بررسی آبی سرریز منحنی پیوند در شرایط قوس محوری: مطالعه‌ی موردی سد گرمی‌چای

فصلنامه علمی مهندسی منابع آب

مقاله 4، دوره 9، شماره 28، فروردین و اردیبهشت 1395، صفحه 47-56   

نویسندگان

سجاد کیانی^{* 1}؛ صلاح کوچک زاده²؛ سید احمد حسینی³

¹فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد سازه‌های آبی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران

²استاد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران

³استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

تاریخ دریافت: 05 تیر 1395،  تاریخ پذیرش: 05 تیر 1395 

چکیده

سرریز اوجی با مقطع افقی قوسی نسبت به سرریز با تاج خطی، دارای طول تاج بیشتری است؛ از این‌رو، در یک رقوم معین دریاچه، قادر به تخلیه­ی بده­ی بالاتری نسبت به سرریز مستقیم است؛ به این دلیل، در طرحهایی که استفاده از آنها میسر است، ارجحیت دارد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر انحنای تاج سرریز بر پدیده حفره سازی و خصوصیات آبی جریان در سرریز سد گرمی‌چای می‌باشد. بنابراین، این بررسی در مورد نمونه­ی فیزیکی سرریز سد گرمی‌چای و ضمایم آن، که در پژوهشکده­ی حفاظت خاک و آبخیزداری، وزارت جهاد کشاورزی ساخته شده بود، صورت گرفت. نتایج آزمایشگاهی نشان دادند که به دلیل بالا بودن بارآبی فشار روی بدنه سرریز، عدد حفره سازی سرریز در بده‌های مختلف بالاتر از مقدار بحرانی است. همچنین، دادهها نشان دادند که در طول تاج یکسان، ضریب بده این سرریز در حالت آزاد کمتر از ضریب بده در سرریزهای منحنی پیوند با محور مستقیم است.

کلیدواژه‌ها

مقطع افقی قوسی؛ ضریب بده؛ عدد حفره سازی؛ بارآبی فشار

عنوان مقاله [English]

Hydraulics of an Ogee Spillway with a Curved Plan: The Cade of Germichai Dam

نویسندگان [English]

Sajjad Kiani¹؛ Salah KouchakZadeh²؛ Seyed Ahmad Hosseini³

چکیده [English]

The Crest of an Ogee spillway with a curved plan is longer than that of one with a straight crest; therefore, its capacity for the overflow at any reservoir level is higher than that of the straight-crested spillway. Thus it is a preferred design in most water ponding projects. The objective of this study was to investigate the degree of its curvature on its hydraulics. This was a achieved on a 1:25 experimental model of the Germ chai ogee spillway at the Hydraulics Laboratory of the Soil Conservation and Water Management Research Institute of the Ministry of Jihadi Agriculture. The results revealed that the cavitation number at any discharge rate was higher than the critical value compared with that of the straight- crested weirs Moreover, the discharge coefficient was lower than that of the other type with an equal crest length.                    

کلیدواژه‌ها [English]

Curve plan, discharge coefficient, Cavitation Number, Pressure head

مراجع

1. خسروجردی، ا. م. کاویانپور، ا. شمسایی، و ع. دائمی، ۱۳۸۰. بررسی آبی سرریزهای لبه پهن و اثر قوس محوری. سومین کنفرانس هیدرولیک ایران، دانشگاه تهران.
2. شفاعی بجستان، م. 1390. نمونه­های فیزیکی و آبی. انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز. 328 ص.
3. کیانی، س. ص. کوچک‌زاده، و ا. حسینی، 1392. اثر انحنای سرریز تخلیه بر ضریب بده و رفتار آبی نهر رَسِش: مطالعه موردی سد گرمی‌چای. مجله مهندسی و مدیریت آبخیز. (در دست چاپ).
4. نیک صفت، غ. 1380. نظری و کاربرد نمونه­های هیدرولیک در طراحی سازه‌های آبی. کمیته ملی سدهای بزرگ ایران. نشریه شماره 41. 403 ص.
5. Chow, V. 1959. Open channel hydraulics. McGraw-Hill Book Company. New York, 680p.
6. 6.Henderson, F.M. 1966. Open channel flow. Macmillan Publishing Co. New York, 513p.
7. 7.Pagliara, S, S. Kurdistani, and T. Roshni. 2011. Rooster tail wave hydraulics of chutes. J. Hydraul. Eng. 137: 1085-1088
8. 8.Reinauer, R, and W. Hager, 1994. Supercritical flow behind chute piers. J. Hydraul. Eng. 120:1292-1308.
9. 9.Swamee, P.K., Shekhar, C.H. and M. Talib. 2011. Discharge characteristics of skew weirs. J. Hydraul. Res, 49: 818-820.
10. 10.U.S. Army Crops of Engineers, 1990. Engineering and design: hydraulic design of spillways. Washington D.C.
11. 11.U.S.Bureau of  Recclamation. 1976. Design of gravity Dams. Water resoursces technical publication. Colorado. 553p.
12. 12.White, F.M. 2001. Fluid mechanics. McGraw-Hill Book Company, New York, 768p.