یررسی رابطه بین رزیلنس پویا و توسعه توریسم پایدار در جزیره کیش : یک تحلیل مسیر

فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 خرداد 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jzpm.2022.30844.4138

نویسندگان

مسعود قجه یگانه^{* 1}؛ محمد جواد امیری²؛ حسن دارابی³

¹دانشگاه تهران پردیس بین الملل کیش

²استادیار

³دانشگاه تهران

تاریخ دریافت: 23 مرداد 1401،  تاریخ بازنگری: 13 آذر 1401،  تاریخ پذیرش: 13 آذر 1401 

چکیده

ایمنی، تاب‌آوری و پایداری، لازمه دستیابی به توسعه پایدار مقاصد گردشگری است. تاب‌آوری ظرفیت یک سیستم را برای جذب تحولات و تداوم بهینه روند توصیف می‌کند. رونق صنعت گردشگری وابسته به تاب‌آوری و پایداری آن است. شواهدی یافت شده است که به دلیل کاهش تاب‌آوری پویا، گردشگری پایدار در جزیره کیش به مخاطره افتاده است. هدف از این پژوهش ارزیابی عوامل مؤثر در تاب‌آوری پویای گردشگری جزیره کیش و تعیین وضعیت گردشگری پایدار در جزیره کیش و بررسی ارتباط و تعیین نقش تاب‌آوری در گردشگری پایدار این جزیره می‌باشد. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و در هدف کاربردی می‌باشد. داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی گردآوری شده است. برای ارزیابی توسعه پایدار گردشگری از پرسشنامه استاندارد توسعه پایدار گردشگری افتخاری (1392) و به‌منظور سنجش تاب‌آوری پویا از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری در 3 طبقه شامل مسئولان، نهادها و گردشگران بودند (N=92530). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 383 نفر تعیین شد و جهت نمونه‌گیری از روش طبقه‌ای استفاده شد. داده‌ها در نرم‌افزارهای Spss23 و لیزرل و لیم دیپ تحلیل شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد عامل‌های هویت جمعی، امنیت اجتماعی، حمایت و روابط، برنامه‌ریزی یکپارچه و مشارکت، مدیریت و رهبری مؤثر به ترتیب 9/18 درصد، 42/14، 99/10 و 86/9 درصد از تاب‌آوری پویای گردشگری جزیره کیش را باعث می‌شوند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که تاب‌آوری از طریق تأثیرگذاری بر توسعه فرهنگی(P<0.0001)، توسعه محیط‌زیست (P<0.0001) و توسعه اقتصادی (P<0.0001) و اجتماعی (P<0.0001)، در توسعه پایداری گردشگری نقش دارد. لذا به‌منظور رعایت پایداری در گردشگری جزیره کیش، پیشنهاد می‌شود که به مؤلفه‌های تاب‌آوری دقت نظر شود و شرایط موجود زیست‌محیطی این جزیره که پیامد عدم توجه به تاب‌آوری پویا است، مورد بازنگری قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

"تاب‌آوری"؛ "تاب‌آوری پویا"؛ "گردشگری پایدار"؛ "تحلیل مسیر"

عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Dynamic Resilience and Sustainable Tourism Development in Kish Island: A Path Analysis

نویسندگان [English]

masoud ghojeh yeganeh¹؛ Mohammad Javad Amiri²؛ Hassan Darabi³

¹University of Tehran Kish International Campus

²tehran university

³tehran university

چکیده [English]

Safety, resilience and sustainability are necessary to achieve the sustainable development of tourism destinations. Resilience describes the capacity of a system to absorb changes and optimally continue the process. The prosperity of the tourism industry depends on its resilience and sustainability. Evidence has been found that due to the decrease of dynamic resilience, sustainable tourism in Kish Island is endangered. The purpose of this research is to evaluate the effective factors in the dynamic resilience of tourism in Kish Island and to determine the status of sustainable tourism in Kish Island and to investigate the relationship and determine the role of resilience in sustainable tourism of this island. This research is descriptive-analytical and applied in purpose. The data has been collected in the library and in the field. To evaluate the sustainable development of tourism, the Eftekhari Sustainable Tourism Development Standard Questionnaire (2012) was used, and the researcher-made questionnaire was used to measure dynamic resilience. The statistical population in 3 classes included officials, institutions and tourists (N=92530). The sample size was determined using Cochran's formula, 383 people, and the stratified method was used for sampling. The data were analyzed in Spss23, Lisrel and Limdeep software. The results of the Discovery factor analysis showed that the factors of collective identity, social security, support and relationships, integrated planning and participation, effective management and leadership are respectively 18.9%, 14.42%, 10.99% and 9.86% cause of the dynamic resilience of Kish Island tourism. The results of the path analysis showed that resilience plays a role in the development of tourism sustainability by influencing cultural development (P<0.0001), environmental development (P<0.0001), and economic (P<0.0001) and social development (P<0.0001). Therefore, in order to maintain sustainability in the tourism of Kish Island, it is suggested to pay attention to the components of resilience and the existing environmental conditions of this island, which is the consequence of not paying attention to dynamic resilience, should be reviewed.

کلیدواژه‌ها [English]

"resilience", "dynamic resilience", "sustainable tourism", "path analysis"

مراجع