امکان سنجی قابلیت پیاده‌روی در فضای شهری بر پایه الگوهای توسعه پایدار و نو- شهرسازی (مطالعه موردی: محله سعادت آباد تهران)

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقاله 3، دوره 2، شماره 4، فروردین و اردیبهشت 1390، صفحه 43-56   

نویسندگان

محمد سلطان حسینی¹؛ حســین پورســلطانی²؛ مهـــدی ســـلیمی³؛ ســــارا عمــــادی⁴

¹اســتادیار تربیــت بــدنی و علــوم ورزشــی، دانشــگاه اصــفهان، اصــفهان، ایــران

²استادیار تربیت بدنی و علوم ورزشی، پژوهشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران

³دانشـــجوی دکتـــری مـــدیریت ورزشـــی، دانشـــگاه تهـــران، تهـــران، ایـــران

⁴کارشناسی ارشد مدیریت ورزشی، دانشـگاه آزاد اسـلامی واحـد مبارکـه، مبارکـه، ایـران

تاریخ دریافت: 15 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 15 دی 1394 

چکیده

چکیده پژوهش حاضر به ارزیابی امکان پیاده‌روی در فضای شهری (محله سعادت آباد تهران) و بررسی، مشاهده و تحلیل میدانی مؤلفه‌های قابلیت پیاده‌روی پرداخته است و به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که وضعیت پیاده‌روی در محله سعادت آباد بر پایه الگوهای توسعه پایدار و نو- شهرسازی چگونه است؟ روش پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به صورت پیمایشی بوده است. جامعه آماری شهروندان ساکن محله سعادت آباد تهران و حجم نمونه تعداد 380 نفر که بر اساس جدول مورگان تعیین گردید. برای سنجش میزان قابلیت پیاده‌روی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که در آن چهار مؤلفه قابلیت پیاده‌روی (مطلوبیت و مطبوعیت، ایمنی و امنیت، آسایش و راحتی و تسهیلات و دسترسی) در قالب 30 سؤال مورد سنجش قرار گرفت. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط 10 نفر از اساتید برجسته مورد تایید قرار گرفت و همچنین آلفای کرونباخ برابر با 87/0 محاسبه شد که نشان از پایایی و ثبات پرسشنامه داشت. پس از جمع‌آوری پرسشنامه‌ها و تعیین نرمال بودن داده‌ها توسط آزمون کالموگراف اسمیرنوف، به منظور تعیین وضعیت میانگین هر یک از متغیرها از آزمون t تک نمونه‌ای و به منظور تعیین ارتباط میانگین هر یک از مؤلفه‌ها با یکدیگر از آزمون تعقیبی Bounferoni استفاده گردید. نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان داد که قابلیت پیاده‌روی و مؤلفه‌های آن در محله سعادت آباد در وضعیت مطلوب نیست. 
 

کلیدواژه‌ها

قابلیت پیاده‌روی؛ مطبوعیت و مطلوبیت؛ آسایش و راحتی؛ ایمنی و امنیت؛ تسهیلات و دسترسی

مراجع

ابراهیم پور، هوشمند؛ پرتوی، پروین (1385)، "اصول جنبش نوشهرسازی"، ماهنامه عمـران و معمـاری،شماره 15.

امــین زاده، بهنــاز؛ داعــی نــژاد، فرامــرز (1381)،"ملاحظــات محیطــی در طراحــی و بهســازی خیابانهای شهری"، نشریه هنرهای زیبـا، شـماره11، دانشگاه تهران.

 

بحرینی، سید حسـین (1376)، "شهرسـازی و توسـعه پایدار" ، نشریه رهیافت، شماره 17.

پور جعفر، محمدرضا؛ فرزبود، سولماز (1386)، "لزوم پیاده راه سازی از طریق تحلیل جریان آمـد و شـد پیـاده در فضـای شـهری (مطالعـه مـوردی بافـت مرکزی تجریش)"، نشریه صفه، شماره 16.

پورمحمــدی، محمدرضــا (1385)، "برنامــه ریــزی کاربری اراضی شهری"، چاپ دوم، سمت، تهران.

تیبالدز، فرانسیس (1383)، "شهرسازی شهروند گرا"،ترجمه محمد احمدی نژاد، نشر خاک.

رهنمایی، محمد تقی؛ پورموسی، سید موسی (1384)،"بررسی ناپایداری های امنیتی کلان شهر تهران بـر اساس شاخصه های توسعه پایدار شهری"، نشـریه پـژوهش هـای جغرافیـایی، شـماره 57، دانشـگاه تهران.

چپ من، دیوید (1386)، "آفرینش محلات و مکان ها در محیط انسان ساخت"، ترجمه منوچهر طبیبیـان و شهرزاد فریادی، دانشگاه تهران.

شفیع زاده، محسن (1385)، "بررسی فوایـد رشـدی وعوامل تعیین کننده گرایش شـهروندان تهرانـی بـه پارک های بازی کودکـان" ، اولـین همـایش ملـی شهر و ورزش تهران.

صـالح نیـا، نیـره (1389)، "ارائـه شـاخص رضـایت شهروندان با استفاده از شکاف انتظارات و ادراکات و اندازه گیری آن (با توجـه بـه اهمیـت رنـگ در منظر شهری)"، همایش ملی منظر شهری.

صــالحی، اســماعیل (1384)، "مؤلفــه هــای آســایش بصری و نقش آن در مناسب سازی محیط"، مرکـزمطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی.

قریــب، فریــدون (1383)، "امکــان ســنجی ایجــاد مسـیرهای پیـاده و دوچرخـه در محـدوده تهـران قدیم"، نشریه هنرهای زیبـا، شـماره 19، دانشـگاه تهران.

محمـد زاده چیانـه، الهـام (1385)، "ورزش و برنامـه ریزی شهری"، اولین همایش ملـی شـهر و ورزش تهران.

معینی، سید محمد مهـدی (1385)، "افـزایش قابلیـت پیاده روی، گامی بـه سـوی شـهری انسـانی تـر"، نشریه هنرهای زیبا، شماره 27، دانشگاه تهران.

Besser. L M; Dannenberg. A L (2005),“Walking to Public Transit: steps to help

meet physical activity recommendations",American Journal of Prevention Medicine,Vol. 29, Issue 4, pp. 273-280.

Davison. K K; Lawson. C T (2006), “Doattributes in the physical environmentinfluence children's physical activity?”,

International Journal of Behavioral Nutritionand Physical Activity, Vol. 3, p. 19.

Dygryn. J; Mitas. J; Stelzer. J (2010), “TheInfluence of Built Environment on

Walkability Using Geographic InformationSystem”, Journal of Human Kinetics, vol.24, pp. 93-99.

Kondo, K et al (2009), “Association betweenDaily Physical Activity and Neighborhood

Environment”, Journal of EnvironmentalHealth and Prevention Medicine, Vol. 14,Issue 3, pp. 196-206.

Lovasi, G S et al (2008), “Using BuiltEnvironment Characteristics to Predict Walking for Exercise”, International Journal

of Health Geographics, Vol. 7, P. 10.

McCormack. GR et al (2006), “Constructingindices representing supportiveness of the

physical environment for walking using theRasch measurement model”, International

Journal of Behavioral Nutrition and PhysicalActivity, Vol. 3, P. 44.

Panter, J R; Jones, A P; Van Sluijs E M F(2008), “Environmental Determinants of

Active Travel in Youth”, InternationalJournal of Behavioral Nutrition and PhysicalActivity, Vol. 5.

Saelens, B E; Sallis. J F; Frank. L D (2003),“Environmental Correlates of Walking and

Cycling: Findings from the Transportation,Urban Design and Planning Literatures”,

Annals of Behavior Medicine, Vol. 25, Issue2, pp. 80-91.

Shay. E et al (2009), “Comparing ObjectiveMeasures of Environmental Supports forPedestrian Travel in Adults”, InternationalJournal of Health Geographics, Vol. 8.