ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس آلودگی ذهنی- پرسش نامه وسواسی جبری ونکوور

فصلنامه علمی روش ها و مدل های روانشناختی

مقاله 3، دوره 7، شماره 24، مرداد و شهریور 1395، صفحه 39-54   

نویسندگان

زهرا زنجانی¹؛ حمید یعقوبی^{* 2}؛ محمدرضا شعیری³؛ لادن فتی⁴؛ محمد غلامی فشارکی⁵

¹دانشجوی دکتری تخصصی دانشگاه شاهد، بورسیه دانشگاه علوم پزشکی کاشان.

²استادیار گروه روان شناسی بالینی، دانشگاه شاهد

³دانشیار گروه روان شناسی بالینی، دانشگاه شاهد

⁴استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران.

⁵استادیار گروه آمار حیاتی، دانشگاه تربیت مدرس.

تاریخ دریافت: 11 آبان 1395،  تاریخ پذیرش: 11 آبان 1395 

چکیده

آلودگی ذهنی اشاره به احساس کثیفی و آلودگی دارد که مستقل از تماس فیزیکی با آلودگی ایجاد می‌شود و در برخی از اختلال های روانی دیده شده است. مقیاس آلودگی ذهنی پرسش نامه وسواسی جبری ونکوور (VOCI-MC)، یک ابزار خودگزارشی برای سنجش این سازه است. هدف از این مطالعه، بررسی ویژگی‌های روان سنجی نسخه فارسی این مقیاس در نمونه غیر بالینی بود. ساختار عاملی، اعتبار همگرا، همسانی درونی و پایایی بازآزمایی این مقیاس با 391 شرکت کننده از جمعیت عمومی دانشجویان دانشگاه شاهد بررسی شد. ابزارهای مورد استفاده مقیاس آلودگی ذهنی (VOCI- MC) و پرسش نامه پادوآ (PI) بود. نتایج نشان دادند که نسخه فارسی VOCI-MC همسانی درونی و پایایی بازآزمایی خوبی دارد. هم چنین، همگرایی این مقیاس با نمره های وسواس پرسش نامه پادوآ (PI) خوب بود. نتایج تحلیل عامل اکتشافی، چهار عامل را برای این مقیاس نشان داد و تحلیل عامل تاییدی از برازش مطلوب‌تر ساختار چهار عاملی نسبت به ساختار یک عاملی این مقیاس حمایت کرد. یافته‌های این مطالعه نشان دادند که نسخه فارسی VOCI-MC مشخصه‌های روان‌سنجی مناسبی در جمعیت عمومی دارد. بر این اساس، می‌توان از این ابزار برای سنجش نشانه‌های آلودگی ذهنی و هم چنین، در حوزه پژوهشی، با اطمینان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

مقیاس آلودگی ذهنی پرسش نامه وسواسی جبری ونکوور؛ ویژگی‌های روان‌سنجی؛ ساختار عاملی

عنوان مقاله [English]

Factor Structure and Psychometric Properties of the Persian Version of Vancouver Obsessional Compulsive Inventory–Mental Contamination Scale (VOCI-MC)

نویسندگان [English]

zahra Zanjani¹؛ hamid Yaghobi²؛ mohammad reza Shaeeri³؛ ladan Fata⁴؛ mohammad Gh. Fesharaki⁵

چکیده [English]

    The Vancouver Obsessional Compulsive Inventory–Mental Contamination Scale (VOCI-MC) is a self-report instrument that assesses symptoms of mental contamination. The aim of this study was to investigate the psychometric properties of the Persian version of the VOCI-MC in non-clinical sample. Factor structure, convergent validity, internal consistency and temporal stability were investigated in 391 participants of general population of Shahed University^, students. Results showed that Persian version of VOCI-MC had a good internal consistency and test- retest reliability. Also, convergence of this scale with OCD scores of Padoa Inventory was good.  The Exploratory factor analysis showed four factors. The Confirmatory factor analysis confirmed four factors structure better fit than one factor structure. These findings suggest that the Persian version of the VOCI-MC had the adequate psychometric properties in general population. Therefore, it can be confidently used as an assessment tool of mental contamination symptoms and research settings too.

کلیدواژه‌ها [English]

Vancouver Obsessional Compulsive Inventory–Mental Contamination Scale, Psychometric properties

مراجع

- Browne, M. W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit.In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models(pp. 136–162). Newbury Park, CA: Sage.

- Coughtrey, A. E. Shafran, R. Knibbs, D. & Rachman, S. J. (2012). Mental contamination in obsessive–compulsive disorder. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 1(4), 244-250. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jocrd.2012.07.006

- Coughtrey, A. E., Shafran, R. & Rachman, S. J. (2014). The spread of mental contamination. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 45(1), 33-38. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jbtep.2013.07.008

- Fairbrother, N. & Rachman, S. (2004). Feelings of mental pollution subsequent to sexual assault. Behaviour Research and Therapy, 42(2), 173-189. doi: http://dx.doi.org/10.1016/S0005-7967(03)00108-6

- Goodarzi, M. A. & Firoozabadi, A. (2005). Reliability and validity of the Padua Inventory in an Iranian population. Behaviour Research and Therapy, 43(1), 43-54. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.brat.2003.11.004

- Herba, J. K., & Rachman, S. (2007). Vulnerability to mental contamination. Behaviour Research and Therapy, 45(11), 2804-2812. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.brat.2007.07.010

- Hu, L.-T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1–31.

- Melli, G. Carraresi, C. Stopani, Eleonora, R. Adam S., & Bulli, F. (2015). Factor structure and temporal stability of the Vancouver Obsessional Compulsive Inventory–Mental Contamination Scale (VOCI-MC) and psychometric properties of its Italian version. Comprehensive Psychiatry, 58(0), 198-204. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.comppsych.2014.12.017

- Rachman, S. (2004). Fear of contamination. Behaviour Research and Therapy, 42(11), 1227-1255. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.brat.2003.10.009

Rachman, S. (2005a). Vancouver Obsessional Compulsive Inventory (VOCI-MC). Rachman Lab, University of British Columbia.

Rachman, S. (2005b). Contamination Sensitivity Scale (S-CTN). Rachman Lab, University of British Columbia.

Rachman, S. (2005c). Contamination Thought-Action Fusion Scale (CTN-TAF). Rachman Lab, University of British Columbia.

- Rachman S. (2010). Betrayal: a psychological analysis. Behaviour Research and Therapy , 48:304-11.

- Rachman, S., Radomsky, A. S., Elliott, C. M., & Zysk, E. (2012). Mental contamination: The perpetrator effect. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 43(1), 587-593. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jbtep.2011.08.002

- Radomsky, A. S., Rachman, S., Shafran, R. Coughtrey, A. E., & Barber, K. C. (2014). The nature and assessment of mental contamination: A psychometric analysis. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 3(2), 181-187. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jocrd.2013.08.003

- Travis, R. & Fergus, T. A. (2015). The potentiating effect of disgust sensitivity on the relationship between disgust propensity and mental contamination. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 6, 114-119. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jocrd.2015.06.007

- Volz, C., & Heyman, I. (2007).Case series: transformation obsession in young people withobsessive–compulsivedisorder(OCD). Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 46, 766–772.