کاربرد استراتژی توسعه شهری(CDS) در بهبود سکونتگاه‌های غیر رسمی مطالعه موردی: اراضی دانشگاه علوم پزشکی تبریز (محله غازان داغی)

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقاله 3، دوره 3، شماره 9، خرداد و تیر 1391، صفحه 35-54   

نویسندگان

رحـــیم حیـــدری چیانـــه¹؛ سیده خدیجه رضاطبع ازگمی^{* 2}؛ اکبــــــر معتمــــــدمهر³

¹اســـــتادیار جغرافیـــــا و برنامـــــه ریـــــزی شـــــهری، دانشـــــگاه تبریـــــز، تبریـــــز، ایـــــران

²استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تبریز، تبریـز، ایـران

³اســتادیار جغرافیــا و برنامــه ریــزی شــهری، دانشــگاه آزاد اســلامی واحــد رشــت، رشــت، ایــران

تاریخ دریافت: 13 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 13 دی 1394 

چکیده

سکونتگاه‌های غیر رسمی در ایران همانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، نمودی از روند رو به رشد نابرابری‌های فضایی در شهرهاست. این شیوه سکونت، در شهر تبریز با سرعت فزاینده‌ای افزایش می‌یابد. از مهم‌ترین این بافت‌ها می‌توان به بخش‌هایی از شمال شهر (محلات عینالی- زینالی)، بخش شمال غرب شهر (پارک بزرگ تبریز)، بخش جنوب شهر (حاشیه شمال کنار گذر جنوبی، قسمت‌هایی از اراضی دانشگاه علوم پژشکی تبریز – محله غازان داغی- انتهای خیابان مارالان، حافظ، طالقانی، لاله) و بخش جنوب غربی شهر (محله اخمه قیه) اشاره نمود که با مکانیسم خاص خود، به سرعت در حال گسترش‌اند. این پژوهش به بررسی شاخص‌های کالبدی، جمعیتی، اجتماعی – اقتصادی، شاخص زیست محیطی و برخورداری از خدمات اساسی به عنوان معیارهای اصلی بررسی و ارزیابی سکونتگاه‌های غیر رسمی، در اراضی علوم پژشکی دانشگاه تبریز (محله غازان داغی) می‌پردازد. مهم‌ترین هدف این تحقیق بررسی سکونتگاه‌های غیر رسمی محدوده مورد مطالعه برای بهبود شرایط آنهاست که مبتنی بر رویکرد CDS تهیه و تدوین خواهد شد. داده‌های مورد نیاز از طریق منابع کتابخانه‌ای و مطالعه میدانی (پرسشگری) و با روش نمونه گیری تصادفی ساده جمع آوری شده است. برای روایی و اعتبار فرایند پرسشگری و طراحی پرسشنامه از آزمون کرونباخ و برای ارزیابی، بررسی و اولویت بندی استراتژی‌ها از روش فرایند تحلیل شبکه‌ای (ANP) استفاده شده است. 
 

کلیدواژه‌ها

سکونتگاه‌های غیررسمی؛ CdS؛ ANP؛ کلان شهر تبریز

مراجع

Abbott, John (2002), A method-based planningframework for informal settlement upgrading,

Journal Habitat International 26, pp.317-333.Adam, William and Rozann Saaty (2003),Super Decisions Software Guide, pp. 1-38.

Ahmad,S, Choi,M.J (2012), Quantative andqualitative demand for slum and non-slum

housing in delhi: Empirical evidences fromhousehold data, Journal Habitat Internationalxxx, pp.1-10.

Athari, K. (2009), Occupation & HousingConference In IRAN.http://www.sarmayeh.net/ShowNews.php?5618

Banai, Reza & Wakolbinger, Tina (2011), Ameasure of regional influence with the analytic

network process, Journal Socio-EconomicPlanning, pp.1-9. Cities Alliance (2004a), CDS in China AManual of CDS Cities Alliance, Washington,D.C. (http//www.citiesalliance.org).

Cities Alliance (2006a), Cities AllianceWorking with Cities Alliance,(http//www.citiesalliance.org)

Tabriz Medical University, (2012).ConstructionOffice of Tabriz Medical University

Edel.M (2001), Urban and Regional PoliticalEconomy, translator F. Rais dana, Ghatre

Publications, Tehran, First edition, p.247Ertay, T. Ruam, D. Tuzkaya, U.R. (2006),

Integrating Data Envelopment Analysis andAnalytic Hierarchy for the Facility Design in

Manufacturing Systems", Information Sciences176, pp. 237-262.

Franklin, Bridget, (2006), HousingTransformations, Rutledge: London.

Ghami, M. Khatami.A, Kamal.A ( 2007),Tehran Metropolitan Region Integrated

management for Informal Settlments, ShahidiPublications, Tehran, First edition, p.112

Ghodsi Por, S. H (2010), Analytical HierarchyProcess (AHP), Eight edition, Tehran,

Amirkabir University Publications, p.220Gilbert.A. G.Zh (1996) Cities, Poverty and

Development in the Third World urbanization,translated Naseri Karimi, Tehran Municipality

Publication, First edition, Tehran, p.519Golkar, K. Azadi.J (2005), what is City

Development Strategy? Journal Shhrnegar,No.30, p. 59-79

Grigsby, W., Rosenberg, L. (1975), UrbanHousing Policy, APS Publications: NY.

Guneri, A. F,Cengiz.M,S (2009), A Fuzzy ANPapproach to shipyard location selection

Department of Industrial Engineering YildizTechnical University, 34349,Yildiz, Turkey,pp. 7992-7999.

Hall.P, U, Pfeiffer (2009) Urban future 21( AGlobal Agenda For Twnty-First Century Cities)

translator Esmaiil Sadeghi & Nahid Safaii,Iranian Society of Consulting Engineers, Firstedition, p.459

Hughes, J. & Bleakly, K. (1975), UrbanHomesteading, Rutgers: New Jersey.

Hughes, J. (1977), Methods of HousingAnalysis, Rutgers: New Jersey.

Jackson, A. (1976), A Placed Called Home: AHistory of Low-Cost Housing, MIT: NY.Jenkins, Paul, Smith, H., Wang, Y. (2007),Planning and Housing in the RapidlyUrbanizing World, Rutledge: London.

Khalifa, M. A (2011), Redefine slums in Egypt:Unplanned versus unsafe areas, Journal HabitatInternational 35, pp.40-49.Kiyani, M (2010),

http://geoplan.blogfa.com/post-1610aspxLord Mohamadi.A.M (2009), AnalyticNetwork Process, Alborz fardanesh

Publications, First edition, p.149 

 

Marull, Joan (2007), A Land Suitability Indexfor Strategic Environmental Assessment in

Metropolitan Areas, Landscape and UrbanPlanning, p: 13

Mitlin, Diana & Satterthwaite, David, (2004)Empowering Squatter Citizen, Rutgers:

New Jersey

Niemira, M. P., Saaty, T. L., (2004), "AnAnalytic Network process Model for FinancialCrisis

Forecasting", International Journal ofForecasting 20, pp. 573-587.

Piran, P (2008), Informal settlement tosettlement rarity, Journal Haftshahr, No.23,

p. 15-29

Plan of Tabriz Informal Settlements (2004),Zysta Consulting Engineers and Architectural,

Department of Housing and Urbanism EastAzerbaijan, p.298

Por Mohamadi.M (2003) Urban Land UsePlanning , Samt Publication, First edition,TEHRAN, P.163

Saaty, T. L. (1999), Fundamentals of theAnalytic Network Process, Proceedings of

ISAHP 1999, Kobe, Japan.Saaty, T. L., and M. Takizawa, (1986).

Dependence and Independence: from LinearHierarchies to Nonlinear Network, European

Journal of Operational Research 26, pp.229-237.

Scobie, R. (1975) Problem Tenants in PublicHousing, Praeger Publisher: NY.

Smith, W. (1970) Housing, University ofCalifornia Press, London Grigsby 1975

UN-Habitat (2008/9) State of the World’sCities report 2008/9: Harmonious

Cities,(http://www.unhabitat.org.)

3++978+7++8++++

Wekesa, B.W, Steyn, G. S, Otieno, (2011)F.A.O, A review of physical and socioeconomic

characteristics and interventionapproaches of informal settlements, Journal

Habitat International 35,pp.238-245.World Bank (2008) Slum Upgrading Up Close:

Experiences of Six Cities: Cairo, Ekurhuleni,Lagos, Manila, Mumbai and São Paulo,Washington D. C. World Bank