عملکرد گیاه جو و اجزاء آن در شرایط آبیاری با آبهای نامتعارف

فصلنامه علمی مهندسی منابع آب

مقاله 3، دوره 8، شماره 27، بهمن و اسفند 1394، صفحه 23-30   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

خدیجه فتاحی¹؛ حسین بابازاده²؛ فهیمه شیرشاهی^{* 3}

¹دانشجوی دکتری گروه آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

²استادیار گروه آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

³دانشجوی دکتری و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

تاریخ دریافت: 12 اسفند 1394،  تاریخ پذیرش: 12 اسفند 1394 

چکیده

محدودیت منابع آب در کشور باعث شده است تا بهره­وری از منابع آب نامتعارف بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. استان اصفهان در حوضه­ی آبخیز گاوخونی از مناطقی است که پهنه‌های گسترده‌ای از آبهای شور و لب شور سطحی و زیرزمینی در آن جریان داشته، و تخلیه­ی پساب شهری و صنعتی به چالش اصلی بهره‌برداری از آب در منطقه­ی مزبور مبدل شده است. در این تحقیق اثر کیفیتهای مختلف آب بر عملکرد گیاه جو و اجزاء آن در برخوار اصفهان با سه تیمار آب چاه، پساب و مخلوط آب شور چاه و پساب به ترتیب با رسانایی کهربایی (هدایت الکتریکی) 7، 1.4و 4 دسی زیمنس بر متر در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که اثر کیفیت آب آبیاری بر عملکرد و تمامی اجزاء عملکرد به جز ارتفاع گیاهی در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بوده است. همچنین، از نظر عملکرد دانه، وزن خشک کل گیاه، وزن هزار دانه، سطح برگ، طول برگ، تعداد دانه در سنبله و ارتفاع سنبله بیشترین عملکرد مربوط به پساب بوده، و پساب مخلوط با آب چاه از نظر عملکرد و اجزاء عملکرد در مرحله­ی بعدی قرار داشته است. پایش دوره‌ای منابع خاک باید برای مهار کردن میزان آلودگی در اراضی تحت آبیاری با آب نامتعارف انجام شود.

کلیدواژه‌ها

رسانایی کهربایی(هدایت الکتریکی)؛ پساب؛ جو؛ عملکرد و اجزاء عملکرد

عنوان مقاله [English]

Yield Barley and its Components Irrigated with Brackish and Grey Water

نویسندگان [English]

KH. Fattahi¹؛ H. Babazadeh²؛ F. Shirshahi³

چکیده [English]

Severe freshwater scarcity in Iran has raised interest in utilizing abundant brackish and grey water resources. The presence of vast resources of such water in the province of Esfahan (PE) and tremendous volume of municipal and industrial nutritious grey water in that area dictates that those unconventional resources should replace freshwater for irrigation of salt tolerant crops, i.e., barley. Therefore, an experiment was conducted in the Borkhar District of PE using brackish groundwater, grey water, and mixture of both with an electrical conductivity (EC) of 7.0, 1.4, and 4.0 ds/m, respectively. There were 3 replications pretreatment. Effects of water conductivity on barley yield and its components were significant at the 5% level except for the plant height. Irrigation with the grey water produces the highest yield, larger 1000 kernel weight,  seed dry weight, spike length, and leaf area. The mixture of ground and grey water took the second position. As the repeated irrigation with grey water may adversely affect the soil, its consequences should be monitored periodically.         

کلیدواژه‌ها [English]

Barley, Salinity, Treated waste water, Yield and yield components

مراجع

1. مستشفی حبیب آبادی ،ف،بررسی عملکرد دو رقم گیاه آفتابگردان تحت چهار رژیم آبیاری با آب شور ،پایان نامه کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی ،دانشگاه شهرکرد.1387.
2. جلالی،ع.، م.، گلوی، ا.، قنبری، ر، م. مرودی، و م. یوسف الهی، 1389. اثر آبیاری با پساب شهری بر عملکرد و جذب فلزات سنگین در سورگوم علوفه‌ای (Sorghum bicolor L.). مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 52: 15-24.
3. عرفانی، ع.، غ. حق نیا، و ا. علیزاده. 1381. تأثیر آبیاری با پساب بر عملکرد و کیفیت کاهو و برخی ویژگیهای خاک. علوم و فنون کشاورزی ومنابع طبیعی 6: 71-90.
4. عسگری، ک.، ع. سلیمانی، پ. نجفی. 1387. اثر پساب   شهری بر شاخص عملکرد دانه و اجزاء آن در گیاه آفتابگردان تحت تیمارهای مختلف آبیاری. مجله پژوهش آب ایران. 2: 45-52.
5. رضوانی مقدم، پ.، و م. میرزائی نجم آبادی. 1388. تأثیر نسبتهای مختلف آب چاه و پساب   بر خصوصیات ریخت شناسی، عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت، سورگوم و ارزن علوفه ای. پژوهشهای زراعی ایران، 7: 63-75.
6. علی خاصی،م. و م. کوچک زاده، 1389. تاثیر آبیاری با پساب روی خصوصیات گیاه پنبه.مجله تحقیقات آب و خاک ایران. 41 :229-235
   1. Alizadeh, A., M. E. Bazari, S. Velayati, M. Hasheminia, and A. Yaghmaie. 2001. Irrigation of corn with wastewater. p. 147-154. In: R. Ragab, G. Pearce, J. Changkim, S. Nairizi and A. Hamdy (eds.), ICID International Workshop on Wastewater Reuse and Management. Seoul, Korea.
   2. Day, A. D., and T.C. Tucker. 1977. Effects of treated wastewater on growth, fiber, protein and amino acid content of sorghum grain. J. Environ. Qual. 6: 325-327.
   3. Day, A. D. F. A. Taher, and F. R. H. Katterman. 1975. Influence of treated municipal wastewater on growth fiber, acid soluble nucleotide, protein and amino acid content in wheat grain. J. Environ. Qual. 4: 167-169.
   4. Özyazıcı, M. A. 2013. Effect of sewage sludge on the yield of plants in the rotation system of wheat-white head cabbage-tomato. Eurasian J. Soil Sci. 2: 34-44.
   5. Parameswaran, M. 1999. Urban wastewater use in plant biomass production. Resour. Conserv. Recycling. 27: 39-56
   6. Tabassum, M,D. A. Akhtar. and A. Inam, 2013. Effect of waste water irrigation on growth, physiology and yield of Mustard. Int. J. Bot. Res. (IJBR). 3: 27-34.
   7. Yoon, C. G., and S. K. Kwun. 2001. Feasibility study of reclimed wastewater irrigation to paddy rice culture inKorea. p. 127-136. In: R. Ragab, G. Pearce, J. Changkim, S. Nairizi and A. Hamdy (Eds.), ICID Int Workshop on Wastewater Reuse and Management. Seoul, Korea.
   8. Semb, K. 1996. Growth characteristics of spring barley and selected weeds. I. Effect of irradiance in growth chambers. Weed Res. 39: 339-352.