بررسی علل انگیزه‌های مهاجرت معکوس و تأثیر آن بر توسعه اجتماعی– اقتصادی (مطالعه موردی مهاجران روستانشین شهرهای تنکابن و رامسر)

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقاله 5، دوره 2، شماره 5، خرداد و تیر 1390، صفحه 83-108

نویسندگان

رسول ربانی؛ زهرا طاهری؛ زهرا روستا

نویسنده

تاریخ دریافت: 14 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 14 دی 1394 

چکیده

هدف از مقاله حاضر، بررسی علل انگیزه‌های مهاجرت معکوس و تأثیر آن بر توسعه اجتماعی و اقتصادی در روستاهای اطراف شهرستان‌های تنکابن و رامسر واقع در استان مازندران است که در آن تلاش شده است، تا با توجه به فرضیات مطرح شده، به علل اصلی شکل‌گیری مهاجرت معکوس همانند: مسافت، تعلق بومی، سن، نوع مسکن، درآمد، نوع شغل و سطح تحصیلات توجه شود. روش تحقیق پیمایشی و نیز از روش کتابخانه‌ای (اسنادی) استفاده شده است. شیوه نمونه‌گیری سهمیه‌ای بوده که توزیع آن به صورت تصادفی ساده در بین 383 نفر از مهاجران مناطق روستایی شهرستان‌های مذکور صورت گرفته است. لازم به توضیح است که متغیرهای مستقل پژوهش عبارتند از: مسافت، تعلق بومی، سن، نوع مسکن، درآمد، نوع شغل و سطح تحصیلات و متغیر وابسته انگیزه مهاجرت معکوس. برای آزمون متغیرهای پژوهش از آماره‌های متناسب در نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج به دست آمده، حاکی از وجود ارتباط مثبت و معنادار بین متغیرهای تعلق بومی و درآمد با انگیزه مهاجرت معکوس و وجود رابطة منفی و معنادار بین مسافت و انگیزه مهاجرت معکوس و عدم ارتباط معنادار بین متغیرهای سن، سطح تحصیلات، نوع شغل و نوع مسکن با انگیزه مهاجرت معکوس بوده است. رابطه بین انگیزه مهاجرت معکوس و توسعه اجتماعی و اقتصادی نیز نشان دهنده وجود رابطه مثبت و معنادار با این متغیر‌ها است. 
 

کلیدواژه‌ها

مهاجر؛ مهاجرت؛ مهاجرت معکوس؛ توسعه اجتماعی؛ توسعه اقتصادی