وقوع بحرانهای سیاسی- اجتماعی و اثرات آن بر درآمد حاصل از گردشگری نمونه موردی: کشورهای ایران، ترکیه، مصر

فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مقاله 3، دوره 5، شماره 20، بهمن و اسفند 1394، صفحه 1-14   

نویسنده

ایرج تیموری^*

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

تاریخ دریافت: 03 بهمن 1394،  تاریخ پذیرش: 03 بهمن 1394 

چکیده

       امروزه اهمیت اقتصادی و اشتغال­زائی گردشگری چنان مهم می­باشد که می­تواند به عنوان موتور اقتصادی هر کشوری تلقی شود. گردشگری مزایای فراونی دارد و می­تواند به عنوان یکی از مهم­ترین منبع برای اشتغال­زائی در سطوح مختلف ملی، منطقه­ای و محلی مطرح باشد. پایداری درآمد گردشگری مسأله مهمی است و یکی از مهم­ترین عوامل تأثیرگذار در پایداری گردشگری امنیت می­باشد. هدف اصلی این مقاله مطالعه و بررسی اثر ناآرامی­های سیاسی– اجتماعی بر روند تغییرات درآمدی گردشگری در طی دوره 1995 تا 2012 برای کشورهای ایران، ترکیه و مصر است. برای این منظور متغیرهای تولید ناخالص داخلی، شاخص بهای مصرف کننده و وقوع بحران­های سیاسی در طی دوره زمانی مورد مطالعه، مورد استفاده قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش رگرسیون خطی چند متغیره در قالب تحلیل سری زمانی استفاده شد. مقایسه درآمد گردشگری بین سه کشور ایران، ترکیه و مصر نشان می­دهد که اهمیت اقتصادی و اشتغال­زائی گردشگری برای کشورهای ترکیه و مصر در مقایسه با ایران خیلی  زیاد می­باشد. نتیجه بدست آمده از آزمون دوربن– واتسن نشان می­دهد سری­های زمانی فاقد خود همبستگی می­باشند. همچنین نتایج نشان می­دهد که در کشور ترکیه و مصر درآمد گردشگری تحت تأثیر بحران و ناآرامی­های سیاسی – اجتماعی می­باشد و در دوره­های وقوع چنین بحران­هایی از درآمد گردشگری این کشورها کاسته شده است. این در حالی است بخاطر شرایط خاص سیاسی در ایران مهم­ترین عامل اثرگذار بر کاهش درآمد گردشگری شاخص بهای مصرف کننده می­باشد.

کلیدواژه‌ها

گردشگری؛ ناآرامی های سیاسی- اجتماعی؛ رگرسیون خطی چند متغیره؛ امنیت گردشگری

عنوان مقاله [English]

Occurrences of Political–Social Crises and Its Effect on Tourism Revenue: The Case Study: Iran, Turkey & Egypt

نویسندگان [English]

eraj teymori

اصل مقاله

Occurrences of Political–Social Crises and Its Effect on Tourism Revenue: The Case Study: Iran, Turkey & Egypt

 

E. Teymori

Asistant Proff  Geography and Urban Planning, University of Tabriz, Tabriz, Iran

Abstract

    Tourism has economic significance and is one of the main sources of national income for states. The sustainability of tourism revenue is an important subject and security is one of the main affecting factors on tourism sustainability. The main goal of this article is to consider political disquiet effects on tourism revenue in the Turkey, Iran & Egypt from 1995 to 2012. In this article, GNP, CPI, and the occurrences of political–social crises were used as the inputs.  For the analysis of the data, the multiple linear regression and Durbin-Watson autocorrelation method were applied. The results showed that there is no autocorrelation in the series and also the tourism revenue of Turkey and Egypt is under affection of political –social disquiets. But in the case of Iran because of its special political case, the affecting factor on the decline of tourism revenue is the CPI.  

   

 Keywords: Political-Social disquiet, Tourism revenue, Multiplies Linear regression, Time series. 
 

مراجع

1. اکبری، زهرا و عباسعلی ابونوری (1393): «طبقه­بندی عوامل مؤثر بر شاخص های اقتصادی گردشگری خارجی  مطالعه موردی کشورهای منتخب»، فصلنامه جغرافیا  و توسعه، شماره 34، زاهدان، صص 56-33.
2. امین رشتی، نارسیس؛ فهیمی فر، فاطمه و همکاران (1390): «عوامل مؤثر بر صنعت گردشگری در منطقه مرکز، جنوب و غرب آسیا»، فصلنامه علوم اقتصادی، شماره 8، تهران، صص 111-97.
3. حبیبی، فاتح و حسین عباسی نژاد (1384): «تصریح و برآورد تابع تقاضای گردشگری ایران با استفاده از داده های سری زمانی– مقطعی»، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 70، مرودشت، صص 115-91.
4. رکن­الدین افتخاری، عبدالرضا و داوود مهدوی (1389): «ارزیابی پایداری گردشگری در روستاهای تاریخی– فرهنگی ایران با تأکید بر پارادایم توسعه پایدار»، مجله مطالعات جهانگردی، شماره 14، تهران، صص 39-1.
5. سعیدی، علی اصغر، بهشتی، سید محمد و همکاران (1391): «موانع اساسی سیاستگذاری گردشگری از نظر نخبگان»، مجله برنامه ریزی و توسعه گردشگری، شماره 2، ساری، صص 56-33.
6. صیدائی، سید اسکندر و زهرا هدایتی مقدم (1389): «نقش امنیت در توسعه گردشگری»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 8، شوشتر، صص110-97.
7. فرهودی، رحمت الله، رهنمائی، محمدتقی و همکاران (1390): «سنجش توسعه پایدار محله های شهری با استفاده از منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیائی»، مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 77، تهران، صص110-89.
8. فرهودی، رحمت­اله، شورچه، محمود و همکاران (1389): «برآورد اثر تغییرات فصلی بر درآمد گردشگری معبد آناهیتا با تحلیل رگرسیونی»، فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره 8، شماره 17، زاهدان، صص 62-45.
9. فلیحی، نعمت و بهروز جعفرزاده (1391): «بررسی عوامل مؤثر بر توریسم؛ تلفیق روشهای اقتصاد سنجی و سیستم دینامیکی»، فصلنامه علوم اقتصادی، شماره 14، تهران، صص 90-53.
10. لطفی، حیدر، سلطانی، ناصر و همکاران (1389): «گردشگری، دولت و اقتصاد سیاسی در ایران»، فصلنامه چشم انداز جغرافیائی، شماره 7، رشت، صص 111-87.
11. محرابی، جواد، خلیلی شورینی، سیاوش و همکاران (1391): «بررسی موانع توسعه گردشگری در جمهوری اسلانی ایران«، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، شماره 9، تهران، صص.10-1.
12. محمدزاده، پرویز، بهبودی، داود و همکاران (2010): «تخمین تقاضای گردشگری ایران به تفکیک چند کشور منتخب با استفاده از رهیافت TVP »، فصلنامه اقتصاد مقداری، شماره 2، تهران، صص 149-171.
13. محمدی، تیمور، کریمی، مجتبی و همکاران (1391): «عوامل مؤثر بر تقاضای گردشگری در ایران»، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، شماره 10، تهران، صص51-27.
14. ملکی نژاد حسین و ربابه پورشرعیاتی (1393): «کاربرد و مقایسه مدل سری زمانی تجمعی و مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش بینی تغییرات سطح آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت مروست)»، مجله علوم و مهندسی آبیاری، شماره 3، مشهد، صص 81- 62.
15. مؤمنی وصالیان، هوشنگ و لیلا غلامی پور (1393): «تخمین تابع تقاضای گردشگری در استانهای منتخب»، فصلنامه علوم اقتصادی، شماره 14، تهران، صص 184-166.
16. هزار جریبی، جعفر و ملک محمد نجفی (1393): «بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری در ایران»، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، شماره 3، اصفهان، صص 133-146.
17. هزار جریبی، جعفر (1389): «احساس امنیت اجتماعی از منظر توسعه گردشگری»، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، شماره 42، اصفهان، صص 143-121.
18. Ali Raza. Syed & Jawaid. Syed Tehseen (2013): Terrorism and Tourism: A conjunction and ramification in Pakistan, Economic Modelling, Vol.33, pp. 65-70.
19. Arana. Jorge E, Leon. Carmelo J (2008) The impact of terrorism on tourism demand, Annale of Tourism research, Vol35, pp.299-315.
20. Atan. Sibel & Arslanturk. Yalcin (2012): Tourism and economic growth nexus: an input output analysis in Turkey, wcbm2012, Procedia- Social and Behavioral Sciences, Vol 62, pp. 952-956.
21. Goodrich. J.N(2002) September11, (2001): attack on America: a record of the immediate impacts and reactions in the USA travel and tourism industry , Tourism management, Vol. 23, issue.6, pp.573-580.
22. Kirchgassner. Gebhad & Wolters. Jurgen (2007): Introduction to Modern Time series Analysis, first published, Springer.
23.  Montgomery. Douglas c, Jennings. Cheryle & et al (2008): Introduction to Time Series Analysis and Forcasting, first published, WILEY-INTERSCIENCE.
24. Sariisik. Mehmet, Turkay. Oguz & et. al (2011): How to manage yacht tourism in Turkey: A swot analysis and related strategies, 7^th International Strategic Management Conference, Procedia Social and Behavioral Sciences, Vol. 24, pp .1014-1025. 
25. Sonmez. Sevil F (1998): Tourism, Terrorism and political instability, Annals of Tourism Research, Vol.25, Issue. 2, pp.416-456.