تحلیل اجتماعی - فضایی در بافت‌های فرسوده شهری مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر سردشت

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقاله 3، دوره 2، شماره 6، مهر و آبان 1390، صفحه 55-70

نویسندگان

زیلا سجادی؛ کاوه محمدی

نویسنده

تاریخ دریافت: 14 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 14 دی 1394 

چکیده

بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری از جمله چالش‌های مهم فراروی مدیریت شهری در کشور‌های در حال توسعه از جمله کشور ما است. فرسودگی فیزیکی – کالبدی و کارکردی و تبعات اجتماعی ناشی از آن در پاره ای از محلات شهری، به ویژه محلات مرکزی که به علت روند شتاب آلود شهرنشینی کشور مورد بی توجهی مدیریت شهری و برنامه ریزان در عصر نوگرایی قرار گرفته اند. محله سرچشمه واقع در مرکز شهر سردشت با 1132 نفر، به عنوان محله مورد مطالعه در این پژوهش از قاعده فوق مستثنی نبوده و در چرخه فرسودگی و روبه زوال رفتن قرار گرفته است. بررسی اقتصادی – اجتماعی و کالبدی – فضایی محدوده مورد مطالعه جهت ارائه راهکارهای موثر در نوسازی و بهسازی آن نشانگر شواهدی از مهمترین عامل پایداری اجتماعی یعنی حس تعلق به مکان ) Sence of place) است که می تواند بعنوان پارامتری در ایجاد تشکل‌ها و سازمان‌های مردم نهاد (سمن‌ها)، (NGO )و (CBO )در راستای بهسازی و نوسازی این محله بکار گرفته شود. این در حالی است که نگرش‌های کالبد محور مانع از توجه مدیریت شهری به این چنین عامل مهمی در نوسازی این نوع بافت بوده است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و رویکرد اثبات گرایی دنبال شده است. روش جمع آوری داده‌ها متکی بر اسناد کتابخانه ای، برداشت‌های میدانی و پیمایشی بوده است.. در این محله که به عنوان نماد وهویت شهر محسوب می شود از بافت اجتماعی قوی برخوردار و به عنوان یک سرمایه اجتماعی می توان از آنها استفاده کرد، یعنی با ایجاد تشکل‌ها و سازمان‌های غیر دولتی، برگزاری دوره‌های آموزشی و آموزش‌های تخصصی در زمینه مسائل شهری و راهکارهای حل آنها می توان به عنوان یک بازوی قوی و خود جوش استفاده کرد. 
 

کلیدواژه‌ها

بافت فرسوده؛ مدیریت شهری؛ توسعه پایدار؛ پایداری اجتماعی؛ سردشت