اندازه‌گیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهره‌وری زیر بخش زراعت ایران با روش ناپارامتری (با تاکید بر محصول هندوانه آبی)

فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مقاله 3، دوره 6، شماره 23، آذر و دی 1393، صفحه 43-66   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عارف بهروز^{* 1}؛ علی امامی میبدی²

¹کارشناسی ارشد(مربی) اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

²دانشیار و عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران

تاریخ دریافت: 01 آذر 1393،  تاریخ پذیرش: 01 آذر 1393 

چکیده

این مقاله اقدام به اندازه­گیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهره­وری تولیدگنندگان هندوانه آبی 12 استان کشور با روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده­ها(DEA) و شاخص مالم کوئیست طی سال­های 89- 1384 کرده است. برای این منظور از روش نهاده محور با سه نهاده و یک ستانده استفاده شده است. نتایج نشان داد که متوسط کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی تولیدکنندگان هندوانه آبی استان­های کشور در خلال سال­های 89- 1384، 4/79% است. متوسط کارایی تخصیصی و اقتصادی نیز به­ترتیب 9/75 و 5/61% است و این نشان از این دارد که تولیدکنندگان هندوانه آبی در استان­های منتخب کشور در سطح مناسبی از کارایی­های مذکور قرار ندارند. از میان استان­های منتخب در محاسبه­ی بهره­وری، 4 استان به­طور متوسط رشد مثبت و  استان­های دیگر رشد منفی بهره­وری در خلال سال­های 89- 1384 را تجربه کرده­اند. به­طوری­که با بررسی رتبه­ای بهره­وری استان­ها، مشاهده شد که استان سیستان و بلوچستان و استان همدان به­ترتیب بیشترین و کمترین میزان بهره­وری را در مقایسه با سایر استان­ها در تولید هندوانه آبی دارند. از طرفی با بررسی مقادیر بهره­وری استان­ها مشاهده شد که علت مقادیر مناسب یا نامناسب بهره­وری در استان­های منتخب کشور بیشتر از ناحیه­ای تغییرات کارایی فنی بوده است.
 
طبقه ­بندیJEL:C23, C61, D24, O57

کلیدواژه‌ها

کارایی فنی؛ تخصیصی؛ اقتصادی؛ هندوانه آبی؛ تغییرات کارایی فنی

عنوان مقاله [English]

Measuring Technical, Allocative and Economic Efficiency and Productivity of Farming Sub-sector of Iran with Emphasis on Irrigated Watermelon

نویسندگان [English]

A. B¹؛ A. E²

چکیده [English]

This paper attempts to measure the technical, allocative and economic efficiency and productivity of irrigated watermelon growers of 12 provinces of the country using non-parametric method of data envelopment analysis (DEA)and Malmquist index for the years of 2005-2010.For this purpose, the input-based method was used with three inputs and one output. The results showed that the average technical, allocative and economic efficiency of irrigated watermelon growers of the provinces of the country was 79.4 percent for the years of 2005-2010.The average allocative and economic efficiency were 75.9 and 61.5 percent, respectively. This suggests that the irrigated watermelon growers have not the appropriate level of the mentioned performances in the selected provinces of the country. The calculation of efficiency of the selected provinces shows that four provinces experienced a ppositive growth on average and other provinces experienced negative growth on average during the years of 2005-2010.So that by study of provincial productivity ranking, it was observed that the provinces of Sistan and Baluchistan and Hamadan had the highest and the lowest productivity in the production of irrigated watermelon compared to other provinces, On the other hand, the productivity values of provinces showed that the appropriate productivity of the selected  provinces was  mostly due to the changes in technical efficiency.

کلیدواژه‌ها [English]

Technical efficiency, Data Envelopment Analysis. Watermelon.Iran