بررسی درجه توسعه یافتگی شهرستانهای استان سیستان و بلوچستان با تأکید بر شاخص های عمده بخش کشاورزی

فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مقاله 4، دوره 4، شماره 15، آذر و دی 1393، صفحه 13-28   

نویسندگان

جواد شهرکی¹؛ علی سردارشهرکی^{* 2}

¹دانشیار اقتصاد کشاورزی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

²دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

تاریخ دریافت: 16 آذر 1393،  تاریخ پذیرش: 16 آذر 1393 

چکیده

با توجه به اینکه سطوح توسعه­یافتگی بخش کشاورزی در یک منطقه یکسان نخواهد بود و زمینه­ای را برای یک عدم تجانس و ناهمگنی فراهم خواهد کرد، لذا ضرورت مطالعه روند توسعه یافتگی را در این بخش اجتناب ناپذیر می­کند. پژوهش حاضر با شناخت تفاوت­های موجود، از نظر میزان برخورداری از شاخص­های گوناگون، با هدف آگاهی از سطوح توسعه یافتگی و یافتن میزان شکاف موجود و نوع محرومیت در بخش کشاورزی شهرستان­های استان سیستان و بلوچستان که از لحاظ آماری از استانهای با استعداد در بخش کشاورزی چه در زمینه تولید، چه سطح زیرکشت می­باشد، انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، کل شهرستان­های استان را شامل شده و از دو روش تاکسونومی عددی و تحلیل عاملی در چارچوب 51 شاخص اصلی و عمده کشاورزی بهره گرفته شده است. آمار و اطلاعات از آمارنامه­های کشاورزی و سالنامه­های آماری استان گردآوری شده است. مسأله­ای که در این پژوهش به آن پرداخته شده، این است که با توجه به شاخص توسعه مدنظر، نحوه­ی توزیع امکانات و خدمات چگونه بوده و کدام یک از شهرستانهای مورد مطالعه به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه دارای موقیت مناسب و کدام یک محروم می­باشند؟ برای یافتن نتایج و تحلیل داده­ها از نرم­افزارهای SPSS و MATLAB استفاده شد. نتایج نشان داد که: شهرستانهای زابل، زاهدان، سراوان، چابهار، خاش در دسته شهرستانهای نسبتاٌ توسعه یافته، شهرستانهای ایرانشهر، سرباز و سیب و سوران در دسته شهرستانهای کمتر توسعه یافته و شهرستانهای زابلی، کنارک، نیک شهر، میان کنگی در دسته شهرستان­های توسعه نیافته از لحاظ کشاورزی به شمار می­روند.

کلیدواژه‌ها

توسعه یافتگی؛ توسعه یافتگی کشاورزی؛ تحلیل عاملی؛ تاکسونومی عددی؛ سیستان و بلوچستان