تأثیر مهاجرت افغان ها بر شرایط اقتصادی و اجتماعی شهر کاشان

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقاله 5، دوره 1، شماره 3، آذر و دی 1389، صفحه 83-102   

نویسندگان

محســــن شــــاطریان^{* 1}؛ محمــود گنجــی پــور²

¹اســــــتادیار علــــــوم اجتمــــــاعی، دانشــــــگاه کاشــــــان، ایــــــران

²کارشــناس ارشــد جغرافیــا و برنامــه ریــزی روســتایی، دانشــگاه کاشــان، ایــران

تاریخ دریافت: 15 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 15 دی 1394 

چکیده

مهاجرت به مثابه ادامه منطقی توزیع و ترکیب نهایی و جا به جایی جمعیت در مکان جغرافیایی، مهمترین شکل تحرک مکانی جمعیت است. پدیده مهاجرت مردم افغانستان به کشورهای همسایه، به ویژه ایران، نیز یکی از اشکال مهاجرت است. سالیان درازی است که مهاجران افغانی در جای جای کشور سکونت دارند. هیچ استانی نیست که ساکنان آن با این مهاجران برخورد نداشته باشند و میان آنها مراوداتی صورت نگیرد. این روابط در بعضی جنبه ها چنان عمیق بوده که حتی در صورت بازگشت مهاجران به کشورشان، بازهم تا سالیان دراز اثراتی که از خود به جای گذاشته اند، از بین نخواهد رفت. درحال حاضر نزدیک به 3 میلیون افغانی در ایران حضور دارند. جامعه آماری مورد بحث 20 هزار نفر مهاجر افغان ساکن در شهر کاشان است که به صورت نمونه از حدود 350 نفر افغانی پرسشنامه تکمیل گردید. داده ها با بهره گیری از آمارهای توصیفی به کمک نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می دهد که مهاجرت افغان ها به شهر کاشان پیامدهای زیادی را در پی داشته است. یکی از این پیامدها تاثیرات اقتصادی مهاجران افغانی بر کاشان است. حضور مهاجران افغانی به علت بهره وری بالاتر و هزینه کمتر نسبت به نیروی بومی موجب کاهش فرصت های شغلی و افزایش نرخ بیکاری در شهر کاشان شده است. همچنین خرید زمین و مسکن به وسیله مهاجران افغانی موجب کمبود مسکن و افزایش نرخ اجاره در سطح شهر می شود. از دیگر پیامدهای حضور مهاجران افغانی تاثیرات اجتماعی آنها بر شهر کاشان است. این پیامدها شامل افزایش جمعیت شهر کاشان، افزایش فقر و شکاف طبقاتی، افزایش نرخ بی سوادی و همچنین بحران هویت جمعی به علت ازدواج مهاجران با بانوان ایرانی است که دارای تبعات و پیامدهای منفی و خطرناکی است
 

کلیدواژه‌ها

مهاجرت؛ افغان‌ها؛ کاشان؛ فقر؛ جمعیت

مراجع

- حمـدی موحـد، محمـد. (1382). «ویژگـی هـای جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی مهـاجران خـارجی؛ بـا تاکیــد بــر مهــاجرین افغــانی در ایــران»، فصــلنامه جمعیت، ش 43، ص 26.

- بریگــو، انــدره و روا، اولیــور. (1367). جنــگ افغانســتان، ترجمــه ابوالحســن ســروقد مقــدم، بــی جا:انتشارات آستان قدس رضوی.

- تقوی، نعمت االله. (1371). مبانب جمعیت شناسی، انتشارات نیا.

- تودارو، مایکل. (1364). توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلامعلی فرجادی، انتشارات کوهسـار، ص260.

- جرنــی، جــی. دی. (1367). مهــاجرت و توســعه روســتایی، ترجمــه فرهــاد مــاهر، مرکــز تحقیقــات روستایی، ص58

- جلالیان، حمید و محمدی پگانه، بهـروز. (1386). «تحلیل عوامل جغرافیـایی مـوثر در مهـاجرت هـای روستایی شهرستان زنجـان از سـال 1355 تـا1375»، مجله پزوهش های جغرافیایی، ش61، ص89.

- جمشیدیها، غلامرضا و دیگـران. (1383). تعلقـات اجتماعی و اثرات آن بر بازگشت مهـاجرین افغـانی، فصلنامه نامه علوم اجتماعی، ش 23، ص68.

- جمشــیدیها، غلامرضــا و علــی بابــایی، یحیــی. (1381). بررسی عوامل موثر بر بازگشـت مهـاجرین افغانی با تکیـه بـر سـاکنین شـهرک گلشـهر مشـهد، فصلنامه نامه علوم اجتماعی، ش 20، ص72.

- حافظ نیا، محمد رضـا. (1375). روش تحقیـق درعلوم انسانی، سمت، ص119.

- خباز بهشـتی، زهـرا. (1380). مهـاجرت: بررسـی مشکلات مهاجران، تهران: آشیانه کتاب.

- خبرگزاری ایرنا. (1387). هزار میلیارد ریال یارانـه برای افغانها.

- خیرخواه، طاهره. (1386). بررسی حساسـیت بـین فرهنگی مهاجران افغانی و ایرانیان نسبت به یکـدیگر بر اساس انگاره های ذهنـی، پایـان نامـه کارشناسـی ارشد، دانشگاه تهران.

- روزنامــه صــدای عــدالت. (12/5 .(1387 میلیــون درصد جمعیت افغانستان مقیم ایران

- روزنامه همشهری. (1385). بازگشت برای صلح.

- زنجــانی، حبیــب االله. (1380). مهــاجرت، تهــران:سمت، ص 129.

- ســاروخانی، بــاقر. (1370). درآمــدی بــر دایــره المعارف علوم اجتماعی، تهران:انتشارات کیهان.

- سـجاد پـور، محمـد کـاظم. (1384). چهـارچوب مفهومی و عملیاتی در مدیریت مهاجرت بین المللی؛ مطالعه موردی ایران، فصلنامه تحقیقـات جغرافیـایی،ش 87، ص10.

- شــاطریان، محســن. (1388). تحــولات فضــایی جمعیت شهرستان کاشان در نیم سـده اخیـر(1385- 1335)، انتشارات دعوت، ص 31.

- شــیخی، محمــدتقی. (1372). مبــانی جمعیــت شناسی، تهران: نشر سفیر.

- علاءالدینی، پویا و امامی، یحیـی. (1384). جهـانی شــده، مهــاجرت و فقــر در ایــران، فصــلنامه رفــاه اجتماعی، سال پنجم، ش 18، ص14.

- کریمی موغـاری، زهـرا. (1382). تـاثیر مهـاجرین افغانی بر سطح دستمزد و اشتغال در ایران، فصـلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، ش 18، ص59. 

- لهســــائی زاده، عبــــدالعلی. (1368). نظریــــات مهاجرت، تهران:نشر نوید.

- لوئیس، آرتور. (1368). نظریه آرتور لوئیس، کتاب پیشگامان توسعه، مترجم علی اصغر هدایتی، سمت.

- لی، اورت. (1368). «یک نظریه مهاجرت»، ترجمه بیژن زارع، گردآورنده:عبدالعلی لهسائی زاده، نظریات مهاجرت، شیراز: انتشارات نوید، ص52.

- مــاهر، فرهــاد. (1369). تــاثیر کــارگران افغــانی برکشــاورزی در ایــران، وزارت جهــاد کشــاورزی، ص10.

- محقــق، جــواد. (1377). نگرشــی نــو بــه پدیــده مهاجرت افغانیها در ایران، ماهنامه پیامبر، سـال دوم، ش8.

- مزیدی، احمد و زارع شاه آبادی، علیرضا. (1385) دلایل حضـور مهـاجرین روسـتایی در شـهر یـزد و وضعیت آنها، مجله جغرافیا و توسعه ناحیـه ای، ش  .148ص ،7

- موبـوگنج، اکلـین. (1368). رهیافـت سیسـتمی در مورد یک نظریه مهاجرت روسـتا بـه شـهر، ترجمـه حمید خضر نجـات، گردآورنـده:عبـدالعلی لهسـائی زاده، نظریــات مهــاجرت، شــیراز: انتشــارات نویــد، ص147.

- وحیدی، پریدخت. (1364). مهاجرت بین المللیـو پیامدهای آن، سازمان برنامه و بوجه.

‐ Baker, C. M. F and Morrison A. (1997)Public Policy and Rural- Urban Migration, inCities in the Developing World, Edi by J.Gugler, Oxford University Press

‐ Bilsborrow, R. E. F (1984) MigrationSurvey in Low Icon Count, ries, Australia.Sydney Greom Helm.

‐ Borjas, George, J (1995) The EconomicBenefits From Immigration. Journal ofEconomic Literature. No32, P1667

‐ Cairn cross, J (1980) Population anAgriculture in the Development countries. F.A. O

‐ Chandra, R. C and Manj, S (1980)introduction to Population Geography, kalian.Publisher

‐ Collinson, S (1999) Globalization and theDynamic of International Migration:Implication for Refugee Regime, New Issuesin Refugee Research, Waking Paper, No1(Geneva: UNCHR)

‐ Fawcett, T. James et al (1982) Reason forMoving and migration Behavior, WorldDevelopment, Vol. 10, No. 4, P 109

‐ Harris J. R. and Todaro M. P (1970)Migration, Unemployment and Development:A Tow- Sector Analysis in AmericanEconomic Review, 60

‐ Herbele, R (1938) The Causes of RuralUrbanMigration: A Survey of GermanTheories, American Journal of Sociology, No43

‐ IMO (2005) World Migration Report 2005,Geneva: IMO

‐ Mobbrucker, H (1997) AmerindianMigration in Peru and Mexico, in Cities in theDeveloping World: issues. Theory and Policy,Edi by J. Gugler, Oxford University Press

‐ Munzele, s ( 2003) The Money ExchangDealers of Kabul: A Study of the HawalaSystem in Afghanistan, World Bank WorkingPaper, No. 13

‐ Portez, A (1978) Migration andUnderdevelopment, Politics and Society,Vol8, No1

‐ Teitelbaum, m. and Winter, J. (1998) AQuestion of Numbers: High Migration, Low

Fertility, and the Politics of national Identity,New York

‐ Totomorn, M. and Alicea, M. (2004)Migration and Immigration: A Global View.(Westport: Greenwood Press)

‐ UNHCR (2003) Afghanistan RefugeesReturn to Uncertain Future. Internet news,jan,22

‐ www. asriran. com