طراحی و اجرای اولین برنامه درسی رشته مترجمی زبان اشاره‌ایرانی

دوماهنامه علمی - پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 تیر 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jedu.2024.33350.6704

نویسندگان

حسام الدین قنبر¹؛ رضا رضوانی^{* 2}

¹استادیار گروه زبان و زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ،واحدبین الملل فرشتگان

²دانشیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه یاسوج/ بخش زبان های خارجه و زبان شناسی، دانشگاه شیراز

تاریخ دریافت: 07 اردیبهشت 1403،  تاریخ بازنگری: 25 اردیبهشت 1403،  تاریخ پذیرش: 03 خرداد 1403 

چکیده

مقدمه و هدف: اگرچه افرادی که مهارتی در زبان اشاره دارند در مناطق مختلف جهان به ترجمه از زبان اشاره به زبان گفتاری و برعکس مشغول بوده‌اند، اما حرفه ترجمه زبان اشاره به‌عنوان یک حرفه تخصصی و شغلی در میان سایر حرفه‌های ترجمه، نسبتاً جدید است و شکل‌گیری آن به اواخر قرن بیستم برمی‌گردد. در ایران از سال 1370 گروه‌های مختلف ناشنوا از مجاری مختلف لزوم داشتن مترجم زبان اشاره را به‌عنوان یک حق مسلم شهروندی نیز ارائه نمودند. با اینکه از آن زمان تابه‌حال تلاش‌های زیادی برای دسترس‌پذیر کردن آموزش و همچنین اطلاعات در ارتباطات انجام شده است، اما سازوکار مهیا کردن بسترهای لازم برای این امر مغفول مانده است که یکی از آنها تربیت مدرس حرفه‌ای زبان اشاره است. در سال 1400 و با افتتاح اولین واحد دانشگاهی مناسب‌سازی‌شده برای جامعه ناشنوا توسط دانشگاه آزاد اسلامی، اولین قدم‌ها جهت ایجاد بسترهای لازم جهت راه‌اندازی رشته‌های دانشگاهی مرتبط با مترجمی زبان اشاره‌ایرانی در این دانشگاه توسط گروه‌های تخصصی زبان‌شناسی زبان اشاره و مترجمی زبان اشاره و همچنین زبان‌شناسی کاربردی برداشته شد و در سال 1401 برای اولین بار در ایران برنامه درسی دو رشته کارشناسی و کاردانی مترجمی زبان اشاره‌ایرانی به‌صورت رسمی توسط وزارت علوم و تحقیقات فناوری تصویب شد.
روش شناسی پژوهش: مقاله پیش‌رو به بررسی این دومقطع تحصیلی از رشته مترجمی زیان اشاره‌ایرانی و سرفصل دروس آنها می‌پردازد. در این مطالعه، تحلیل محتوایی اسناد به عنوان روش اصلی جمع‌آوری داده و تحلیل داده  برای بررسی شروع و توسعه برنامه آموزشی رشته مترجمی زبان اشاره انتخاب شده است. به عنوان یک روش تحقیق غیر تداخلی، تحلیل اسناد به عنوان یک استراتژی بسیار جالب و نوآورانه برای جمع‌آوری و ارزیابی داده‌ها، شناخته می‌شود  (Berg, 2001)که شامل یافتن، انتخاب، تفسیر و ترکیب داده‌های موجود دراسناد و محتوای آنها  می‌شود و تصویری دقیق ازآنها ارایه  می دهد (Payne & Payne, 2004; Bowen, 2009). تحلیل اسناد یک روش بسیار مهم است که در مطالعات کیفی با هدف ارائه توصیفات دقیق از یک پدیده، رویداد، سازمان یا برنامه خاص  مانند مطالعه حاضر، مورد استفاده قرار می‌گیرد  .(Stake, 1995; Yin, 2018) این رویکرد به ویژه در تحقیقات مرتبط با سیاست گذاری، که داده‌ها و دیدگاه‌ها از دو منبع اصلی، یعنی اسناد و افراد به‌دست می‌آیند، کاربرد دارد (Bardach, 2009; Bardach & Patashnik, 2015). در این مطالعه، تمرکز ما بررسی تمام اسناد مرتبط با سیاست گذاری و برنامه‌های درسی رشته مترجمی زبان اشاره ایرانی است که توسط دانشگاه آزاد اسلامی به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیشنهاد و توصویب شد. با این پیش فرض که هر آنچه در این برنامه های درسی (اسناد) وجود دارد نتیجه تعاملات و مذاکرات کارشناسان با در نظر گرفتن تمام شرایط بافتی (آموزشی و فرهنگی کشور) است (Hard, Lee, & Dockett, 2018) ما سعی نمودیم بافت، متن و پیامدهای سیاست‌ها که در اسناد ارائه شده است را مشخص کنیم همانطور که دیگر مطالعات مانند (Bell & Stevenson, 2006; Busher, 2006; Taylor et al., 1997) نیز توصیه نموده اند.

عنوان مقاله [English]

Design and implementation of the first Iranian sign language interpreting curriculum

نویسندگان [English]

Hessameddin Ghanbar¹؛ Reza Rezvani²

¹Department of Language and Linguistics،Islamic Azad University، Fereshtegaan International Branch

²Department of English Language and Literature, Yasouj University/ Department of Foreign Languages and Linguistics, Shiraz University

چکیده [English]

This study explores the development of sign language interpretation as a formal and academic profession in Iran. The need for sign language interpreters has been recognized as a right of citizenship by Deaf communities. In 1400, the first accessible university for the Deaf community was established by Islamic Azad University, Fereshtegaan International Branch, marking the beginning of efforts to create university courses in Iranian sign language (ISL) interpretation. By 1401, the Ministry of Science, research and technology of Iran approved curriculum for bachelor's and associate's degree programs in Iranian sign language interpretation. This study uses document analysis to trace the inception and development of these programs, focusing on policy documents and intended curriculums related to ISL interpreter training at Islamic Azad University. Acknowledging that policy documents are the result of negotiation and compromise, and are developed and enacted within complex systems that involve various actors, environments, and processes, our goal was to analyze the policies as they are presented in the documents. This approach aligns with suggestions made by Taylor et al. (1997), Bell & Stevenson (2006), and Busher (2006). Upon examination of the programs, it was evident that the program is interdisciplinary, covering subjects like linguistics, sociology as well as psychology. The importance of professional sign language interpreters in providing access to information for the Deaf community is emphasized, highlighting the need for comprehensive training in various field.

مراجع