ویژگی های روان سنجی مقیاس جرات ورزی سازگارانه و پرخاشگرانه

فصلنامه علمی روش ها و مدل های روانشناختی

مقاله 4، دوره 7، شماره 23، فروردین و اردیبهشت 1395، صفحه 39-56   

نویسندگان

معصومه زارع¹؛ فرهاد خرمایی^{* 2}

¹کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شیراز

²دانشیار روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شیراز

تاریخ دریافت: 05 مرداد 1395،  تاریخ پذیرش: 05 مرداد 1395 

چکیده

پرخاشگری و جرات ورزی مفاهیمی هستند که اغلب با هم اشتباه گرفته می‌شوند؛ در حالی که در رفتار جرات ورزانه حق و حقوق همه محترم شناخته می‌شود. تامپسون و برنبام بر این باورند که تمام ابزار هایی که جرات ورزی را سنجیده اند، در سنجش دقیق این رفتار و متمایزکردن آن از پرخاشگری تقریباً ناتوان هستند. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس جرات ورزی سازگارانه و پرخاشگرایانه تامپسون و برنبام (2011) در ایران بوده است. این، ابزار مورد نظر جرات ورزی را به گونه ویژه از رفتار پرخاشگرایانه جدا کرده و مورد سنجش قرار می‌دهد. روش: مشارکت کنندگان در پژوهش 317 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز بودند که به روش نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی انتخاب شده و به مقیاس جرأت ورزی سازگارانه و پرخاشگرایانه پاسخ دادند. داده ها به کمک ضریب همبستگی، تحلیل عاملی و ضریب آلفای کرونباخ با استفاده از نرم افزارهای Spss تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی وجود دو عامل جرات ورزی سازگارانه و جرات ورزی پرخاشگرایانه را در این مقیاس مورد تایید قرار داد. هم‌چنین، ضرایب آلفای کرونباخ نشان داد که خرده مقیاس جرات ورزی سازگارانه با ضریب 71/. و خرده مقیاس جرات ورزی پرخاشگرایانه با ضریب 72/. از پایایی مناسبی برخوردارند. افزون بر این، در خصوص روایی همگرا و واگرا نیز از پرسشنامه ابراز وجود (گمبریل و ریکی، 1975) و پرخاشگری باس و پری(1992) استفاده شد. نتیجه‌گیری: مجموع نتایج بد از این بررسی نشان داد که این مقیاس از شاخص‌های روان‌سنجی مناسب برای استفاده در ایران برخوردار است

کلیدواژه‌ها

جرات ورزی؛ پرخاشگری؛ جرات مندی سازگارانه

عنوان مقاله [English]

a

نویسندگان [English]

m z¹؛ f kh²

چکیده [English]

a

کلیدواژه‌ها [English]

a

مراجع

- پوریان،ح. (1391). نقش سبک‌های والدگری و سبک­های اسناد در پیش­بینی ابراز وجود دانش آموزان دبیرستانی. پایان نامه­ کارشناسی ارشد در رشته­ی روانشناسی تربیتی. دانشگاه شیراز.

- بیرامی، منصور.(1390).تاثیر آموزش جرأت ورزی بر سلامت عمومی دانشجویان. دو فصلنامه پژوهش های روان­شناختی. 4(11).99.

- سامانی، س. (1386). بررسی پایایی و روایی پرسش نامه پرخاشگری باس و پری. مجلهروانپزشکیوروان‌شناسیبالینیایران، سال سیزدهم، شماره 4 ، 359-365.

- رحیمی، جعفر؛ بشلیده،کیومرث؛ حقیقی، جمال و مهرابی زاده هنرمند ، مهناز. (1385).بررسی تأثیرآموزش جرات ورزی بر مهارتهای اجتماعی، اضطراب اجتماعی و ابراز وجود در دانش­آموزان پسر سال اول مقطع متوسطه. مجله علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه شهید چمران اهواز. 13(1): 24-111.

- زارع،م. (1392). نقش واسطه­ای تنظیم هیجان در رابطه بین الگوهای ارتباطات خانواده و دانشگاه با رفتار جرأت­ورزانه. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.

- کامگاری،ماندانا(1391). رابطه دلبستگی به والدین و همسالان با علاقه و عملکرد تحصیلی: بررسی نقش واسطه ای پرخاشگری. پایان نامه­ی­کارشناسی ارشد در رشته روانشناسی تربیتی. دانشگاه شیراز.

- محمدی، نوراله (1386) . بررسی مقدماتی شاخص های روان سنجی پرسشنامه پرخاشگری باس و پری. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 25(4).

- Alayi ,Z., Babaei,Z. K. A., & AhmadiGatab,T.( 2011). Parenting style and self-assertiveness: effects of a training program on self-assertiveness of Iranian high school girls. Social and Behavioral Sciences, 30, 1945–1950. Iran.

- Beck, J. S. (1995). Cognitive therapy: Basics and beyond. New York: Guilford.

- Brown, T. A.,O’Leary, T. A., & Barlow, D.H. (2001).Generalized anxiety disorder. In D. H. Barlow (Ed.), Clinical handbook of psychological disorders: A step-by-step manual (3rd ed., pp. 154–208). New York: Guilford.

- Buss, M., & Perry, A. H. (1992). The aggression questionnaire. Journal of Personality and Social Psychology, 63, 452–459.

- DeGiovanni, I. S. and Epstein, N. (1978).Unbinding Assertion and Aggression in Research and Clinical Practice .Behav Modif. 2: 173. DOI:0.1177/014544557822002.

- Encheva, I.V., (2010). Assertiveness in the Personal Profile of Adolescents. Trakia Journal Of Sciences, Vol. 8, Suppl. 3, Pp. 376-380, Faculty Of Philosophy,Trakia University South-West University, Blagoevgrad, Bulgaria. Available Online At:http://www.uni-sz.bg.

- Gambrill, E. D., & Richey, C. A. (1975). An assertion inventory for use in assessment and research. Behavior Therapy, 6, 550–561.

- Gotlib, I. H. (1984). Depression and general psychopathology in university students. Journal of Abnormal Psychology, 93, 19–30.

- Heimberg, R.G., Montgomery, D., Madsen, Ch. H., & Heimberg, J. (1977). Assertion Training" A Review of the Literature.Florida State University. Behavior Therapy. 8, 953-971.

- Hollandsworth, J. G., (1978). Differentiating Assertion and Aggression:Some Behavioral Guidelines. Jr.Community Mental Health Center of Palm Beach County, West Palm Beach, Florida.

- Kubany, E. S. (2002). Cognitive trauma therapy for formerly battered women with PTSD: conceptual bases and treatment outlines.Cognitive and Behavioral Practice, 9, 111–127.

- Lydiard, R. B., & Falsetti, S. A. (1995). Treatment options for social phobia. Psychiatric Annals, 25, 570–576.

- Openshaw, C., Waller, G., & Sperlinger, D. (2004). Group cognitivebehavior therapy for bulimia nervosa: statistical versus clinical significant of changes across treatment. International Journal of Eating Disorders, 36, 363–375.

- Rakos, R. F. (1979). In The Distinction between Assertive and Aggressive Behavior. Psychological Reports. 44, 767-773.Cleveland State University.

- Rathus, S. A., Fox, J. A. De Cristofaro, J. (1979). Perceived Structure of Aggressive and Assertive Behaviors. Psychological Reports. 44, 695-698. College Of Csimiml Justice. Northeartern University.

- Rushton, J. P., Fulker, D. W., Neale, M. C., Nias, D. K. B., & Eysenck, H. J. (1989). Ageing and the relation of aggression, altruism and assertiveness scales to the Eysenck Personality Questionnaire. Personality and Individual Differences, 10, 261–263.

- Tangney, J. P., & Dearing, R. L. (2002). Shame and guilt. New York: Guilford.

- Thompson, R. J. & Berenbaum, H. (2011).Adaptive and Aggressive Assertiveness Scales (AAA-S).Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment.

- Young, J. E., Weinberger, A. D., & Beck, A. T. (2001). Cognitive therapy for depression. In D. H. Barlow (Ed.), Clinical handbook of psychological disorders: A step-by-step manual (3rd ed., pp. 264– 308). New York: Guilford.