بررسی رابطه بین شهرنشینی و شکاف درآمد شهری-روستایی در ایران(رهیافت تبدیل موجک پیوسته)

فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 خرداد 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jzpm.2022.30316.4091

نویسندگان

محسن راجی اسدآبادی^{* 1}؛ هاشم زارع²

¹دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

²استاد یارگروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

تاریخ دریافت: 31 فروردین 1401،  تاریخ بازنگری: 23 مهر 1401،  تاریخ پذیرش: 23 مهر 1401 

چکیده

عوامل زیادی از جمله توسعه صنعتی، اسکان و تمرکز عشایر در شهرهای نوبنیاد، تبدیل شدن تعدادی از نقاط روستایی به شهری و حاشیه نشینی اطراف شهرهای بزرگ باعث افزایش شهرنشینی شده است. از مهمترین عوامل افزایش مهاجرت در دهه‌های اخیر به لحاظ اجتماعی و اقتصادی می توان به "شکاف بین درآمد شهری-روستایی" و "توسعه نامتوازن" اشاره کرد. از این رو در پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین شهرنشینی و شکاف درآمد شهری-روستایی در کشور ایران برای دوره زمانی 1358 تا 1398 پرداخته و به منظور بررسی رابطه علیت بین متغیرهای به کار رفته در تحقیق حاضر از مدل با رویکرد جدید روش تجزیه و تحلیل همبستگی پیوسته موجک استفاده می‏‏ کند. از طرفی مدل های موجـک بـا دارا بودن از قابلیت تجزیه‏ی یک سری زمانی به فرکانس‌های مختلف و مجزا در هـر لحظه از زمـان یـا در اصـطلاح تحلیل زمان- فرکانس سری زمانی بسیار کارا عمل می کنند. نتایج تجربی به دست آمده از برآورد مدل نشان از وجود رابطه همبستگی شدید و هم فاز بین دو متغیر شهرنشینی و شکاف درآمدی شهری-روستایی دارد. در مقیاس زمانی کوتاه مدت رابطه علیت قوی و شدیدی از سمت شکاف درآمدی شهری-روستایی بر شهرنشینی مشاهده می شود، به طوریکه این همبستگی برابر با 8/0 بوده و این به این معنی است که با افزایش متغیر مورد نظر، این عامل موجب افزایش مهاجرت از روستاها به سمت شهرها می‏شود. در مقیاس زمانی میان‌مدت و بلندمدت همانند مقیاس زمانی کوتاه‌مدت همبستگی شدید بین دو متغیر ذکر شده وجود دارد، با این تفاوت که بر خلاف مقیاس کوتاه‏مدت، در میان مدت و بلند مدت شهرنشینی متغیر پیشرو بوده ، به این معنی که افزایش شهرنشینی خود باعث افزایش شکاف درآمدی شهری-روستایی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

شهرنشینی؛ شکاف درآمد شهری-روستایی؛ تبدیل موجک پیوسته؛ اختلاف فاز

عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Urbanization and Urban-Rural Income Gap in Iran (Continuous wavelet transform approach)

نویسندگان [English]

mohsen Raji Asadabadi¹؛ hashem zare²

¹Faculty of Economics and Management, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

²Assistant Professor, Department of Economics, Faculty of Economics and Management, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

Many factors such as industrial development, settlement and concentration of nomads in newly founded cities, conversion of a number of rural areas to urban areas and marginalization around big cities have increased urbanization. One of the most important factors in the increase of immigration in recent decades has been the "urban-rural income gap" and "inefficient development" in terms of social and economic aspects. Therefore, in the present study, the relationship between urbanization and the urban-rural income gap in Iran for the period of 1358 to 1398 was investigated, and in order to investigate the causality relationship between the variables used in the present study, the model was used with a new approach of analysis method. It uses continuous wavelet correlation. On the other hand, wavelet models are very efficient with the ability to analyze a time series into different and separate frequencies at any moment of time or in the term of time-frequency analysis of time series. The experimental results obtained from the estimation of the model show the existence of a strong correlation and in-phase relationship between the two variables of urbanization and the urban-rural income gap. In the short-term time scale, a strong and severe causal relationship is observed from the side of the urban-rural income gap on urbanization, so that this correlation is equal to 0.8 and this means that with the increase of the desired variable, this factor causes an increase Migration from villages to cities. In the medium and long-term time scale, there is a strong correlation between the two variables mentioned in the short-term time scale, with the difference that, unlike the short-term scale, in the medium and long term, urbanization is the leading variable, which means that the increase in urbanization itself causes The urban-rural income gap is increasing

کلیدواژه‌ها [English]

urbanization, urban-rural income gap, continuous wavelet transform, phase difference

مراجع