تخمین نیاز آبیاری گیاهان زراعی مهم استان فارس در سطوح گوناگون احتمال

فصلنامه علمی مهندسی منابع آب

مقاله 6، دوره 4، شماره 9، خرداد و تیر 1390، صفحه 65-74   

نویسنده

حمیدرضا فولادمند^*

استادیار آبیاری و زهکشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

تاریخ دریافت: 19 دی 1394،  تاریخ پذیرش: 19 دی 1394 

چکیده

نیاز آبیاری گیاه برابر با نیاز آبی منهای باران مؤثر می‌باشد. در برنامه ی NETWAT نیاز آبی و نیاز آبیاری گیاهان زراعی مهم هر منطقه در سطح کشور گزارش شده است، اما در این برنامه داده‌های میانگین مورد استفاده قرار گرفته و لذا مقادیر نیاز آبی و نیاز آبیاری محاسبه شده در سطح احتمالاتی 50 درصد می‌باشند، در حالی که در بعضی شرایط لازم است تا نیاز آبیاری گیاه در سطوح گوناگون احتمال تعیین شود. به همین علت، در این پژوهش نیاز آبیاری گیاهان زراعی مهم مناطق آباده، اقلید، داراب، سددرورزن، زرقان، شیراز، فسا و لار در استان فارس در سال‌های گوناگون دارای آمار محاسبه شد و سپس با استفاده از نرم‌افزار SMADA نیاز آبیاری هر گیاه در هر منطقه در سطوح احتمالاتی 10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80 و 90 درصد تعیین گردید. نتایج نشان دادند که در بیش تر موارد نیاز آبیاری ارایه شده در برنامه ی NETWAT با مقادیر محاسبه شده در این پژوهش متفاوت می‌باشد. لذا، با استفاده از نتایج به دست آمده در این پژوهش با دقت بیشتری می‌توان نیاز آبیاری گیاهان زراعی مهم هر منطقه را در طوح گوناگون احتمال تعیین کرد
 

کلیدواژه‌ها

نیاز آبیاری؛ نیاز آبی؛ باران مؤثر؛ استان فارس؛ برنامه‌ی NETWAT

مراجع

1- شریفان، ح. 1386. بررسی آب مورد نیاز گیاهان در دورههای گوناگون حداکثر نیاز آبی. مجله آبیاری و زهکشی.94-87 :(2)1 .ایران

2- عرفانیان، م.، ا. علیزاده و آ. محمدیان. 1389. بررسی تغییرات احتمالی نیاز کنونی آبیاری گیاهان نسبت به ارقام مندرج در سند ملی آبیاری (مطالعه موردی: استان خراسان

رضوی). مجله آبیاری و زهکشی ایران. 492 -478 :(3)4.

3- علیزاده، ا. 1385. طراحی سیستمهای آبیاری. جلد اول:طراحی سیستمهای آبیاری سطحی. انتشارات دانشگاه امام رضا(ع).

4- علیزاده، ا. و غ. ع. کمالی. 1386. نیاز آبی گیاهان در ایران.انتشارات دانشگاه امام رضا (ع). 

5- فولادمند، ح. ر. 1386. ارزیابی پنج روش محاسبه تبخیرتعرق ماهانه در منطقه شیراز. علوم کشاورزی. 13( .379 -371 :(2 ویژهنامه

6- فولادمند، ح. ر. 1388 الف. اصول آبیاری. انتشارات نوید شیراز. چاپ اول.

7- فولادمند، ح. ر. 1388 ب. برآورد نیاز آبیاری چغندرقند در مناطق گوناگون استان فارس در شرایط بحرانی و سطوح مشخص احتمال. مجله چغندرقند. 162 -153 :(2)25.

8- فولادمند، ح. ر. 1389 تخمین نیاز آبیاری میانگین و بحرانی گیاهان زراعی مهم استان فارس. دانش آب و خاک. 2)20): .196-187

9- نیازی، ج.، ح. ر. فولادمند، س. ح. احمدی و ژ. وزیری.1384. نیاز آبی و ضریب گیاهی گندم در منطقه زرقان استان فارس. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 8 -1 :(1)9.

10- نیکبخت، ج.، و س. م. میرلطیفی. 1381. تأثیر روش محاسبه ETO ، احتمال وقوع و طول دوره حداکثر مصرف آب بر تبخیرتعرق پتانسیل گیاه مرجع. مجله علوم خاک و آب. .231 -223 :(2)16

11- نیکبخت، ج.، ک. محمدی، و م. احتشامی. 1386. برآورد تبخیرتعرق واقعی گیاه در سطح احتمالاتی متفاوت: مطالعه موردی در مراغه، آذربایجان شرقی. علوم کشاورزی. 1)13): .106 -95

12- Ahmadi ,S. H., and H. R. Fooladmand.2008. Spatially distributed monthly referenceevapotranspiration derived from the calibrationof Thornthwaite equation: a case study, southof Iran. Irrig. Sci. 26: 303-312.

13- Allen, R. G., L. S. Pereira, D. Raes, and M.Smith. 1998. Crop evapotranspiration.

Irrigation and Drainage Paper. No. 56. FAO.United Nations, Rome, Italy.

some equations for estimatingevapotranspiration in south of Iran. Arch.Agron. Soil Sci. (Accepted).

15- Fooladmand, H. R., and S. H. Ahmadi.2009. Monthly spatial calibration of BlaneyCriddleequation for calculating monthly EToin south of Iran. Irrig. Drain. 58: 234-245.

16- Fooladmand, H. R., and M. Haghighat.2007. Spatial and temporal calibration ofHargreaves equation for calculating monthlyETo based on Penman-Monteith method. Irrig.Drain. 56: 439-449.

17- Fooladmand, H. R., and A. R. Sepaskhah.2005. Evaluation and calibration of threeevapotranspiration equations in a semi-aridregion. Iran-Water Resour. Res. 1(2): 1-6.

18- Fooladmand, H. R., H. Zandilak, and M.H. Ravanan. 2008. Comparison of differenttypes of Hargreaves equation for estimatingmonthly evapotranspiration in the south ofIran. Arch. Agron. Soil Sci. 54: 321-330.

19- Nixon, P. R., G. P. Lawless, and G. V.Richardson. 1972. Coastal Californiaevapotranspiration frequencies. Proceeding ofthe American Society of Civil Engineers, J.Irrig. Drain. Div. IR2: 185-191.

20- Pruitt, W. O., S. Von Oettigen, and D. L.Morgan. 1972. Central Californiaevapotranspiration frequencies. Proceeding ofthe American Society of Civil Engineers, J.Irrig. Drain. Div. IR2: 177-184.

21- Wright, J. L., and M. E. Jensen. 1972. Peakwater requirements in southern Idaho.Proceeding of the American Society of CivilEngineers, J. Irrig. Drain. Div. IR2: 193-201.