مقایسه‌ی هزینه و منابع رشد تجارت دو‌جانبه‌ی ایران و مهم‌ترین شرکای تجاری(تجارت کالاهای کشاورزی، غیر کشاورزی و کل)

فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مقاله 3، دوره 6، شماره 21، خرداد و تیر 1393، صفحه 45-66   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

میترا ژاله رجبی¹؛ رضا مقدسی^{* 2}؛ امیر محمدنژاد³

¹دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد کشاورزی،واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.

²دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی،واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.

³استادیار گروه اقتصاد کشاورزی،واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.

تاریخ دریافت: 19 خرداد 1393،  تاریخ پذیرش: 19 خرداد 1393 

چکیده

مطالعه­ی حاضر با توجه به التزام مدیریت تجارت محصولات کشاورزی، به اندازه­گیری هزینه‌های تجارت دوجانبه و شناسایی سهم عوامل موثر در رشد تجارت دوجانبه ایران و شرکای عمده تجارت این محصولات و مقایسه­ی آن با تجارت محصولات غیر کشاورزی و کل پرداخته است. بر اساس نتایج به­دست آمده، میانگین موزون هزینه‌های تجارت دوجانبه ایران و شرکای عمده در تجارت کالاهای کشاورزی، غیر کشاورزی و کل طی دوره 2010-1995 به­ترتیب با کاهش 14، 13 و 5/13 درصدی مواجه بوده است. در این میان هزینه‌های تجارت کالاهای کشاورزی با امارات متحده عربی، برزیل، سوئیس و چین، هزینه‌های تجارت کالاهای غیر کشاورزی و کل ایران با چین، امارات متحده عربی و هند بیشترین کاهش را داشته­اند. بر اساس نتایج تجزیه رشد تجارت دوجانبه ایران و شرکای عمده­ی تجاری در گروه‌های کالاهای کشاورزی، غیر کشاورزی و کل رشد درآمد به­ترتیب توضیح­دهنده 3، 67، 51% و کاهش هزینه‌های تجارت به­ترتیب توضیح­دهنده 97، 32 و 48% تغییرات تجارت دوجانبه­ی ایران و شرکای تجاری بوده است. از اینرو پیشنهاد می‌گردد تا در تنظیم روابط تجاری در کلیه­ی گروه کالاهای مختلف به عامل هزینه‌های تجارت توجه خاص مبذول گردد.
 
طبقه­بندیJEL:  C02, C23, F13

کلیدواژه‌ها

کلیدی:هزینه‌های تجارت؛ تجزیه و تحلیل رشد تجارت؛ جاذبه؛ محدودیت‌های چندجانبه؛ ایران

عنوان مقاله [English]

Comparing Cost and Sources of Iran's Bilateral Trade Growth with Main Partners(Case of: Agricultural, Nonagricultural and Total Commodities)

نویسندگان [English]

m. gh.r¹؛ R. M²؛ A. M³

چکیده [English]

This study concerns with calculation of Iran's bilateral trade costs and major influential factors on trade volume for three commodity groups including: agricultural, non-agricultural and total. Main finding reveal that over the period 1995-2010 weighted average of trade cost for three commodity groups has declined by 14, 13 and 13.5 percent, respectively
This reduction, however, was greater for UAE, Brazil, Switzerland and China for agricultural commodity and China, UAE and India for other two groups. Also, trade growth Decomposition indicates that income growth and trade cost reduction are main effective factors on trade volume variation with 3, 67, 51 and 97, 33, 49 percent of trade volume variation for three commodity groups, respectively. Hence it's recommended to pay special attention to trade costs in arrangement of trade relations.

کلیدواژه‌ها [English]

Trade Costs, Trade growth Decomposition, Gravity, Multilateral resistance, Iran