بررسی راهبردهای توسعه بورس کالای کشاورزی در استان فارس: تلفیق روش SWOT با تحلیل سلسله مراتبی

فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مقاله 4، دوره 12، شماره 45، اردیبهشت 1399، صفحه 69-90   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نیلوفر اشک تراب^{* 1}؛ زهرا نعمت الهی²؛ غلامرضا چابکرو³

¹استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران.

²دانش آموخته دکتری، اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

³استادیار، بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویجی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منایع طبیعی، استان فارس، شیراز، ایران.

تاریخ دریافت: 15 شهریور 1396،  تاریخ بازنگری: 30 اردیبهشت 1397،  تاریخ پذیرش: 03 دی 1397 

چکیده

بی شک از مهمترین اهداف تأسیس بورس کالا، ایجاد بازاری قانونمند، شفافسازی معاملات و قیمت ها، حذف واسطه گری های غیرضروری و مبادله آزاد کالا بین عرضه کنندگان و تقاضاکنندگان است. در این مطالعه با استفاده از تحلیل SWOT به بررسی نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصتهای موجود در رسیدن به یک ساختار مناسب در بورس کالای کشاورزی شیراز پرداخته شده و استراتژی های مناسب تعیین شده است. سپس به منظور دستیابی به بهترین استراتژی، مقایسات زوجی حاصل از نظرات کارشناسان و خبرگان بورس کالای کشاورزی که از تکمیل پرسشنامه، جمع آوری شده در سال 1395 با کمک نرم افزار Super decision و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با توجه به نتایج حاصل از اولویت بندی استراتژیهای تعیین شده، اعطای تسهیلات بانکی با بهره پایین به تولید کنندگان محصولات کشاورزی تحت ضمانت فروش در بورس، در اولویت اول و ایجاد گروه بازاریابی محصولات کشاورزی در بورس ازکمترین درجه اهمیت برخوردار می باشند.

کلیدواژه‌ها

کالای کشاورزی؛ بورس کالا؛ تحلیل SWOT؛ تحلیل سلسله مراتبی

عنوان مقاله [English]

Investigating the Development Strategies for Agricultural Commodity Stock in Fars Province: Integrating the SWOT Method with Analytic Hierarchy Process

نویسندگان [English]

Niloofar Ashktorab¹؛ zahra nematollahi²؛ Gholam Reza Chabokroo³

¹Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan, Mollasani, Iran.

²PhD in Agricultural Economics, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Sari, Iran.

³Assistant Professor of Economic, Social and Extension Research, Fars Province Agricultural and Natural Resources Research and Training Center, Shiraz, Iran.

چکیده [English]

Undoubting, the most important goals of establishing commodity exchange market are the existence of a lawful market, transparency of prices and transactions, omitting the unnecessary middlemen and affiliation of consumers and producers. At this study, using a SWOT analysis, the strengths, weaknesses, threatens and opportunities are determined to achieve a suitable construction in Shiraz agricultural commodity exchange market and determining the strategies. Then, in order to achieve the best strategy, the paired comparisons of experts from the Agricultural Stock Exchange, which were completed by the questionnaire, were analyzed by the Super Decision software using the Analytical Hierarchy Process Analysis (AHP) method in 1395. The results indicate that bank credit with low interest has the most priority and establishing the marketing group has the least priority between the strategies.

کلیدواژه‌ها [English]

commodity exchange market, agricultural products, SWOT analysis, AHP method, virtual model

مراجع

-اصغرپور، م. (1385). تصمیم گیری‌های چند معیاره. چاپ چهارم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.

-چیذری، ا. ح. (1384). معرفی بورس کالای کشاورزی ایران و استرتژی پنج سال آتی. پنجمین کنفرانس دوسالانه اقتصاد کشاورزی، 9-7 شهریور، زاهدان، دانشگاه سیستان و بلوچستان.

چیذری، ا. ح. (1384). معرفی بورس محصولات کشاورزی در ایران . اقتصاد کشاورزی و توسعه، 11(43 و 44): 74-53.

-دیوید، ف. (1387). مدیریت استراتژیک. ترجمه پارسیان، ع.، اعرابی، م. تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی. چاپ دوازدهم.

-شاهنوشی، ن.، دهقانیان، س. و باغستانی، ع. ا. (1384). بررسی راهکارهای بهبود جایگاه بورس کالای کشاورزی در ایران. پنجمین کنفرانس دوسالانه اقتصاد کشاورزی ایران. زاهدان، دانشگاه سیستان و بلوچستان.

-صباغ کرمانی، م. و عزیزی، ف. (1382). بورس کالاهای کشاورزی ایران. مجله جستارهای اقتصادی، (3):9-34.

-صباغ کرمانی، م. و حسینی، م. (1382). تحلیل اثرات بورس کالایی بر اقتصاد و بخش کشاورزی ایران. اقتصاد کشاورزی و توسعه،11 (41 و 42): 116-91.

-غزالی، ا.، بختیار نصرآبادی، م. و بختیار نصرآبادی، ح. (1395). شناسایی عوامل موثر بر عدم رونق معاملات رینگ کشاورزی بورس کالای ایران. اندیشه مدیریت راهبردی، 10(1): 214-181. 

-غفاریان، ا. (1389). استراتژی: نمایی 360 درجه: اصول برنامه ریزی استراتژیک. چاپ دوم، تهران، سازمان مدیریت صنعتی.

-ملکی، م. محقر، ف. کریمی دستجردی. د. (1389). تدوین و ارزیابی استراتژی‌های سازمانی با به کارگیری مدل‌های SWOT و فرآیند تحلیل شبکه‌ای ANP. مدیریت فرهنگ سازمانی، 8(21): 176-159.

-یزدان بخش، س. (1390). شناسایی عوامل مؤثر بر ظرفیت تولید صنایع غذایی و آشامیدنی و ارائه استراتژی‌های مناسب در راستای بهبود وضعیت این صنایع. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد. دانشکده کشاورزی. گروه اقتصاد کشاورزی.

Refrences

- Chin, K.S., Chan, B.L. & Lam, P.K. (2008). Identifying and prioritizing critical success factors for competition strategy. Industrial Management & Data Systems, 108(4): 437-454.

- Higgs, G. (2006). Integrating multi-criteria techniques with geographical information systems in waste facility location to enhance public participation. Journal of waste management & research, 24: 105-117.

- Hosseini Yekani, S. A., Zibae, M. & Allen, D.E. (2009). The choice of feasible commodities for futures trading: a study of Iranian agricultural commodities. African Journal of Agricultural Research, 4 (3): 193-199.

- Jayn T.S., Sturgess C., Kopicki R. & Stiko N. (2014). Agriculture commodity exchange and the development of grain market and trade in africa: a review or recent experience. 1 -20.

- Qehaja, L. (2014). Feasibility Studies on Future Exchange of Agricultural Commodities in Kosovo. Theses, Rochester Institute of Technology, RIT Scholar Works.

- Rashid, Sh., Winter-Neson A., & Garcia, Ph. (2010). Purpose and potential for commodity exchange in African economies.

- Shirzad, S. & Maghsoudi Damavandi, B. (2013). The impact of Agricultural Commodity Exchange in economic development of rural in Iran. International journal of Agronomy and Plant Production, 4 (5): 1122-1124.

- Stewart, R.A., Mohamed, S. & Daet, R. (2002). Strategic implementation of IT/IS projects in construction: a case study. Journal of Automation in Construction, 11(6): 681-694.

- Ulgen, H. & Mirze, S.K. (2004). Strategic Management, Istanbul: Literature publication.

- United Nations. (2009). Development Impacts of Commodity Exchanges in Emerging Markets. New York and Geneva.

- Valmohammadi, C. (2010). Using the analytic network process in business strategy selection: a case study. Australian Journal of basic and applied sciences, 4 (10): 5205-5213.

- Winifred, N. (2011). Kenya Agricultural Commodity Exchange (KACE): Linking small-scale farmers to national and regional markets. Growing Inclusive Markets, United Nations Development Programme, Private Sector Division, Partnerships Bureau, One United Nations Plaza, 23^rd floor, New York, NY 10017, USA.