilities in an urban environment; Spatial and Spatio-Epideiology (2012)195-203 Baker perry, Wil Gesler(2000); Physical access to primary health care in Andean Bolivia. Social Science & Medicine 50 (2000) 1177-1188 Arie, C & Yerach, D. (November 2003). "Fuzzy" Fuzzy logic for spatial decision making: According for Dataun certainty; The 7th South East Asian Survey Congress; Hong Kong. Sanayei, A. Mousavi, S. Farid, Yazdankhah, A (2010); Group decision making process for supplier selection with Vikor under fuzzy environment, vol 37, pp 24–30 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7,564 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,874 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||