پیامد سیاست‌های افزایش قیمت آب و کاهش آب آبیاری در استان فارس (رهیافت برنامه‌ریزی ریاضی مثبت تصحیح شده)

فصلنامه علمی مهندسی منابع آب

مقاله 6، دوره 7، شماره 20، خرداد و تیر 1393، صفحه 65-78   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فردین بوستانی^{* 1}؛ حمید محمدی²؛ زینب معین الدینی³

¹استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس

²استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل

³دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل

تاریخ دریافت: 22 شهریور 1393،  تاریخ پذیرش: 22 شهریور 1393 

چکیده

کمبود آب یک مشکل جهانی رو به تزاید است و افزایش جمعیت، بهبود سطح زندگی و تقاضای درحال افزایش برای کیفیت محیط زیست، دولت­ها را برانگیخته تا برای مدیریت بهتر منابع آب موجود، راه کارهای بهتری را ارائه نمایند. افزون بر آن، علائق سیاسی در حال رشدی برای کاهش آب مورد استفاده در بخش کشاورزی وجود دارد که منافع محیطی کافی و افزایش رفاه دیگر مصرف­کنندگان آب را به دنبال دارد. این موضوع، موجب افزایش بیشتر تجزیه تحلیل­های اقتصادی، برای بررسی رفتار کشاورزان با استفاده از روشهای برنامه­ریزی ریاضی، به خصوص برنامه­‌ی ریاضی مثبت[1] را در پی داشته است. در مطالعه‌ی حاضر، از روش برنامه­ریزی­ریاضی مثبت تصحیح شده، که برای روشهای کم­آبیاری که در دوره‌ی مرجع مشاهده نشده کاربرد دارد، استفاده شد. این مطالعه در شهرستان مرودشت که با کمبود آب و کاهش سطح سفره­های آب زیر‌زمینی مواجه است، در سال 91 انجام شد. سیاستهای اعمال شده شامل افزایش 5، 10، 15، 20 و 30 درصدی در قیمت آب آبیاری و کاهش 5، 10، 15 و 25 درصدی در مقدار آب آبیاری دردسترس بود. نتایج نشان دادند که، افزایش هزینه‌ی آبیاری و کاهش آب دردسترس، در پذیرش کم­آبیاری موثر است. افزون بر آن، تاثیر سیاست کاهش آب دردسترس نسبت به سیاستهای افزایش قیمت، بر تغییر الگوی کشت بیشتر بود. لذا توصیه می­شود که از سیاستهای کاهش آب در دسترس استفاده شود.



1. Positive Mathematical Programming (PMP)

کلیدواژه‌ها

برنامه‌ریزی ریاضی مثبت؛ کم‌آبیاری؛ کاهش آب در دسترس؛ سیاست

عنوان مقاله [English]

Consequences to irrigation groundwater price and quotas policies in Fars province (positive mathematical programming approach corrected)

نویسندگان [English]

f. b¹؛ h. m²؛ z. m³

چکیده [English]

Water scarcity is a growing global problem and increasing population pressures, living standards and the growing demand for environmental quality have evoked all the governments to represent better solutions about water resources management. In addition, there are growing political ties for reducing water use in agriculture that follow enough environmental benefits and increase the welfare of other water consumers. This further increases the economic analysis to check the behavior of farmers using mathematical programming techniques and has been followed the application of Positive Mathematical Programming (PMP) especially. Despite. The method used in this study is one of the PMP methods that used for deficit irrigation technique that haven’t been observed in the reference period. This method applied in Fars province that faces water shortages and the reduction of groundwater levels to evaluate the price increase and quantity reduction of available irrigation water. Applied policies include increased 5, 10, 20 and 30 percent in water irrigation prices and reduced 10, 15, 25 and 30 percent in the amount of available irrigation water policies. The results showed that increased costs and reduced available irrigation water are effective in accepting deficit irrigation. Additionally, the impacts of quota policies are more than price increase policies

کلیدواژه‌ها [English]

deficit irrigation, Water price policy, Reduction of available water, Positive Mathematical Programming