تحلیلی بر اثربخشی تراز مالی (درآمد – هزینه) و نقش آن در کارایی عملکرد شهرداری شاهدیه

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقاله 2، دوره 2، شماره 4، فروردین و اردیبهشت 1390، صفحه 21-42   

نویسندگان

میرنجـــف موســـوی^{* 1}؛ محمـــــد حســـــنی²؛ علی بـاقری کشـکولی³

¹اســـتادیار جغرافیـــا و برنامـــه ریـــزی شـــهری، دانشـــگاه ارومیـــه، ارومیـــه، ایـــران

²اســـــتادیار مـــــدیریت آموزشـــــی، دانشـــــگاه ارومیـــــه، ارومیـــــه، ایـــــران

³کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور رضوانشهر، رضوانشهر، ایران

تاریخ دریافت: 14 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 14 دی 1394 

چکیده

چکیده این مقاله به بررسی ترازمالی (درآمد – هزینه) شهرداری شاهدیه طی سال های 87-1380 و تحلیل عوامل تاثیرگذار همراه با میزان تاثیرگذاری آنها در کارایی عملکرد شهرداری در عرضه خدمات به شهروندان پرداخته است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. بررسی منابع درآمدی شهرداری نشان می‌دهد که درآمدهای ناشی از عوارض عمومی از 7/49 درصد کل درآمدهای کسب شده طی سال‌های 87-1380، در سال 1380 به 4/29 درصد در سال 1387 کاهش یافته است. درآمدهای ناشی از عوارض اختصاصی نیز در سال 1380 از 7/0 درصد کل درآمدهای حاصله به 5/16 درصد در سال 1387 افزایش یافته است. درآمدهای ناشی از اعانات و هدایا و دارایی‌ها از 6/11 درصد در سال 1380 با نرخ رشد 39 درصد در سال، به 9/26 درصد در سال 1387 افزایش یافته است. درآمدهای ناشی از کمک های دولتی نیز طبق برنامه خودکفایی شهرداری‌های کشور، در شهرداری شاهدیه شاهد یک روند نزولی طی سال‌های 1387-1381 بوده است به گونه‌ای که از 6/12 درصد در سال 1381 به 4/1 درصد در سال 1387 تنزل پیدا کرده است. بررسی‌ها حاکی از آن است که طی دوره مورد مطالعه درآمدهای پایدار (مستمر) دارای یک روند نزولی و درآمد های ناپایدار دارای افزایش چشمگیری بوده است. بنابراین، با توجه با بارز بودن نقاط ضعف در شهرداری شاهدیه می‌توان گفت استفاده از سیستم مدیریت شهری نوین، مشارکت مردم در اداره امور شهر، طرح ایجاد مراکز چند منظوره آموزشی، تفریحی، فرهنگی، هنری، تعریف پروژه‌های درآمدزا و مشارکت با بخش خصوصی، تخصیص اعتبارات عمرانی به صورت یکسان و برابر، برای تمام سرفصل‌های بودجه‌ای و برنامه‌ریزی بلندمدت، به عنوان استراتژی‌هایی هستند که شهرداری را در برای کسب درآمدهای پایدار یاری خواهد کرد. 
 

کلیدواژه‌ها

اثربخشی؛ تراز مالی (درآمد – هزینه)؛ مدیریت شهری؛ کارایی؛ عملکرد شهرداری؛ شهر شاهدیه

مراجع

آیت الهی، علیرضا(1387)، تامین مالی شهرداری هـای فرانســه، چکیــده همــایش مالیــه شــهرداری هــا،انتشارات شهرداری تهران- معاونت مالی و اداری،تهران.

پیــرز، جــان، ای و ریچــارد بــی رابینســون(1383)،مدیریت راهبردی (برنامه ریـزی، اجـرا و کنتـرل)،انتشارات سمت، تهران.

جمشید زاده زیازی، ابراهیم(1380)، مالیات بر دارایی،مهمترین منبع درآمد شهرداری های جنـوب آسـیا،مجلـه شـهرداری هـا، انتشـارات شـهرداری هـایکشور، سال سوم، شماره 31.

جمشید زاده، ابراهیم(1382)، بررسی و تحلیـل هزینـه ها و اعتبارات شهرداری های کشور سـالهای 56-50 و 71-79، فصلنامه پژوهشی مدیریت و برنامـه ریزی کشور، سال چهارم، شماره 13.

رزازیان، محسن(1387)، کارایی بخشی نظام تشخیص و وصول درآمد، چکیده همایش مالیه شهرداری ها« مشـکلات و راهکارهـا»ف انتشـارات شـهرداری تهران- معاونت مالی و اداری، تهران.

زیاری، کرامـت االله (1382)، برنامـه ریـزی شـهرهای جدید، انتشارات سمت، تهران.

شــرزه ای، غلامعلــی (1387)، شــناخت و تحلیــل پایداری اقـلام درآمـدی شـهرداری هـای کشـور،فصلنامه مدیریت شهری، شماره 20 .

صفری، عبدالحمید(1383)، ساختار و ترکیب درآمدی شـهرداری هـا در کلانشـهرهای ایـران، مجموعـه مقالات همـایش مسـایل شهرسـازی ایـران، جلـد دوم(مدیریت شهری)، انتشـارات دانشـکده هنـر ومعماری دانشگاه شیراز، چاپ اول، شیراز.

طـاهر خـانی، حبیـب االله (1382)، بررسـی و تحلیـل اتکای شهرداری ها به درآمد فروش مـازاد تـراکم،مجله مالیه شـهرداری هـا، شـماره 50، ویـژه نامـه شماره 6.

عابدین درکوش، سعید(1382)، مـدیریت مـالی شـهر،فصلنامه مدیریت شهری، سال 4، شماره 13.

علی آبادی، جواد و جلال معصـوم(1380)، چالشـهای مــدیریت شــهری در ایــران، مجلــه شــهردار هــا،انتشارات سازمان شهرداری های کشور، سال سوم،شماره 35.

قادری، جعفر(1385)، ارزیابی نظـام مـالی و درآمـدی شـهرداری هـا در ایـران، فصـلنامه بررسـی هـای اقتصادی، دوره سوم، شماره 3.

قلعــه دار، حســام(1382)، مقایســه منــابع درآمــدی شهرداری هـا در کلانشـهر هـای ایـران و بررسـی تاثیرات کالبدی آن، پایان نامـه کارشناسـی ارشـد، دانشگاه شیراز.

،(1345 ،1355 ،1365 ،1375 ،1385)ایـران آمار مرکز سالنامه های آماری استان یزد.

معاونـــت عمرانـــی دفتـــر برنامـــه ریـــزی وزارت کشور(1374)، درآمدی بر طرح مطالعاتی و شهری شهرداری ها، نشریه 29.

معزّی مقدم، حسین(1381)، شیوه هـای تـامین منـابع درآمدی شـهرداری هـا، معاونـت برنامـه ریـزی و توسعه، انتشارات سازمان شـهرداری هـای کشـور،تهران.

مهندسین مشاور هامونپاد (1383)، شیوه های افـزایش درآمد و کاهش هزینه هـای شـهرداری، انتشـارات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور.تهران.

موسوی، میرنجف و علـی بـاقری کشـکولی (1387)،تعیین و تـدقیق حـریم شـهر شـاهدیه، شـهرداری شاهدیه.

نجاریان بهنمیـری، محمـد(1378)، بررسـی درآمـد وهزینه شهرداری های درجـه 7 اسـتان مازنـدران وعوامل موثر بر آن طـی سـالهای 1367-77، پایـان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگـانی، دانشـگاه علوم و فنون مازندران

Pechman, J (1987), Federal Tax PolicyWashington, DC, The brooking institution.

21- O, sollivan, A (2003), Urban Economic,5th ed, Mc Graw-Hill Higher Education.

22- Gasparini, Alberto (2005), Cross –Border Co – Operation in the Balkan –

Danube area the Swot Analysis as aComparative Tool for Transferring BestPractices, Sofia //www.google.com//.

Hussey, David (1991), Strategy and Planning,John Wiley & Sons, New York.