تحلیلی بر برنامه ریزی و رابطۀ میان عدالت شهری و سرمایه اجتماعی در محله های شهر فردوسیه – شهرستان شهریار

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقاله 10، دوره 8، شماره 31، بهمن 1396، صفحه 165-186   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ابوالفضل مشکینی¹؛ منصور رضاعلی^{* 2}؛ میثم رضائی³

¹استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه تربیت مدرس،تهران،ایران

²دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه تربیت مدرس،تهران،ایران

³دانشجوی دکترای شهرسازی،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری،باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، ایران

تاریخ دریافت: 25 تیر 1396،  تاریخ بازنگری: 27 آذر 1396،  تاریخ پذیرش: 01 دی 1396 

چکیده

عدالت شهری در محله ها به عنوان ابزار برنامه ریزان شهری به طور چشم گیری رو به افول نهاده است و این در صورتی است که زمینه های لازم برای ایجاد و ارتقای سرمایه اجتماعی وجود دارد تا بتوان عدالت را در سطح خردتر آن یعنی محلات پدیدار نمود.مشارکت و اعتماد شهروندان به مدیران شهری را می توان از عوامل مهم در شکل گیری سرمایه اجتماعی در محلات بیان کرد.هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی ارتباط میان عدالت شهری و سرمایه اجتماعی در محلات شهر فردوسیه می باشد.نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی و تحلیلی از نوع رابطه ای و مقایسه ای است و برای این منظور از داده های حاصل از پرسشنامه و مصاحبه و برداشت های میدانی از دو روش آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تی،آزمون همبستگی،آزمون رگرسیون و آزمون واریانس و مدل تحلیل مسیر)در نرم افزار spss استفاده شد.جامعه آماری،شامل ساکنان شهر فردوسیه با جمعیت 30577 نفر است که تعداد 384 نفر از آن ها با استفاده از جدول مورگان در پنج محله به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند.بر اساس یافته های پژوهش در میان عدالت اجتماعی و سرمایه اجتماعی رابطه ای به میزان 523/0وجود دارد و به عبارتی می توان گفت که در تمام محله ها به غیر از محله محمود آباد با عدالت شهری بالا،میزان سرمایه اجتماعی پایین می باشد.همچنین در تبیین ابعاد تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی،مشارکت با میزان 778/0 بیشترین تاثیر را بر عدالت اجتماعی در محله ها دارد.

کلیدواژه‌ها

اعتماد؛ مشارکت؛ تساوی؛ عدالت؛ انسجام اجتماعی  

عنوان مقاله [English]

An Analysis of Planning and Relationship Between Urban Justice and Social Capital in the Neighborhoods of Ferdowsiyeh City – Shahriar

نویسندگان [English]

Abolfazl Meshkini¹؛ Mansor Rezaali²؛ M Rezaei³

¹Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

²Ph.D. student of geography and urban planning, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

³Lecturer Department of Urban Development, Faculty of Arts and Architecture,Islamic Azad University Yadegar of Emam Khomeini Shahre rey-Iran

چکیده [English]

Urban justice in cities as a means of urban planners has been dramatically declining and if this is The the necessary fields to the creation of social capital to be It's smaller surface areas of justice emerges. Participation and trust of citizens in urban management can be an important factor in the formation of social capital in neighborhoods stating.The aim of this study was to examine the relationship between social justice and social capital in the city is Ferdosiyeh.Type of this research and its applications descriptive and analytic And comparative relationship and for this purpose, the data obtained from questionnaires and interviews and field data Two methods of descriptive and inferential statistics (t-test, correlation, regression and ANOVA) was used on spss software. The population, including residents Ferdowsieh city with a population of 30577, of which 384 of them using Morgan table were considered in five quarters as an example. Based on the findings of social justice and social capital Relation to the 0/523 there or in other words we can say that in all neighborhoods other than Mahmoud Abad neighborhood with high Achtmay justice, social capital is low. Also, the dimensions of social capital, participation with the 0/778 greatest impact on social justice in neighborhoods.

کلیدواژه‌ها [English]

trust, Paticipation, equality, justice, social cohesion

مراجع

اطهاری، کمال(1381)،  عدالت در فضا، مجله هفت شهر،  شماره10و9،  صص33-25.                                            اصلانی، فیروز، فتاحی زفرقندی، علی(1393)، مشارکت عمومی در اداره حکومت اسلامی حق یا تکلیف؟ ، شماره8،  صص88-65.

پاتنم، روبرت(1380)، دموکراسی و سنت های مدنی، ترجمه: محمد تقی دلفروز، تهران : دفتر مطالعات و تحقیقات سیاسی وزارت کشور، انتشارات روزنامه.

پیران، پرویز(1392)، مبانی مفهومی و نظری سرمایه اجتماعی، نشر علم، تهران.                                                      حاتمی نژاد، حسین، راستی،  محسن(1385)،  عدالت فضایی و عدالت اجتماعی، مجله زمین، شماره9،  صص50-38.

 حاتمی نژاد، حسین،  منوچهری میاندوآب، ایوب، بهارلو، ایمان، ابراهیم پور، احمد، حاتمی نژاد، حجت(1391)،  شهر و عدالت اجتماعی:  تحلیلی بر نابرابری های محله ای(مطالعه موردی: محله های قدیمی شهر میاندوآب،  شماره80،  صص64-41.

حجتی،  وحیده،  مضطرزاده،  حامد (1387)، مفهوم عدالت و رابطه آن با شهر، مجله جستارهای شهرسازی،  شماره25و24،  صص47-40.

خلف خانی، مهدی(1387)، نهادهای مدنی به عنوان سرمایه اجتماعی و عدالت اجتماعی، مجله پژوهشنامه عدالت اجتماعی، مجمع تشخیص مصلحت نظام مرکز تحقیقات استراتژیک، صص 70-37.

خوش روی،  قهرمان، (1385)،  عدالت اجتماعی و فضای شهر، اولین همایش ملی عمران شهری، سنندج .

 رضایی، محمدرضا، تسلیم،سمانه(1395)،تحلیل فضایی رابطۀ میان کیفیت محیط شهری و سرمایۀ اجتماعی (مطالعۀ موردی : محله های شهر یزد)،پژوهش های جغرافیای انسانی، دورة 48 ،  شمارة 2 ،  تابستان 1395، صص262 – 245.

ساوج، مایک و آلن وارد (1380)، جامعه شناسی شهری، ترجمه: ابوالقاسیم پوررضا،  انتشارات سمت، تهران.

صالحی، اسماعیل(1387)، طراحی و برنامه ریزی امنیت در محیط زیست شهری، سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، تهران.

صالح امیری، سید رضا، رضایی، زهرا(1387)، بررسی مفهومی عدالت اجتماعی، مجله پژوهشنامه عدالت اجتماعی، مجمع تشخیص مصلحت نظام مرکز تحقیقات استراتژیک، صص 35-11.           

ضرابی، اصغر،مغانی رحیمی، بهنام(1385)، تاثیر جهانی شدن بر عدالت اجتماعی با تاکید بر عدالت فضایی، ماهنامه اطلاعات سیاسی و اقتصادی، سال 21، شماره 34.

کرمی، قاسم،لطفی، محمدصادق(1387)، عدالت جغرافیایی در برنامه ریزی فضای جغرافیایی، مجله پژوهشنامه عدالت اجتماعی، مجمع تشخیص مصلحت نظام مرکز تحقیقات استراتژیک.

لطفی،صدیقه، منوچهری، ایوب، آهار،حسن(1392)، شهر و عدالت اجتماعی، تحلیلی بر نابرابری های محله ای(مورد:محلات مراغه)، نشریه تحقیقات جغرافیایی، سال 28.

 مرصوصی، نفیسه(1383)، «تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در شهر تهران»، ماهنامه پژوهشی آموزشی شهرداریها، شماره 65، انتشارات سازمان شهرداری ها. موسوی، میرنجف(1387)، شکل پایدار شهری و عدالت اجتماعی:  مطالعه موردی یزد. طرح تحقیقاتی، دانشگاه جامع پیام نور یزد.

مرصوصی، نفیسه(1383)، تحلیل فضایی از عدالت اجتماعی در تهران، پایان نامه دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.         

موسوی، میرنجف(1391)، شکل پایدار شهر و عدالت اجتماعی(مطالعه موردی: شهر میاندوآب)، پژوهش های جغرافیای انسانی، شماره80، صص192-177.

 نوعی، غلامرضا(1380)، مفهوم عدالت در آینه قرآن، مجله گلستان قرآن، شماره77، صص34-31.

هاروی، دیوید(1379)، عدالت اجتماعی و شهر، ترجمه: فرخ حسامیان، محمدرضا حائری و منادی زاده، جلد دوم، انتشارات فرآیند برنامه ریزی شهری تهران، تهران.

Hasanah,Tunira(2015), Potential Social Capital of Indonesian Immigrant in Malaysia: A Preliminary Research, Social and Behavioral Sciences 211 ( 2015 ) 383 – 389.

Marshall Gordon(2009), Dictionary of sociology, second edition, oxford university press .

O’Neill ,Shane(2011), critical theory ،democratic justice and globalization ،critical horizons ,koninklijke Brill NV, leiden.

Surya,Batara (2016), The processes analysis of urbanization, spatial articulation, social change and social capital difference in the dynamics of new town development in the fringe area of Makassar City (case study: In Metro Tanjung Bunga Area,Makassar City), Social and Behavioral Sciences 227 ( 2016 ) 216 – 231.

Vilar,katila,Cartes, Ivan(2016), Urban design and social capital in slums. Case study: Moravia ́s neighborhood, Medellin, 2004-2014, Social and Behavioral Sciences 216 ( 2016 ) 56 – 67.

Yourike Prasisca,Surjono,Rizal Sutikno, Fauzul(2015), Gender Equality and Social Capital as Rural Development Indicators in Indonesia (Case: Malang Regency, Indonesia), Social and Behavioral Sciences 211 ( 2015 ) 370 – 374.