نقش واسطه‌ای کارکردهای خانواده برای تاب‌آوری فردی و باورهای معنوی و دلزدگی زناشویی

فصلنامه علمی روش ها و مدل های روانشناختی

مقاله 2، دوره 4، شماره 13، آذر و دی 1392، صفحه 29-45   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

بهناز عبادت پور^{* 1}؛ شکوه نوابی نژاد²؛ عبداله شفیع آبادی³؛ محمدرضا فلسفی نژاد⁴

¹دانش‌آموخته‌ی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.

²گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

³گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

⁴گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

تاریخ دریافت: 08 اردیبهشت 1393،  تاریخ پذیرش: 08 اردیبهشت 1393 

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تدوین الگویی برای پیش‌بینی دلزدگی زناشویی بر مبنای کارکرد خانواده، تاب­آوری فردی و باورهای معنوی انجام شد. روش پژوهش همبستگی است. جامعه­ی آماری شامل کارکنان متاهل مناطق بیست و دوگانه شهرداری شهر تهران و همسران آنان که حداقل سه سال از زندگی مشترک آنها سپری شده در سال 1390 بود. نمونه­ی مورد مطالعه شامل 500 زوج بوده که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده ابزار سنجش عملکرد خانواده، مقیاس دلزدگی زناشویی، پرسشنامه­ی تاب­آوری و پرسشنامه­ی معنویت/دینداری است. یافته­ها نشان داد که کارکرد خانواده، تاب­آوری فردی و باورهای معنوی تاثیر منفی و معنی­داری در کاهش دلزدگی زناشویی داشت. همچنین تاب­آوری فردی و باورهای معنوی با واسطه­ی کارکرد خانواده، دلزدگی زناشویی را کاهش می­دهد. نتایج به­دست آمده از تحلیل مسیر نشان داد که کارکرد خانواده، تاب­آوری فردی و باورهای معنوی، دلزدگی زناشویی را پیش‌بینی می­کند و مدل از برازش مناسبی برخوردار است. در مجموع نتایج نشان داد که تاب­آوری فردی، باورهای معنوی و کارکرد خانواده به­طور مستقیم و غیر مستقیم در کاهش دلزدگی زناشویی موثر است. اما تاثیر تاب­آوری فردی بر کارکرد خانواده در کاهش دلزدگی زناشویی بیشتر است. بنابراین توجه به نقش تاب­آوری در کارکرد زناشویی و شیوه­های افزایش تاب­آوری در زوجین مفید به نظر می­رسد.

کلیدواژه‌ها

دلزدگی زناشویی؛ کارکرد خانواده؛ تاب‌آوری فردی؛ باورهای معنوی

عنوان مقاله [English]

Formulation of a Pattern for Marital Burn out Based on Family Function, Individual Resilience and Spiritual Beliefs

نویسندگان [English]

B. A¹؛ SH. N²؛ A. SH³؛ M. F⁴

چکیده [English]

The aim of this research was to formulate a pattern to predict marital burn out based on family function, individual resilience and spiritual beliefs. The method applied in this research was correlation. The statistical population included the married personnel working in 22 Districts of Tehran Municipality together with their wives/husbands in the year 2011, the couples got married with a minimum of 3 years. The sample studied included 500 couples and they were selected by cluster random sampling. The assessment tools were family function, marital burn out scale, resilience inventory and spiritual/religiosity. The path analysis was used for analyzing data. The findings showed that family function, individual resilience and spiritual beliefs had negative significant effect on decreasing marital burn out and that individual resilience and spiritual beliefs via family function decrease the marital burn out. The findings resulted from path analysis showed that family function, individual resilience and spiritual beliefs are able to predict marital burn out. The findings also showed that the model fitted in a good manner. The findings revealed that individual resilience, spiritual beliefs and family function have effect on marital burn out, whether directly or indirectly, but the effect of individual resilience on family function in terms of marital burn out was more in comparison with other elements; thus, paying attention to the role of resilience in marital burn out and finding  methods to increase the degree of resilience in couples and family had to  be noticed.

کلیدواژه‌ها [English]

Marital Burn Out, Family Function, Individual Resilience, Spiritual Beliefs