تجزیه و تحلیل اثرات تغییرات بارش در سیل خیزی حوضه آبریز رودخانه راوند (منطقه اسلام آباد غرب- استان کرمانشاه)

فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مقاله 9، دوره 3، شماره 11، آذر و دی 1392، صفحه 79-98   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حسین نگارش^{* 1}؛ جلیل ویسی²

¹دانشیار جغرافیای طبیعی و ژئومورفولوژی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

²کارشناس ارشد اقلیم شناسی در برنامه ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

تاریخ دریافت: 16 آذر 1392،  تاریخ پذیرش: 16 آذر 1392 

چکیده

حوضه آبریز رودخانه راوند با 2297 کیلومتر مربع در جنوب غربی استان کرمانشاه قرار دارد و گاهی به علت ریزش بارش­های شدید و کوتاه­مدت، با خطر سیل و طغیان رودخانه مواجه است. بررسی آمار بارش دو ایستگاه باران­سنجی و سینوپتیک حوضه و یک ایستگاه هیدرومتری طی دوره آماری (1384-1368) نشان داد که پارامترهایی همچون زمان بارش، نوع بارش و بارش­های شدید کوتاه مدت و 24 ساعته می­توانند باعث ایجاد سیلاب در منطقه گردند. در منطقه مورد مطالعه روند بارش با بارش­های سنگین تطابق دارد به­گونه­ای که در هر سالی که مقدار بارندگی بیش­تر بوده به تبع آن بارش­های سنگین نیز افزایش داشته­اند. هم­چنین در این حوضه 66 /64 در صد بارش­های سالانه بیش­تر از 1 میلیمتر، 67/30 درصد بارش­ها بیش­تر از 10 میلیمتر و 66/4 درصد از بارش­ها بیش­تر از 30 میلیمتر می­باشد. در این پژوهش سعی بر این خواهد بود که بدانیم مقدار بارش و تعداد روزهای بارانی در حوضه چه روندی دارند و تغییرات آنها چگونه است؟ و آیا این تغییرات در سیل­خیزی حوضه تأثیر دارد یاخیر؟ پس از تهیه داده­ها، نقشه­ها و داده­های مورد نیاز از سازمان­های مربوطه با استفاده از نرم­افزارهای minitb,Gis,smada و Spss عملیات لازم روی آنها انجام شد و دوره­های بازگشت و روند و پیش­بینی بارش و دبی تا ده سال آینده نیز مورد بررسی قرار گرفت و به نتیجه رسیدیم که بارش­های منطقه مورد مطالعه در حال کم شدن و شدت بارش­ها بیش­تر و سیل خیزی، به علت عوامل انسانی و طبیعی افزایش یافته است.

کلیدواژه‌ها

تغییرات بارش؛ اسلام آبادغرب؛ سیل؛ حوضه آبریز؛ رودخانه راوند؛ اسلام آباد غرب