تعمیم مدل جاذبه فازی برای تعیین بازار هدف صادراتی با افزودن متغیرهای مداخله‌گرانه: مطالعه موردی پسته ایران

فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مقاله 4، دوره 16، شماره 3، آبان 1403   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jae.2024.32198.2393

نویسندگان

فریبا اقبال¹؛ سید مجتبی مجاوریان^{* 2}؛ حسن اسدپور³؛ سمیه شیرزادی¹

¹گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

²عضو هیئت علمی

³سازمان تحقیقات کشاورزی استان مازندران

تاریخ دریافت: 06 مرداد 1402،  تاریخ بازنگری: 03 آبان 1402،  تاریخ پذیرش: 22 تیر 1403 

چکیده

هدف از این پژوهش، اصلاح الگوی مزبور برای اقتصادهایی مانند ایران است که با محدودیت‌های زیادی در تجارت روبرو هستند. در الگوی پیشنهادی، متغیرهای روابط سیاسی دوستانه ، بحران و تحریم اقتصادی، که در مطالعات قبلی، اغلب به صورت عدد موهومی استفاده می‌شد با استفاده از تکنیک منطق فازی به الگو اضافه شد. بدین منظور بررسی برای تعیین کارایی صادرات پسته ایران از داده‌های 67 بازار هدف بالفعل پسته در دوره زمانی 2020-2001 با استفاده از الگوی جاذبه مرزی تصادفی اصلاح شده استفاده شده است. نتایج نشان داد علی‌رغم بکارگیری الگوی اصلاح شده در بازار صادرات پسته ایران، هیچ یک از بازارهای هدف انتخابی کارایی کامل را ندارند. همچنین نتایج گویای آن است که پتانسیل قابل توجهی برای صادرات پسته ایران به شرکای تجاری وجود دارد. شکاف صادرات برای تمامی شرکا منفی می‌باشد که نشان‌دهنده آن است که صادرات فعلی ایران کمتر از حداکثر صادرات ممکن شده است.

کلیدواژه‌ها

کارایی صادرات؛ الگوی جاذبه مرزی تصادفی؛ منطق فازی؛ محدودیت‌های سیاسی؛ پسته

عنوان مقاله [English]

Generalization of Fuzzy Gravity Model for Determining the Target Market by Adding Intervening Variations: A Case Study of Iranian Pistachio

نویسندگان [English]

fariba eghbal¹؛ Hassan Assadpour³؛ somayeh shirzadi¹؛

¹Department of Agricultural Economics, Faculty of Agricultural Engineering, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

³Agricultural Research Organization of Mazandaran Province

چکیده [English]

The purpose of this research is to modify the aforementioned model for economies like Iran that face many restrictions in trade. In the proposed model, the variables of friendly political relations, crisis and economic sanctions, which were often used as imaginary numbers in previous studies, were added to the model using the fuzzy logic technique. For this purpose, the data of 67 actual pistachio target markets in the period of 2001-2020 have been used to determine the efficiency of Iran's pistachio export using the modified stochastic frontier gravity model. The results showed that despite using the modified model in Iran's pistachio export market, none of the selected target markets have full efficiency. Also, the results show that there is a significant potential for the export of Iranian pistachios to trade partners. The export gap for all partners is negative, which indicates that Iran's current export is less than the maximum possible export.

کلیدواژه‌ها [English]

Export Efficiency, Stochastic Frontier Gravity Model, Fuzzy Logic, Political Constraints, Pistachio

مراجع