تاثیر هدفمندی یارانه‌ها بر الگوی انتقال قیمت بازار گوشت گوسفند در ایران

فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مقاله 10، دوره 8، شماره 29، فروردین و اردیبهشت 1395، صفحه 177-198   

نویسندگان

مجتبی نبی‌زاده^{* 1}؛ محمد کاوسی کلاشمی²؛ رضا حیدری²؛ محمدعلی روشنفر³

¹کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

²استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه گیلان.

³دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

تاریخ دریافت: 04 مرداد 1395،  تاریخ پذیرش: 04 مرداد 1395 

چکیده

با اجرای طرح هدفمند شدن یارانه­ها به نظر می­رسد که به­دلیل نبودن بازار رقابتی، ایجاد تمرکز توسط واحدهای تولیدی و بالا بودن قیمت در بازارهای داخلی کشور نسبت به قیمت جهانی، نوسانات و انحرافات قیمتی منجر به انتقال قیمت نامتقارن می‌شود. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی اثر هدفمند کردن یارانه­ها بر انتقال قیمت بازار گوشت گوسفند ایران بین عمده­فروشی و خرده­فروشی با استفاده از داده­های هفتگی از هفته اول تیرماه 1388 تا هفته آخر آبان ماه 1390 است. با توجه به اجرای این طرح در هفته آخر آذر ماه 1389، الگوهای انتقال قیمت مربوط به قبل و بعد از طرح هدفمندی یارانه­ها برآورد شده و با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد که مقادیر عددی کشش­های کوتاه­مدت مربوط به الگوی انتقال قیمت بعد از هدفمندی یارانه­ها بزرگ­تر از کشش­های مربوط به الگوی انتقال قیمت قبل از هدفمندی یارانه­ها است. به عبارت دیگر، بعد از هدفمندی یارانه­ها شدت اثر افزایش­ها و کاهش­های قیمت عمده­فروشی روی تغییرات قیمت خرده­فروشی بیشتر است. مقایسه کشش­های بلندمدت نیز این گفته را تایید می­کند. مقایسه آزمون­های تقارن انتقال قیمت نشان داد که هدفمندی یارانه­ها موجب نامتقارنی کوتاه­مدت در انتقال قیمت هفتگی بازار گوشت گوسفند ایران شده است. در مجموع هدفمندی یارانه­ها نامتقارنی انتقال قیمت را به همراه داشته است، بنابراین اقداماتی نظیر برنامه­ریزی و سیاست­گذاری برای افزایش تولید و تاسیس زیرساخت­های لازم برای فرآوری، نگهداری و عرضه این محصولات و افزایش نظارت دولت بر کیفیت و استانداردهای مربوط به تولید، فرآوری و توزیع می­تواند از انتقال نامتقارن قیمت در بازار گوشت گوسفند ایران جلوگیری نماید.

کلیدواژه‌ها

هدفمندی یارانه ها؛ انتقال نامتقارن قیمت؛ الگوی تصحیح خطا؛ گوشت گوسفند؛ ایران

عنوان مقاله [English]

A

نویسندگان [English]

M. Nabizade¹؛ M. Kavousi²؛ R. Heidari²؛ M. A. Roshanfar³

¹کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

²استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه گیلان.

³دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

چکیده [English]

A

کلیدواژه‌ها [English]

a

مراجع

1. Abdulai, A. 2000. Spatial Price Transmission and asymmetry in the Ghanaian Maize Market. Journal of Development Economics. 63: pp. 327-349.
2. Ahmadi Shadmehri M.T., and Ahmadi, M. 2009. A Study of Relationship between the price of Producer and Consumer. Journal of Knowledge and Development Knowledge. 16 (28): pp. 94-77. 
3. Alijani, F., and Sabouhi, M. 2009. Measurement of market power and cost efficiency in the production and distribution of beef and veal. Journal of Agricultural Economics. 1 (2): pp. 90- 77.
4. Bakucs, L.Z., and Ferto, I. 2007. Marketing Margin and Price Transmission on the Hungering Beef Market, Institute of Economics. Hungarian Academy of Sciences.
5. Ben-Kaabia, M., and Jose, M.G. 2007. Asymmetric price transmission in the Spanish lamb sector. European Review of Agricultural Economics. 34(1): pp. 53-80.
6. Bettendorf, L., and Verboven, F. 2000. Incomplete transmission of coffee bean prices: evidence from the Dutch coffee market. European Review of Agricultural Economics. 27(1): pp. 1-16.
7. Capps, J.O., and Sherwell, P. 2005. Spatial Asymmetry in Farm-Retail Price Transmission Associated With Fluid Milk Products. American Agricultural Economics Association Annual Meeting. Providence, Rhode Island.
8. Cattle Support Company. 2011. The weekly price, www.iranslal.com
9. Chang, B.S., and Lai, T.W. 1997. An investigation of co-integration and causality between energy consumption and economic activity in Taiwan. Energy Economics. 19: pp. 435-444.
10. Chavas, J.P., and Mehta, A. 2004. Price transmission in a vertical sector: the case of butter. American Journal of Agricultural Economics (forthcoming).
11. Chen, S.Y., Chou, L.C., and Yang, C.C. 2002. Price Transmission Effect between GDRs and Their Underlying Stocks-Evidence from Taiwan. Review of Quantitative Finance and Accounting. 19: pp.      181-214.
12. Cheraghy, D., and Gholipur, S. 2010. the review the main challenges of the meat in Iran. 8 (41): pp. 89-110.
13. Fazli, F., and Moghadasi, R. 2007. the transfer market garden products: A Case Study of dates and pistachios. The Sixth Conference of Agricultural Economics. Ferdowsi University of Mashhad.
14. Fray, G., and Manera, M. 2005. Econometric Models of Asymmetry Price Transmission. Social science research network electronic paper collection: www.ssrn.com.
15. Goodwin, B.K. 2005. Analysis of Price Transmission along the Food Chain. OECD`s Working Paper series. Unclassified. Directorate for Food. Agricultural and Fisheries Committee for Agriculture. Committee for Agricultures Programs of Work for 2005 and 2006.
16. Hosseini, S.S. 2007. Economic models and policy analysis of agricultural prices, The first edition, published by Tehran University.
17. Hosseini, S.S., and Durandish. A. 2007, The price transmission model of Iran pistachio to the global market. Journal of Agricultural Sciences Iran. 37 (1): pp. 153-145.
18. Hosseini, S.S., and Ghahremanzadeh, M. 2006. Asymmetrical adjustment of transfer prices in the meat market. Journal of Agricultural Economics and Development. 14(53): pp. 1-22.
19. Hosseini, S.S., and Soraeishad, Z. 2010. The price transmission in farmed trout market in the Fars province. Journal of Agricultural Economics Research. 1 (4): pp. 134-125.
20. Hosseini, S.S., Nikookar, A., and Doorandish, A. 2010. Analysis of Market Structure and the Impact of Price Transmission on Marketing Margin in Iranian Beef Market. Journal of Iran Agricultural Research and Development. 2-41(2): pp. 147-157.
21. Korap, L. 2008. Exchange Rate Determination of TL/US$: a Co-integration approach. Istanbul University Faculty of Economics and Statistics Journal of Econometrics. Econometrics and Statistics Issue. 7: pp.     24-50.
22. Kwiatkowski, D., Phillips, P.C.B., Schmidt, P., and Shin, Y. 1992. Testing the Null Hypothesis of Stationary against the Alternative of a Unit Root. Journal of Econometrics. 54: pp. 159-178.
23. Liu, X. 2011. Horizontal price transmission for Finnish meat sector with major EU players. MTT Discussion pp. 1.
24. Louma, A., Luoto, J., and Taipale, M., 2004. Threshold Counteraction and Asymmetric Price Transmission in Finnish Beef and Pork Market. Pellervo Economic Research Institute. Working Paper, No. 70.
25. Meyer, J.S., and Cramon-Taubadel, V. 2004. Asymmetric Price Transmission: A Survey. Journal of Agricultural Economics. 55(3): pp. 581-611.
26. Ministry of Agriculture Jihad. 2007. Department of Animal and Poultry. www.agri-jahad.org
27. Moghadasi, R., and Norouzi, G. 2010. Price Transmission Mechanism in Iranian Meat markets of Mazandaran Province. Journal of Trade Studies. 14(56): pp. 177-194.
28. Nikukar, A., Hosseini S.S., and Doorandish, A. 2010. The pattern of price transmission in the beef industry. Journal of Agricultural Economics and Development (AGRICULTURAL SCIENCES AND TECHNOLOGY). 24 (1): pp. 32-23.
29. Noferesti, M. 1999. The unit root and co-integration in econometrics. Press Rasa. First Edition.
30. Peltzman, S. 2000. Prices Rise Faster than They Fall. Journal of Political Economy. 108(3): pp. 466-502.
31. Rahmani, R., and Esmaeili, A. 2010. An Analysis of Price Transmission in Chicken Meat Market, Fars Province. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development, 41 (3): pp. 286- 275.
32. Shahbazi Gygasry, H., Kavoosi Kalashami, M., Peikani Machiani, G., and Abbasifar, A. 2009. The effect of price risk on meat marketing margins in Iran. Journal of Agricultural Economics and Development. 23 (1): pp. 87- 79.
33. Shahbazi, H., and Hossein, S.S. 2009. The economic model of meat marketing margin behavior in Iran. Journal of Agricultural Economics and Development Research. 40 (1): pp. 74-65.
34. Shaikh Zainuddin, A., and Bakhshudeh, M. 2009. Evaluation of the concentration of market power and efficiency in the market for meat Fars province. Journal of Agricultural Economics. 3 (2): pp. 81-65.
35. Tomek, P., and Robinson, K. L. 2003. Agriculture Product Prices. Cornell University Press. New York.
36. Vavra, P., and Goodwin, B.K. 2005. Analysis of price transmission along the food chain. pp. 1–16.
37. Villafuerte, K.H. (2008). Asymmetric Price Transmission and Structural Breaks in the Relationship between Costa Rican Markets of Livestock Cattle, Beef and Milk. Department of Agricultural Economics and Rural development. University Gottingen. Germany.