بررسی آزمایشگاهی الگوی آبشستگی پایین دست فشانه های مستغرق در چیدمان های منفرد و مرکب

فصلنامه علمی مهندسی منابع آب

مقاله 7، دوره 11، شماره 36 - شماره پیاپی 1، اردیبهشت 1397، صفحه 59-68   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

دنا بیدار¹؛ سید امین اصغری پری^{* 2}؛ سید محسن سجادی³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی رودخانه دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان

²دانشیار دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان

³استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز

تاریخ دریافت: 01 خرداد 1394،  تاریخ بازنگری: 27 آذر 1394،  تاریخ پذیرش: 28 مهر 1396 

چکیده

در این مقاله تغییرات الگوی آبشستگی ناشی از جریان خروجی جت های مستغرق با تغییر در چیدمان جت ها بررسی شده است. در این راستا، کلیه پارامترهای موثر بر رفتار جت های مستغرق، بررسی و با استفاده از آنالیز ابعادی روابط بدون بعد استخراج شد. جهت بررسی ارتباط بین این پارامترها یک مدل فیزیکی در آزمایشگاه رسوب سازمان آب و برق استان خوزستان ساخته و آزمایشهای مختلف در دبی های متفاوت جت و در چهار سناریو انجام گردید. این سناریوها شامل بررسی اثر شکل جت در حالت چیدمان منفرد و مرکب، و همچنین اثر فاصله و زاویه در چیدمان مرکب می باشند. سپس ابعاد آبشستگی در پایین دست جت، اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بهترین عملکرد از نظر توسعه آبشستگی مربوط به جت لوزی شکل می باشد این در حالیست که پارامتر شکل جت در چیدمان مرکب، پارامتر تأثیرگذاری نبوده، همچنین با افزایش فاصله افقی میان جت های مرکب تمامی پارامترهای آبشستگی به جز پارامتر عرض کاهش می یابند. از سوی دیگر کاهش زاویه میانی جت های مرکب مایل موجب کاهش الگوی آبشستگی می گردد.

کلیدواژه‌ها

آبشستگی جت مستغرق؛ عدد فرود دنسیومتریک؛ زاویه؛ چیدمان مرکب؛ چیدمان منفرد

عنوان مقاله [English]

Experimental Study of the Downstream Scouring Pattern of Submerged Jets in Single and Compound Arrangements

نویسندگان [English]

dena bidar¹؛ seyed amin asghari pari²؛ seyed mohsen sajadi³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی رودخانه دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان

²دانشیار دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان

³استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده [English]

The objective of this experiment, which was performed in the flume of the KWPA Sedimentation Laboratory, was to study the scour patterns formed by the submerged jets of different shapes arranged singly or arrayed at different spacing and angles with different discharges. The experimental study consisted of 4 scenarios: The shape of jets in the single and arrays arrangement and the spacing and angles in the arrayed setup. All effective parameters on submerged jets performance were studied and the dimensionless relationships were derived according to the dimensional analysis. Then dimensions of scour patterns in downstream of jets were recorded. The results indicated that the best performance for scour development was related to diamond shaped jet, in the single arrangement; however, the shape of jet was not an effective parameter in the arrayed arrangements. Furthermore by increasing the horizontal distances between the arrayed jets, all of the scour dimensions (except width) were decreased. Additionally, decreasing the angles between the crossing arrayed jets caused a significant reduction in the scour pattern dimensions.
Keywords: Scouring of submerged jet, densimetric Froude number, angle, arrayed arrangement, single arrangement

کلیدواژه‌ها [English]

Keywords: Scouring of submerged jet, densimetric Froude number, angle, arrayed arrangement, single arrangement

مراجع

1) احدیان، ج. 1388 . تاثیر زاویه همگرایی بر طول اختلاط
در فشانههای مستغرق با استفاده از شبیه فیزیکی و ریاضی،
رساله دکترا، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز.
2) حسینی، پ.، ابراهیمی، ک.، صانعی، م.، و مشعل، م.
1387 . بررسی تغییرات زمانی نیمرخ آبشستگی پائیندست
فشانه افقی مستغرق با استفاده از مدل آزمایشگاهی. هفتمین
کنفرانس هیدرولیک ایران، تهران، انجمن هیدرولیک ایران،
دانشگاه صنعت آب و برق.
3) رنجبر، ح.، سلامتیان، الف.، و قدسیان، م. 1385 . تغییرات
زمانی حفره آبشستگی پاییندست جتهای ریزشی آزاد.
هفتمین سمینار بینالمللی مهندسی رودخانه. اهواز، سازمان آب
و برق خوزستان، دانشگاه شهید چمران.
4) Adduce, C. 2004. Local scour by submerged
turbulent jets. Advances in Hydro-Science and
Engineering and Vol VI
5) Aderibigbe, O. Rajaratnam, N. 1998. Effect of
Sediment gradation on erosion by plane turbulent
wall jets. Journal of Hydraulic Engineering, ASCE
and 124(10):1034-1042
6) Ahadiyan J, and Musavi Jahromi, N. 2009.
Effect of jet hydraulic properties on geometry of
trajectory in circular buoyant jet in the static
ambient flow. Journal of Applied Sciences.
9(21):3843-3849
7) Ali K.H.M, and Lim S.Y. 1986. Local scour
caused by submerged wall jet. Proc. Instn Civ.
Engrs.2(81):607-645
8) Jame M, Ahadian J and Solimani Babarsad
M.. 2013. Experimental study of scouring pattern
due to circular submerged jets in shallow ambient
fluid. Bulletin of Environment, Pharmacology and
Life Sciences, 103-108
9) Jueyi Sui. 2008. Influence of channel width
and tailwater depth on local scour caused by
square jets. Journal of Hydro-environment
Research. 39-45
10) Mansouri Nezhad M. 2013. Experimental
study of longitudinal velocity gradient in
submerged hydraulic jet. AENSI Journals of
Advances in Environmental Biology, 4873-4878
11) Mehraein M. 2011. Experimental study on
scour due to simultaneous wall and impinging
circular jet. Hydraulics Conference, Hydrology &
Water Resources Symposium, IAHR World
Congress - Balance and Uncertainty.
12) Pagliara, S. and Palermo, M. 2013. Analysis
of scour characteristics in the presence of aerated
crossing jets. Australian Journal of Water
Resources. 16(2)
13) Peiqing L, Jizhang G. and Yongmei L. 1998.
Experimental investigation of submerged
impinging jets in a plunge pool downstream of large
dams. Science in China (Series E). 41(4)
14) Rajaramam. 1976. Turbulent Jets. Amsterdam:
Elsevier Sc. Publ. Co.
15) Soleimani Babarsad M, Musavi Jahromi H,
Kashkooli H, Vali Samani HM and Sedghi H.2013.
Experimental study of maximum velocity and
effective length in submerged jet. Indian Journal of
Science and Technology. 6(1)