طراحی یک مدل تحیل پوششی داده‌های غیر‌محدب (FDH) برای ارزیابی عملکرد دبیرستان‌های شهرستان رستم

دوماهنامه علمی - پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی

مقاله 7، دوره 9، شماره 35، آذر 1397، صفحه 147-174   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مرتضی شفیعی^{* 1}؛ شهاب بازیار²

¹دانشیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

²دانشجوی دکتری مدیریت، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

تاریخ دریافت: 06 اردیبهشت 1394،  تاریخ بازنگری: 08 مرداد 1396،  تاریخ پذیرش: 27 بهمن 1397 

چکیده

امروزه با وجود فنآورشدن مدارس و رشد و پیشرفت تکنولوژی، همچنان نقش مدیریت و ارزیابی کارایی و عملکرد به عنوان عاملی حیاتی و راهبردی در بقای سازمان، کاملاً مشهود است. ارزیابی عملکرد مدارس و در نتیجه آن هدایت مدارس، یکی از مسائل پیچیده در امر آموزش و تعالی می‌باشد که به صورت عینی و کمی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیقاتی که در این حوزه انجام شده است کمتر می‌توان به یک تحقیقی عینی، که نتیجه آن ارزیابی و رتبه‌بندی مدارس و ارائه نمره کارایی مدارس باشد؛ دست یافت. از این رو محقق از مدل تحلیل پوششی داده‌ها برای ارزیابی کارایی مدارس استفاده می‌نماید. این مدل امکان ارائه نمره کارایی مدارس و رتبه-بندی کردن آنها را دارد و به علت استفاده از مدل‌سازی ریاضی اعتبار نتایج بسیار بالا می‌باشد. لذا در این مقاله محقق به ارائه مدلی ریاضی برای ارزیابی کارایی دبیرستان‌های شهر رستم می‌پردازد. در این تحقیق کاربردی که با روش توصیفی به سنجش کارایی دبیرستانهای شهرستان رستم می‌پردازد، 15 دبیرستان تحت ارزیابی کارایی قرار می‌گیرد. سپس با استفاده از نظرات متخصصان حوزه تعلیم و تربیت، شاخص‌های ورودی و خروجی مدارس استخراج شده و مدل تحلیل پوششی داده‌ها (FDH ) طراحی می‌گردد. مدل بوسیله نرم‌افزار GAMS حل شده و نتایج ارائه شده است. نتایج نشان می‌دهد که از بین دبیرستانهای مجود 10 دبیرستان به صورت کارا و 5 دبیرستان ناکارامعرفی شدند. در پایان نیز به تحلیل نتایج و رتبه‌بندی واحدهای کارا پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

ارزیابی عملکرد؛ تحلیل پوششی داده ها؛ مدل FDH؛ ارزیابی مدارس؛ تحلیل حساسیت

عنوان مقاله [English]

A Non-Convex Data Envelopment Analysis Model (FDH) for Rostam High School Performance Evaluation

نویسندگان [English]

Morteza Shafiee¹؛ sh b²

¹Department of Industrial Management, Economic and Management Faculty, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

²دانشجوی دکتری مدیریت، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

چکیده [English]

Today, despite the technology of the schools and growth and advancement of technology, the role of management, efficiency and performance evaluation as a vital and strategic factor in the survival of the organization is evident. Schools performance Evaluation and, consequently, schools management is one of the complex issues in education, which has been underestimated. In the past studies in this area, less can be achieved through an objective study, which results in the evaluation and ranking of schools efficiency and presentation of the school performance score. Hence, the researchers use non-convex data envelopment analysis model to evaluate the efficiency of schools. This model is able to present a score of school performance and rank them and due to the use of mathematical modeling, it is valid. Therefore, in this paper, the researcher presents a mathematical model for high school performance efficiency in Rostam city. In this descriptive study, 15 Rostam High Schools were evaluated. Then, by using the views of Education specialists, the schools input and output indicators are extracted and the data envelopment analysis model (FDH) is designed. The model is solved with the GAMS software and the results are presented. The results show, 10 high schools were efficient and 5 are inefficient. Finally, we also analyze the results and rank the effective units.

کلیدواژه‌ها [English]

Performance Evaluation, Data Envelopment Analysis, FDH model, school evaluation, Sensitivity analysis

مراجع

References

• Abdi, Mohammad, Fathi Hafshejani, Kiyamorts (2011). "Evaluation of the Effectiveness of Vocational Secondary Schools in Qazvin Province Using the Dynamic Data Envelopment Analysis Model"
• Avkiran, N., (2011), Investigating technical and scale efficiencies of Australian universities through data envelopment analysis, Socio-Economic Planning Sciences, 35(1):57-80
• Azad E., Ketabi S., Soltani E., Bagherzadeh M.; (2011)., "efficiency analysis and resource allocation in the different wards of the SHariati hospital in Esfahan using DEA"; Health Information Management, Vol. 8, Issue 7, PP. 938–947.
• Banker, R. D., Charnes, A., & Cooper, W. W. (1984). Some models for estimating technical and scale efficiencies in data envelopment analysis. Management Science, 30, 1078
• Bessent A and Bessent W (1980). “Determining the comparative efficiency of schools through data envelopment analysis” Eductational administration quatry1:57-75.
• Bessent A, Bessent W, Kennington J and Reagan B (1982). “An application of mathematical programming to assess productivity in the Houston independent school district”. Management science 28(12):1355-1367.
• Charnes A & Cooper, W.W & Rohdes, E. (1978). "Measuring the Efficiency of Decision Making Units", European Journal of Operational Research, Vol. 2, No. 6, pp. 429-444
• Cherchye L, De Witte K, Ooghe E., Nicaise I., (2010). Efficiency and Equity in Private and Public Education: A Nonparametric Comparison. European Journal of Operation Research, 202(2): 563-573.
• Enayati, Taraneh, Zameni, Farshideh, Behnamfar, Reza and Jafarpour Somayeh., (2011), "The Performance of Intelligent Schools in Sari City from the Viewpoint of Secretaries, National Conference on Electronic City, Hamedan, Islamic Azad University, Hamedan".
• Fathi Hafshejani, Kiumars (2003), Doctoral dissertation "Efficiency Evaluation of Islamic Azad University using Data Envelopment Analysis; Case Study: South Tehran Branch".
• Fazli, S., (2002), “Performance Evaluation Model for Management in Government Organizations - A DEA approach”, Ph.D Thesis, Tarbiyat Modares University.
• Heidarinezhad, Sedigheh, Mozaffari, Amir Mohammad and Mohicher, Ali (2006). "Evaluation of the efficiency of colleges and faculties of physical education at the University of the State in three different situations with the nature of the output." Quarterly Olympics, 14, No. 2. Page 17-7.
• Hormati, Yashar; Dadkhah; Rezvan; Abdullah Zadeh, Firouz and Sadeghzadeh, Maryam (2011). "Evaluation of the Performance of Elite Students in Isfahan Schools toward Physical Education Course Unit". The First National Conference on New Achievements in the Development of Sport and Physical Education, Gorgan, Islamic Azad University.
• Jahanshahloo, Gholamreza; Hosseinzadeh Lotfi, Farhad and Nikoo Maram, Hashem (2008). "Data Envelopment Analysis and Applications". First Printing, Islamic Azad University, Science and Research Branch.
• Kuah, Chuen Tse, Kuan Yew Wong, (2011). “Efficiency Assessment of Universities through DEA”. Department of Manufacturing and Industrial Engineering, Faulty of Mechanical Engineering, University Technology Malaysia, 81310 UTM Skudai, Malaysia.  
• Kueng, P. (2000).” Process Performance Measurement System: a tool to support process- based organizations”. Total Quality Management, 11, pp. 67-85.
• Mehregan M.R., (2004) "Quantitative models for performance evaluation of organizations-DEA"; Management Department of Tehran University, Tehran.
• Mehregan, Mohammad Reza (2008). "Organizational Performance Evaluation: A Quantitative Approach Using Data Envelopment Analysis." Publications at the Faculty of Management, University of Tehran.
• Parker, C. (2000), Performance Measurement, Work Study, (vol. 49, no. 2) pp. 63- 66.
• Protela A.S,Thanassoulis E (2001). “Decomposing school- type efficiency”,European of operational research,.132(1):1-12.
• Shafiee, Morteza., Hosseinzadeh Lotfi, Farhad., Saleh, Hilda., Ghaderi, Mehdi., (2015). “A mixed integer bi-level DEA model for bank branch performance evaluation by Stackelberg approach” Journal of Industrail Engineering International, 12(1): 81-91.
• Shahriari, Sultan Ali (2003). "Presentation of a fuzzy DEA model to evaluate the relative performance of Tehran's humanities faculties." Master's thesis in Industrial Management, Faculty of Management, University of Tehran.
• Toloou M., Joshaghani S. ;( 2010). "Centralized output gaining and centralized input allocation models in data envelopment analysis"; Industrial Management Journal, Vol. 2. Issue 5, PP. 59–82.
• Yu M.M., Chern Ch.Ch. Hasio B.; (2013). "Human resource rightsizing using centralized data envelopment analysis: Evidence from Taiwan's airports"; Omega, Vol. 41, Issue 1, PP. 119–130.
• Zommorrodian, M.R. (1990). “Guide lines for improving efficiency in elementary schools Western Massachusetts”, pp: 10-45.