بررسی رضایت شغلی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی از دو جنبه‌ی انگیزشی و بهداشتی

دوماهنامه علمی - پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی

مقاله 6، دوره 2، شماره 6، خرداد و تیر 1390، صفحه 107-130

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نادر شهامت^{* 1}؛ مریم روزگار²؛ فاطمه شهامت¹

¹عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

²کارشناس ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

تاریخ دریافت: 10 آذر 1394،  تاریخ پذیرش: 10 آذر 1394 

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی وضعیت رضایت شغلی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت با استفاده از نظریه‌ی هرزبرگ از دو جنبه‌ی انگیزشی و بهداشتی در مورد تمامی اعضای هیئت علمی تمام وقت و نیمه وقت به اجرا درآمد. این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. نظر به تعداد محدود اعضای هیئت علمی دانشگاه مورد مطالعه (184 نفر)، همه‌ی افراد تحت پوشش قرار گرفتند و نمونه گیری صورت نگرفت. از این تعداد 145 نفر به تکمیل پرسشنامه‌های دریافتی مبادرت کردند. برای گردآوری داده‌های مورد نیاز از پرسشنامه‌ی توصیف رضایت شغلی ویسوکی وکروم (JDI) با تأکید بر ابعاد کار، سرپرستان، همکاران، ارتقاء و پرداخت‌ها استفاده شد. در تأمین اعتبار محتوایی این پرسشنامه ضمن انطباق محتوای آن با شاخص‌های مورد نظر هرزبرگ در مقوله‌ی رضایت شغلی در ابعاد مورد مطالعه و استفاده از منابع (اعم از کتاب و گزارش‌های پژوهشی) موجود، از دیدگاههای 9 نفر از اساتید حوزه‌ی مدیریت آموزشی استفاده شد. پایایی ابزار مورد استفاده با کاربرد ضریب پایایی آلفای کرونباخ برای هر یک از ابعاد کار (90/0)؛ سرپرستان (95/0)؛ همکاران (94/0)؛ ارتقاء (93/0) و پرداخت (89/0) و برای کل پرسشنامه (96/0) برآورد گردید. برای تحلیل داده‌ها از شاخص‌های آماری توصیفی و استنباطی آزمون مربع تی، هات لینگز و آزمون تی برای گروههای مستقل جهت مقایسه‌های دو گروهی استفاده شد. نتایج بدست آمده بیانگر آنند که دو عامل مفید و ارزشمند بودن کار و محترمانه بودن و دو عامل احساس موفقیت و نیازمند به خلاقیت در بعد انگیزش به ترتیب بالاترین و پایین ترین مقدار رضایت اعضای هیئت علمی را به خود اختصاص داده اند. در مقوله عوامل بهداشتی بیش‌ترین رضایت به خوب بودن و شیفته کار بودن و پایین‌ترین رضایت به مناسب بودن شرایط و پیچیدگی کار تعلق گرفته است. در مقایسه‌ی رضایت شغلی دو گروه زن و مرد در پنج عامل کار، مدیریت، همکاران، ارتقاء و پرداخت، مردان از رضایت بیش‌تری نسبت به زنان برخوردار بوده اند. این نتایج در سطح (P<.05) معنادار بودند.

کلیدواژه‌ها

رضایت شغلی؛ عوامل انگیزشی؛ عوامل بهداشتی؛ اعضای هیئت علمی

عنوان مقاله [English]

A Study of IAU Faculty Members’Job Satisfaction: Motivational and Health Aspects

نویسندگان [English]

N Shahamat¹؛ M Rozegar²؛ F Shahamat¹

چکیده [English]

This study aimed to assess the degree of job satisfaction among IAU academic faculty members in Marvdasht Branch. The theoretical framework of the study was that of Herzberg which focuses onmotivational and health aspects, among other dimensions. The study was carried out on all the 184 full-time and part-time faculty members. Considering the limited number of faculty members (184 cases), they were allincluded in the study and no sampling was done. Of all, 145 people completed and returned the questionnaires. It was developed byWysocki and Kromm (JDI) and it describes job satisfaction with an emphasis on work, supervisors, colleagues, promotion and payment. To cater for its content validity, we drew on the relevant literature, matched with Herzberg’s desired parameters in job satisfaction, collected the comments of nine professors in the school of educational management. Its Cronbach alpha reliabilityindices for each of its subscales were as the following: (work (0.90); supervisors (0.95); colleagues (0.94); promotion (0.93) and payment (0.89). The reliability of the whole questionnaire was also (0.96)). Bothe descriptive and inferential statistics were used in data analysis, in particular, T square test, Hot Lyngz and independent T-test. Results show that faculty members’ derive high levels of satisfaction from the two factors of "valuable and useful work", and "being respectful". On the contrary, they expressed the lowest degrees of satisfaction about the "to feel success" and "to need creativity" factors in the motivation aspect. Regarding health aspects, the highest rate of job satisfaction was related to "being good" and "being fascinated by the work" and the lowest to the "suitability of conditions" and "work complexity". Comparing job satisfaction of males and females in five factors (work, management, colleagues, promotion and payment) indicate that men enjoyed higher levels of job satisfaction than women.

کلیدواژه‌ها [English]

Job Satisfaction, faculty members, Motivational Factors, Health Factors

مراجع

Alaghe Band, A. (2003). Theoretical Foundations and Principles of

Educational Management, Psychology Press, Tehran.

 Arasteh, H. R. ( 1993). Job satisfaction of faculty educated abroad in Iran,

Research and Planning in Higher Education, No. 27 and 28.

 Bailey, J. G. (1994). Influences on researchers commitment Higher

education management ,6(2).

 Dailey, A. L, Jeffress, C. (1983). Burnout Prevention and intervention :

Rationale andinstitutional strategies ,Journal of the college university personnal

association , 34 (1).

 Davis, K and Storm, M. (1992). Human behavior at work, translated by

Mohammad Ali Toosi, Tehran: State Management Training Center.

 Diener, T. (1984). " CollegFaculty & jib Satisfaction " paper presented at the

American Educational Research Association (New Orleans , La , April 23-

27(1984) , ED , 248820.

 Dua, J.K. (1994). "Job Stressors and their effects on physical health , and job

satisfaction in a university Journal of educational Administration.

 Fien, M. (1974): Job Enrichment: A Reevaluation sloan management

Review, n. 15. Spring.

 Foster, L.L. (1976). The relationship Between University Faculty satisfaction

with reward and attitudes toward collective bargaining ; Doctoral dissertation,

university of Wisconsin – Madison.

 Gappa, J.M. (2000). "The new faculty majority: somewhat satisfied but not

eligible for tenure " New directions for institutional research, 27, 1.

 Herzberg, F, Mausner, & Synderman, B. (1959). the Motivation to work,

New York: Wiley.

 Hrsy, P., and Blanchard, K. (1997). Organizational behavior management,

translation Kabiri Ghasem, Tehran: University of Jihad.

 Kerlin, s.p and dunlap, D. M. (1993). For Richer, For poorer: Faculty Morale

in periods of austerity and Retenchment, Journal of Higher education, 6 a(3).

 Lacy, F. J.; & Sheehan, B. A. (1997). "job satisfaction among academic staff

an international perspective " Higher education , 27(2).

 Locke, E, A: and other S. ( 1983). Job satisfaction: andRole clarity among

university and college faculty, Review of Higher edueation. 6 (4).

 Mallam, U.A. (1994). "National research study on factors influencing

faculty turnover at selected Nigerian colleges of technology / polytechnics "

Higher Education , 27(2).

 Oshaghemi, T . (1996) " Job satisfaction on UK academics " Educational

management and administration ;24 (4).

 Seldin, P. (1987). "Research findings on causes of academic stress" New

directions for teaching and learning, n. 29.

 Robbins, S, P. (1996). Organizational behavior, translated by Mohammad

Ali Parsayyan and Araby, Tehran: Institute for Trade Studies and Research

(Volume I).

 Spuck, D.W. (1974). " Reward structures in public schools ", Education

administration quality ,10(1).

 Taylor, J.c. & white, V.J. (1991). "Faculty attitudes towards teaching in

the distance education mode; an exploratory investigation ", Research in

distance education, 3(3).

 Toosi, MR,. & Saebi, Susan. (2002). Public Personnel Management and

Human Resources, Public Administration Training Centre, Tehran.

 Zandi Pour-e-T.&, Yadegary, H. (2007). The Source of job control and

job satisfaction in employees over the University of Al-Zahra, quarterly

Journal of psychological studies, Second Year, No. 43.