تدوین و اعتباریابی بسته پیشگیری از قلدری/ قربانی فضای مجازی نوجوانان مبتنی بر نقش عوامل فرهنگی، شناختی و هیجانی

فصلنامه علمی روش ها و مدل های روانشناختی

مقاله 3، دوره 15، شماره 56، مرداد 1403   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jpmm.2024.32966.3908

نویسندگان

فاطمه علی پور¹؛ ابوالفضل فرید^{* 2}؛ رامین حبیبی³؛ غلامرضا گل محمد نژاد²

¹دانشگاه شهید مدنی آذربایجان/ تبریز/ایران

²دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

³استاد گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

تاریخ دریافت: 02 بهمن 1402،  تاریخ بازنگری: 20 تیر 1403،  تاریخ پذیرش: 22 مرداد 1403 

چکیده

مقدمه: جرم‌شناسان اتفاق‌نظر دارند که افزایش جرائم سایبری ازجمله قلدری سایبری نتیجه پیشرفت‌های تکنولوژیکی است که تعامل اجتماعی و رفتار مردم را تغییر داده است و به یک ناسازگاری و مشکل روانی- اجتماعی رایج در جمعیت کودک و نوجوان مطرح‌ شده است. هدف پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی بسته پیشگیری از قلدری و قربانی فضای مجازی مبتنی بر نقش عوامل فرهنگی، شناختی و هیجانی بود.

روش‌: روش پژوهش حاضر از نوع کیفی و به روش سنتز پژوهی ترکیبی بود. به‌منظور طراحی بسته پیشگیری، از مبانی نظری موجود در پژوهش‌های انجام‌شده استفاده شد و برای کسب اطمینان از روایی مطلوب بسته پیشگیری، از روش روایی محتوایی با استفاده از مدل لاوشه با پانل خبرگان 11 نفری و از دو ضریب کمی نسبت روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تمامی جلسات بسته طراحی‌شده ضروری است. محتوای تمامی جلسات، کاملاً مرتبط با اهداف و یا مرتبط اما نیازمند بازبینی جزئی تشخیص داده شد. در ادامه، بازبینی‌های خواسته‌شده توسط متخصصان که 17 درصد تمامی پاسخ‌ها را در برمی‌گرفت، اعمال و بسته نهایی در ده جلسه تدوین شد.

نتیجه‌گیری: با توجه به روایی مطلوب این بسته پیشنهاد می‌شود محتوای بسته حاضر به‌عنوان یک ‌فصل درسی برای کتاب تفکر و سبک زندگی متوسطه اول در نظر گرفته شود. همچنین به مشاوران مدارس و مسئولین ذی‌ربط پیشنهاد می‌شود برنامه مداخله حاضر را در صورت لزوم به‌صورت بالینی و آموزشی مورد استفاده و بهره‌برداری قرار دهند.

کلیدواژه‌ها

بسته پیشگیری؛ قلدری و قربانی فضای مجازی؛ روایی محتوایی؛ نوجوانان

عنوان مقاله [English]

Development and Validation of the Adolescents' Cyber bullying/victimization Prevention Package Based on the Role of Cultural, Cognitive, and Emotional Factors

نویسندگان [English]

فاطمه Alipour¹؛ Abolfazl Farid²؛ ramin kaleybar, Ramin³؛ Golamreza Golmohammad nejad,²

¹shahid madani azarbaijan univercity/tabriz/iran

²Associate Professor, Department of Education, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

³Prof, Department of Education, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Criminologists agree that the increase in cybercrimes, including cyberbullying, is the result of technological advances that have changed social interaction and people's behavior, and it has been suggested as an incompatibility and psychosocial problem common in the child and adolescent population. The purpose of this research Also, the development and validation of the package for the prevention of cyberspace bullying and victimization is based on the role of cultural, cognitive and emotional factors.

Methods: The method of the present research was of a qualitative type and a mixed research synthesis method, in order to design the prevention package, the theoretical foundations of the conducted researches were used, and in order to ensure the validity of the prevention package, the validity method was used. Content was analyzed using Lavshe's model with a panel of 11 experts and two quantitative coefficients, content validity ratio and content validity index .

Findings: The results of the present study showed that all closed meetings are necessary and the content of all meetings was found to be completely related to the goals or related but in need of partial revision. In the following, the revisions requested by experts, which included 17% of all answers, were applied and the final package of 10 sessions was compiled. Considering the favorable validity of this package, it is suggested that the content of this package be considered as a lesson for the book of thinking and lifestyle of the first secondary school. It is also suggested to school counselors and relevant officials to use and exploit the present intervention program in a clinical and educational manner if necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

prevention package, cyberspace bullying and victimization, content validity, adolescents

مراجع