اثربخشی روش مداخله مبتنی بر اصلاح سوگیری شناختی نسبت به نشانه‌های سیگار بر سوگیری شناختی و آمادگی ابتلا به اعتیاد افراد سیگاری.

فصلنامه علمی روش ها و مدل های روانشناختی

مقاله 4، دوره 15، شماره 56، مرداد 1403   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jpmm.2024.32311.3834

نویسندگان

اصغر سهرابی شکفتی^{* 1}؛ علی پاکیزه²؛ مجتبی جنگخیز³

¹گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران

²دانشیار دانشگاه خلیج فارس بوشهر - - گروه روانشناسی دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران

³گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، شاخه بوشهر، بوشهر ، ایران

تاریخ دریافت: 04 شهریور 1402،  تاریخ بازنگری: 18 تیر 1403،  تاریخ پذیرش: 22 مرداد 1403 

چکیده

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی اصلاح سوگیری شناختی نسبت به نشانه‌های سیگار بر سوگیری شناختی و آمادگی ابتلا به اعتیاد کارمندان سیگاری شهر بوشهر اجرا گردید.

مواد و روش‌ها: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش‌آزمون_پس‌آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه کارمندان سیگاری مرد شاغل در ادارات دولتی شهر بوشهر در سال 1401 و نمونه پژوهش40 نفر از کارمندان مذکور بودند که به روش گمارش تصادفی در دو گروه 20 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. اعضای گروه آزمایش در برنامه 8 جلسه‌ای اصلاح سوگیری شناختی نسبت به نشانه‌های سیگار شرکت نمودند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش آزمایه کاوش نقطه و پرسشنامه آمادگی ابتلا به اعتیاد بود که در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون بر روی دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد. برای تحلیل داده‌ها از شاخص آماری تحلیل کوواریانس، در نرم‌افزار spss استفاده شده است.

یافته‌ها: نتایج تحلیل نشان داد که اصلاح سوگیری شناختی نسبت به نشانه‌های سیگار موجب کاهش معناداری در میانگین نمرات سوگیری شناختی (05/0p< , 93/8f=) و آمادگی ابتلا به اعتیاد گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل گردید (01/0p< , 38/39f=) .

بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش‌ها نشان داد که مداخله اصلاح سوگیری شناختی می‌تواند به‌عنوان یک روش مفید برای کاهش سوگیری شناختی و آمادگی ابتلا به اعتیاد در افراد سیگاری بکار رود و زمینه ترک سیگار را فراهم سازد.

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of modification of cognitive bias towards smoking signs, on cognitive bias and addiction potential of smokers

نویسندگان [English]

Asghar Sohrabi shekafti¹؛ Ali pakizeh²؛ mojtaba jangkhiz³

¹Department of Psychology, Persian Gulf University, Bushehr, Bushehr, Iran

²Associate Professor Persian Gulf University, Bushehr - - Department of Psychology

³Senior student of Clinical Psychology, Islamic Azad University, Bushehr Branch , Iran

چکیده [English]

Objectives:The aim of this study was to investigate the modification of cognitive bias towards the symptoms of smoking on cognitive bias and susceptibility to addiction in smoking employees.

Materials and Methods: The experimental research was conducted using a pre-test and post-test design with a control group. The statistical population of the research included the smoking employees of Bushehr city in 2022. The research sample included 40 people who were randomly divided in tow groups of 20 people, experimental and control. The members of the experimental group participated in an 8-week software to cognitive bias modification towards smoking symptoms. The data was collected by the addiction susceptibility questionnaire and the dot exploration task software in two stages before and after the intervention, and covariance analysis was used to analyze the data.

Results: The results of the research showed that the intervention aimed at modifying the cognitive bias towards the symptoms of smoking lead to a significant reduction in the cognitive bias (f=8/93 , p<0.05)as well as the susceptibility to addiction of the experimental group (f=39/38 ,p<0.01)

Discussion and Conclusion: Considering the effectiveness of interventions aimed at modifying cognitive bias on reducing cognitive bias and reducing the tendency to use drugs, the implementation of such interventions in populations susceptible to addiction will have an effective and low-cost role in preventing addiction.

مراجع