توزیع فراوانی رگبار و الگوهای زمانی بارش در چند نمونه ی اقلیمی ایران

فصلنامه علمی مهندسی منابع آب

مقاله 4، دوره 4، شماره 10، مهر و آبان 1390، صفحه 39-49   

نویسندگان

فروغ گلکار^{* 1}؛ سهراب حجام²؛ علی خلیلی³

¹دانشجوی سابق کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی دانشگاه تهران

²دانشیار گروه هواشناسی دانشگاه تهران

³استاد گروه مهندسی آب دانشگاه تهران

تاریخ دریافت: 19 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 19 دی 1394 

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی تعیین الگوهای توزیع زمانی بارش در چند نمونه‌ی اقلیمی فراخشک، خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب ایران(بم، تهران، شیراز و گرگان) می‌باشد. برای این منظور، ابتدا توزیع فراوانی‌ رگبار از لحاظ تداوم بارش(ساعت) و همچنین ارتفاع بارش(میلی‌متر) تعیین گردید. سپس با در نظر گرفتن سهم بارش‌های هر ایستگاه در تولید آب قابل ذخیره سالانه، کمترین ارتفاع بارندگی(آستانه) جهت بررسی در تعیین توزیع‌های زمانی بارش مشخص گردید. این حداقل برای ایستگاه‌های بم، تهران، شیراز و گرگان به‌ترتیب0/7، 5/12،0/10 و 0/10 میلی‌متر به‌دست آمد که این مقادیر 50٪ آب آن حوضه را تامین می‌کنند. در ادامه الگوهای توزیع زمانی بارش در ایستگاه‌های تحت بررسی با روش‌های تجربی هاف و پیلگریم تعیین گردیدند. معادله‌ی ریاضی الگوهای توزیع زمانی بارش به‌صورت میانگین‌گیری(روش پیلگریم) و احتمالاتی(روش هاف) در مختصات بدون بعد محاسبه گردید. مقایسه‌ی مقادیر حاصل از الگوهای پیشنهادی با داده‌های واقعی نشان داد که روش هاف و الگوهای توزیع زمانی احتمالاتی ارائه شده برای ایستگاه‌های تحت بررسی نسبت به روش پیلگریم تطابق بیشتری را دارند.
 

کلیدواژه‌ها

نمودار رگبار تجمعی بدون بعد؛ تابع چگالی احتمال؛ رگبار

مراجع

1. Gerald C. F., and P. O., Wheatley. 1997.Applied numerical analysis CaliforniaPolytechnic University San Luis Obispo,6th edition, Addison-Wesley, pp. 223-226.

2. Pelletier G, F. Anctil and M., Filiona. 2009.of 1-h rainfall temporalpatterns using a Kohonen neural network.36:980-990, 10.1139/L09-027.

3. Golkar, F., 2006. A practical theory ofrainfall temporal pattern of some climatictypes of Iran. M.Sc. dissertation,University of Tehran.

4. Huff, F. A., 1990. Time distribution ofheavy rainstorm in Illinois, Department ofEnergy and Natural Resources. Vol.14, pp.-42.

5. Huff, F.A., and J.L., Vogel. 1976.Hydrometeorology of heavy rainstorm inChicago and Northeastern Illinois. Phase I_ Historical studies: Illinois State WaterReport of Investigation 82,63p.

6. Kennedy, M.R., L.H., Turner, R.P.,Canterford, and H.J., Pearce 1991.Temporal distributions within rainfall

bursts. Australian Bureau of MeteorologyReport Series, Report Number 1.

7. Malekipor, F., 2004. Rainfall temporalpattern of some selected meteorologicalstations in the Khorasan province. Earthand space physics. 28(2):35-44.

8. Olsson, J., and T., Berndsson. 1998.Temporal rainfall desegresion based onscaling properties. Water Sci. Technology37: 703-728.

9. Pilgrim, D.E., H., Kennedy, M.R., and I.A.,Rowbottom. 1991. Temporal pattern ofrainfall bursts. Australian Rainfall andRunoff , 1: 43-53.

10. Troutman, T., 2001. Multiplicativecascade models for rain in hydrometeorological disasters risk management.

Hydrology Geophysical Research Letters,20, 931-934

11. Viessman, L., J.R.,Warren, and L. G.,Lewis. 1996. Introduction to hydrology,4th ed., pp. 373-399.