ارزیابی عملکرد شهرهای میانی در تعادل جمعیت و اقتصاد منطقه ای (نمونه موردی: شهر فسا- استان فارس)

فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مقاله 4، دوره 3، شماره 9، خرداد و تیر 1392، صفحه 43-52   

نویسندگان

سعید رضا اکبریان رونیزی^{* 1}؛ مرتضی محمد پور جابری²

¹استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

²دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

تاریخ دریافت: 18 شهریور 1392،  تاریخ پذیرش: 18 شهریور 1392 

چکیده

عدم تعادل و نابرابری­ در نظام­ سکونتگاهی و لزوم دستیابی به توسعه و تعادل منطقه ­ای باعث توجه روزافزون به شهرهای میانی بعنوان یکی از راهبردهای جهانی شده است. اگرچه در متون توسعه منطقه ­ای بر نقش شهرهای میانی بعنوان نوشدارویی در راستای دستیابی به توسعه متعادل منطقه­ ای تأکید شده است، اما ضرورت دارد تا نقش و عملکرد این شهرها مورد ارزیابی دقیق ­تری قرار گیرد. از این ­رو پژوهش حاضر در پاسخ به این سؤال است که آیا فسا به عنوان شهر میانی توانسته نقش مؤثری در ایجاد تعادل جمعیت و اقتصاد منطقه ­ی فارس ایفا نماید؟ پژوهش از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی­تحلیلی است. برای­جمع­ آوری داده­ ها از روش ­های اسنادی و میدانی (تهیه پرسشنامه) و به منظور پردازش داده­ ها از تکنیک­ های تحلیل منطقه ­ای استفاده شده است. نتایج بررسی­ ها نشان می­ دهد که: شهر فسا توانسته در تعادل جمعیتی منطقه ایفای نقش نماید، بطوری­ که بدون وجود این شهر عدم تعادل افزایش می ­یابد. ارزیابی عملکرد اقتصادی بیانگر آنست که این شهر از نقش قوی خدماتی برخوردار بوده و می­ تواند در توسعه و تعادل اقتصاد استان ایفای نقش کند. همچنین بررسی الگوی مراجعات به این شهر نشان می ­دهد شهر فسا توانسته نقش مؤثری در زمینه تأمین نیازهای مختلف شهرستان­ های مجاور خود ایفا نماید. در مجموع نتایج این مطالعه نشان­ دهنده عملکرد مؤثر شهر فسا در تعادل منطقه است.

کلیدواژه‌ها

شهر میانی؛ تعادل منطقه ¬ای؛ تعادل جمعیتی؛ اقتصاد منطقه؛ فسا