بررسی راهکارهای ارتقاء کارایی صنایع رب گوجه فرنگی در استان فارس

فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مقاله 1، دوره 1، شماره 3، مهر و آبان 1388، صفحه 1-24   

نویسندگان

مریم قدسی¹؛ حمید محمدی²

¹عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اسلامی واحد جهرم

²استادیار اقتصاد کشاورزی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم

تاریخ دریافت: 01 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 01 دی 1394 

چکیده

 صنعت رب گوجه فرنگی یکی از صنایع مهم تبدیلی در کشور بوده است کـه در اسـتان فـارس
نیز از اهمیتی ویژه برخوردار است . هدف اصلی این مطالعه تحلیل کارایی واحـدهای تولیـدی ایـن
صنعت در استان فارس می باشد و در این مطالعه از روش“ تحلیل فراگیر دادههـا ” اسـتفاده شـده
است . نتایج مطالعه نشان داد که با استفاده از 97،801 میلیون ریال سرمایه ، 909 نفرسال نیـروی
کار ، 56،814 مترمربع زیربنا و 225،492 متر مربع زمین در کل اسـتان کـه بـه ترتیـب 61/42 ،
42/73 ، 36/05 و 57/71 درصد کمتر از وضعیت جاری استفاده از این نهادهها ست ، میتـوان بـه
تولید هدف 164،559 تن رب گوجه فرنگی که 1/66 درصد بیشتر از مقدار فعلـی تولیـد آن اسـت،
دست یافت . این مهم از راه تغییرات فناوری و استفاده از ظرفیت کامـل صـنایع تولیـد رب گوجـه
فرنگی امکان پذیر است . در این خصوص ، حمایت هـای ویـژه ی اعتبـاری ، یارانـهای و قیمتـی از
تولیدکنندگان گوجه فرنگی و رب در استان توسط دولت دارای اهمیت اسـت . همچنـین، طراحـی
واحدهای جدید صنعت تولید رب گوجه فرنگی استان و هزینههای مربوطه ، بایـستی در چـارچوب
روش ارائه شده در این مطالعه بررسی شود. 

کلیدواژه‌ها

کارایی؛ بازده نسبت به مقیاس؛ تحلیل فراگیر دادهها؛ رب گوجه فرنگی

عنوان مقاله [English]

Study of Tomato Processing Efficiency in Fars Province

نویسندگان [English]

M. Ghodsi¹؛ H. Mohammadi²

چکیده [English]

One of the most important industries in the agricultural sector of
Iran is tomato processing industry. This industry also is important in Fars
Province. The objective was to study efficiency of firms in Fars province.
Data Envelopment Analysis was used for analyzing efficiency. Result
showed that by using 97801 million Rials of capital, 909 man per year of
labor, 56814 square meter of building and 225492 square meters of land
that respectively were 61.42%, 36.05%, 42.73% and 57.71% less than
current condition of using these resources,164 thousands tons of tomato
paste could be produced that was 1.66% greater than current production.
This is possible by technical changes and use of full capacity of tomato
paste industries. In this context, extending credit, subsidy and price
support for tomato and tomato paste producers are suggested. Design of
new tomato paste firms and corresponding costs could be analyzed by
using the approach proposed in this study. 

کلیدواژه‌ها [English]

Efficiency, Returns to Scale, Data Envelopment Analysis, Tomato Paste

مراجع

1- امامی میبدی ع. 1379. اصول انـدازهگیـری کـارایی و بهـرهوری (علمـی و کـاربردی). موسـسه

مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، تهران.

2- بخشوده م. اکبری الف. 1375. اصول اقتصاد تولید محصولات کشاورزی. دانـشگاه شـهید بـاهنر

کرمان، کرمان.

3- زارع ش. 1376. بررسی اقتصادی تولید و بازاریابی انگور در استان فارس. پایاننامهی کارشناسی

ارشد، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه شیراز.

4- سازمان صنایع و معادن استان فارس. 1386. بانک اطلاعـات صـنایع اسـتان. سـازمان صـنایع و

معادن استان فارس.

5- فریادرس و. چیذری الف. ح. مرادی الف. 1381. اندازهگیری و مقایسه کارایی پنبهکـاران ایـران.

فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، 89-101 :40 .

6- گمرک جمهوری اسلامی. 1386. آمار صادرات جمهوری اسلامی ایران، تهران.

7- هادیان الف. عظیمی حسینی الف. 1383. محاسبه کارایی نظام بانکی در ایران با استفاده از روش

تحلیل فراگیر دادهها (DEA). فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، 1-25 :20.

8- وزرات جهاد کشاورزی .1385.. پایگاه اینترنتی وزارت جهاد کشاورزی. www.agri-jahad.ir

9- Banker, R.D., A. Charnes and W.W. Cooper (1984). Some models

for estimatiog technical and scale inefficiency in data envelopment

analaysis. Management Science, 30, 1078-1092.

10- Charnes, A., W.W. Cooper, and E. Rhodes (1978). Measuring the

efficiency of decision making units. European Journal of Operations

Research, 2: 429-444.

11- Coelli, T., S. Rahman and C. Thirtle (2002). Technical , Allocation

,Cost and Scale Efficiencies in Bangladesh Rice Cultivation : A

Non- parametric Approach " , Journal of Agricultural Economics,

53(3): 607- 626.

12- Coelli, T.G. (1996). A Guide to DEAP Version 2.1, A Data

Envelopment Analysis (Computer Program), CEPA Working Paper,

96.08, Development of Economics, University of New England,

Acmidale, Australia.

13- Coelli, T.J. (1995). Recent developments in frontier modeling

and efficiency measurement. Australian Journal of Agricultural

Economics, 39: 219-245. 

14- Farrel, M. J. (1957). The Measurement of Productive Efficiency.

Journal of Royal Statistical Society, 120, Series A., Part 3.

15- Kalaitzandonakes, N.G. and E.G. Dunn (1995). Technical

efficiency, managerial ability and farmer education in Guatemalan

corn production: a latent variable analysis. Agricultural and

Resource Economics Review, 24(1): 36-46.

16- Serrao, A. (2003). Agricultural Productivity Analysis of European

Union and Eastern Regions, American Agricultureral Economic

association, at: http://agecon.lib.umn.edu.

17- Sharma, K. R., L. Pingson and C. Hailiang (1999). Economic

efficiency and optimum stocking densities in fish polyculture: An

application of Data Envelopement Analysis (DEA) to Chinese fish

farmers. Aquaculture, 180: 3-4, 207-221.

18- Thiele, H. and C.M. Broderson (1997). Application of nonparametric

(DEA) to the efficiency of farm businesses in the east German

transformation process. Agrarwirtschaft, 46: 12, 407-416.