بررسی شاخص‌های هیدرولیکی کیفیت تولید لوله‌های قطره‌چکان‌دار رایج در ایران

فصلنامه علمی مهندسی منابع آب

مقاله 10، دوره 12، شماره 42، آبان 1398، صفحه 120-131   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سارا عبدی¹؛ عیسی معروف پور^{* 2}

¹دانش آموخته

²دانشیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه کردستان

تاریخ دریافت: 05 تیر 1394،  تاریخ بازنگری: 02 دی 1396،  تاریخ پذیرش: 06 بهمن 1398 

چکیده

ارزیابی عملکرد هیدرولیکی قطره­چکان­ها به عنوان مهم­ترین بخش سامانه آبیاری قطره­ای، بسیار مهم و ضروری است. بدین منظور ، 8 نمونه لوله قطره‌چکان­دار، 6 نمونه از نوع غیر­تنظیم‌کننده فشار و 2 نمونه از نوع تنظیم‌کننده فشار بر مدل فیزیکی آبیاری قطره­ای ساخته شده در آزمایشگاه آب دانشگاه کردستان، آزمایش گردیدند. آزمایش‌ها در 4 دمای مختلف آب شامل 13، 23، 33 و 43  درجه سانتی‌گراد با فشارهای متفاوت، در محدوده صفر تا 2/1 برابر فشار حداکثر، انجام شد. نتایج نشان دادند به لحاظ ضریب تغییرات ساخت، تمامی لوله­های قطره­چکان­دار آزمایش‌شده به غیر از 3 نمونه، در تمامی دماها و فشارهای آزمایش، از بالاترین درجه کیفیت برخوردارند. براساس درصد خطای اندازه­گیری بده، از 8 لوله قطره­چکان­دار آزمایش‌شده، 4 نمونه در درجه خوب، 2 نمونه در درجه قابل قبول، 1 نمونه در درجه متوسط و 1 نمونه در درجه غیر قابل قبول قرار داشت. میزان یکنواختی پخش تمامی لوله­های قطره­چکان­دار آزمایش‌شده، به غیر از 2 نمونه­، در تمامی فشارها و دماهای آزمایش در طبقه عالی و یا خوب قرار داشت. میزان ضریب یکنواختی کریستیان سن تمامی نمونه ها بیش از 70 درصد بود. میزان ضریب تغییرات بده در لوله­های قطره­چکان­دار، در محدوده 7/7 تا 2/37 درصد بود که 2 نمونه در درجه خوب، 4 نمونه قابل قبول و 2 نمونه غیر قابل قبول بود. به طور کلی وضعیت  لوله‌های  قطره­چکان­دار آزمایش‌شده از لحاظ شاخص‌های هیدرولیکی کیفیت تولید، مطلوب ارزیابی می شود.

کلیدواژه‌ها

آبیاری قطره‌ای؛ ضریب تغییرات ساخت؛ ضریب یکنواختی؛ یکنواختی پخش

عنوان مقاله [English]

Investigation of Hydraulic Indexes of Production Quality of Trickle Tube with in Line Emitter used in Iran

نویسندگان [English]

sara abdi¹؛ Eisa Maroufpoor²

²Department water science and engineering, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran

چکیده [English]

The emitters are the most important part of drip irrigation systems, so the evaluation of the hydraulic performance of drippers is very important to have an efficient irrigation system. Therefore, in this study, 8 Trickle Tube with in Line Emitter, 6 model of non-compensating and 2 model compensating was tested on the constructed physical model of trickle irrigation in the water laboratory of University of Kurdistan. Experiments in 4 different water temperatures of 13, 23, 33 and 43 ° C was investigated on the models in different pressures ranging from 0 to 1.2 times the maximum pressure. The results showed coefficient of variation manufactured of all models excluding 3 models were at the highest level of quality at all temperatures. The percentage flow rate measurements error, were good in the 4 models, acceptable in the 2 models, the average degree in the 1 model and unacceptable in the 1 model. The emission uniformity of all Trickle Tube with in Line Emitter excluding 2 models were excellent or good at all pressures and temperatures. In all Trickle Tube with in Line Emitter, Christiansen uniformity coefficient was more than 70 percent in the all models. The coefficient of variation of the discharge Trickle Tube with in Line Emitter, were in the ranging from 7.7 to 37.2 percent and was two models good, 4 model acceptable and 2 model unacceptable. In summary, the overall condition tested Trickle Tube with in Line Emitter in terms of production quality hydraulic indicators are desirable assessed.

کلیدواژه‌ها [English]

Coefficient of variation manufactured, Drip Irrigation, Emission uniformity, Uniformity coefficient

مراجع

1)       استاندارد 6775 جمهوری اسلامی ایران .1385. ماشین­های کشاورزی- تجهیزات آبیاری-قطره­چکانها و لوله­های قطره­چکان­دار- ویژگی و روش­های آزمون ، موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.

2)       پروینی، م و معروف­پور، ع. 1392 . بررسی ضریب تغییرات ساخت و یکنواختی ریزش قطره­چکان­های تنظیم کننده فشار رایج در کشور، نشریه آبیاری وزهکشی ایران. جلد7، شماره2.

3)       زهتابیان، غ. 1385. راهنمای عملی آبیاری (ترجمه). انتشارات دانشگاه تهران.

4)       سهرابی، ت .و  گازری و. ن.۱۳۷۵ . بررسی کارایی آبیاری زیرزمینی با لوله­های لاستیکی تراوا. مجموعه مقالات دومین کنگره ملی مسایل آب و خاک کشور، وزارت کشاورزی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ، تهران.

5)       علیزاده، ا. ۱۳89 . اصول وعملیات آبیاری قطره­ای. انتشارات دانشگاه امام رضا، ۴۵۰ صفحه.

6)       علی حوری، م. 1378 . عملکرد و خصوصیات هیدرولیکی انواع قطره­چکانها در فشارها و دماهای مختلف.  پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.

7)       نادری، ن. 1387. تعیین عملکرد خروجی­ها در مقابل کیفیت­های مختلف آب در آبیاری قطره­ای. مجموعه مقالات دومین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری و زهکشی.

8)       نصرالهی، ع، م، بهزاد. س، برومند نسب و رمضانی مقدم، ج.1391 . بررسی عملکرد هیدرولیکی قطره چکان‌های  تنظیم‌کننده و غیر تنظیم‌کننده فشار در فشار و دماهای مختلف. علوم و مهندسی آبیاری، جلد 5، شماره 3.

9)       هزارجریبی، ا، قربانی نصر آباد. ق، فضل اولی. ر. و عابدین­پور، م. 1392. بررسی عملکرد هیدرولیکی سه نوع قطره چکان خارجی تنظیم شونده در فشارهای کارکرد مختلف. مجله پژوهش­های حفاظت آب وخاک، جلد20، شماره 1.

10)   Hezarjaribi, A., Dehghani, A.A., Meftah Helghi, M., and Kiani, A. 2008. Hydraulic performances of various trickle irrigation emitters. Journal of Agronomy. 7: 265-271.

11)   Bracy, R.P., Parish, R.L., and Rosendale, R.M. 2003. Fertigation uniformity affected by injector type. Hort. Technology, 13: 1. 103-105.

12)   ISO 9261. 2004. Agricultural irrigation equipment Emitters and emitting pipe – Specification and test methods.

13)      Olivira, A. M, Porto, F. Medeiros, J. F. and Costa, M. 2000. Hydraulic characterization of the integral drip line Hydro drip ll. Revista Brasilia Engenharia Agrocola Ambient.

14)     Zhang, C., Kang, Y., Jiang, S., Wan, S., and Liu, S. 2011. Assessment of Hydraulic Performance of Drip-Irrigation Emitters at Low Head Pressures. Journal of Irrigation and Drainage Engineering. 137(11): 730–734.