تأثیر ابهام و تعارض نقش بر رضایت شغلی (مورد مطالعه: اعضاء هیات علمی دانشگاه های کشور)

دوماهنامه علمی - پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 مرداد 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jedu.2024.32503.6542

نویسنده

اصغر وثوقی اصل^*

عضو هیت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین

تاریخ دریافت: 03 مهر 1402،  تاریخ بازنگری: 09 آبان 1402،  تاریخ پذیرش: 19 آذر 1402 

چکیده

مقدمه و هدف: یکی از راه‌های افزایش مسئولیت‌پذیری و تعهدات کارکنان، تأمین رضایتمندی آن‌ها و بسط ابعاد رضایت شغلی در محیط‌های کاری است. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر ابهام و تعارض نقش بر رضایت شغلی در محیط‌های آموزشی با در نظر گرفتن نقش میانجی استرس و فرسودگی شغلی است.

روش شناسی پژوهش: این پژوهش مبتنی بر روش کمّی، توصیفی- تحلیلی، همبستگی و مقطعی در قالب روش پیمایش است. لذا 190 نفر از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های کشور با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای و بر اساس نرم‌افزار سمپل پاور انتخاب شدند. به‌منظور گردآوری داده از پرسشنامه‌های معتبر استاندارد (دارای روایی و پایایی) استفاده شده و داده‌ها به‌وسیله نرم‌افزار 22SPSS تحلیل گردیدند.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که شاخص‌های ابهام نقش و تعارض نقش رابطه منفی و معناداری با رضایت شغلی داشته و استرس شغلی و فرسودگی شغلی نیز علاوه بر اثرگذاری معکوس و معنی‌دار بر رضایت شغلی، به‌عنوان شاخص‌های میانجی، رابطه میان ابهام و تعارض نقش با رضایت شغلی را تحت تأثیر قرار داده و آن را تعدیل می‌کنند.

بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تعارض نقش بالاترین میزان اثرگذاری (مستقیم و غیرمستقیم) را بر رضایت شغلی دارد. لذا کاهش نارضایتی‌های شغلی منوط به تأمین شرایطی در محیط‌های کاری است که در آن کارکنان نسبت به وظایف و مسئولیت‌های خویش آگاه بوده و درگیر وظایف و مسئولیت‌های ناسازگار و متضاد نباشند. فقدان ابهام و تعارض در نقش‌ها به‌نوبه خود از استرس کاری آنان کاسته، فرسودگی‌های شغلی را به تأخیر انداخته و رضایت شغلی آنان را بیشتر می‌کند.

کلیدواژه‌ها

رضایت شغلی؛ ابهام نقش؛ تعارض‌نقش؛ فرسودگی شغلی؛ استرس‌شغلی

عنوان مقاله [English]

The effect of role ambiguity and conflict on job satisfaction (case study: faculty members of the country's universities)

نویسندگان [English]

asghar vosoughi

عضو هیت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین

چکیده [English]

Introduction and purpose: One of the ways to increase the responsibility and commitments of employees is to ensure their satisfaction and expand the dimensions of job satisfaction in work environments. The purpose of this research is to investigate the effect of role ambiguity and conflict on job satisfaction in educational environments, taking into account the mediating role of stress and burnout.

Research methodology: This research is based on quantitative, descriptive-analytical, correlational and cross-sectional methods in the form of a survey method. Therefore, 190 faculty members of the country's universities were selected using the stratified sampling method and based on the Sample Power software. In order to collect data, standard valid questionnaires (with validity and reliability) were used and the data were analyzed by SPSS 22 software.

Findings: The findings showed that the indicators of role ambiguity and role conflict have a negative and significant relationship with job satisfaction, and job stress and burnout, in addition to having an inverse and significant effect on job satisfaction, as mediating indicators, the relationship between role ambiguity and conflict with They influence job satisfaction and adjust it.

Discussion and conclusion: The results showed that conflict has the highest effect (direct and indirect) on job satisfaction. Therefore, reducing job dissatisfaction depends on providing conditions in work environments where employees are aware of their duties and responsibilities and are not involved in incompatible and conflicting duties and responsibilities. The lack of ambiguity and conflict in roles, in turn, reduces their work stress, delays job burnouts and increases their job satisfaction.

کلیدواژه‌ها [English]

Job satisfaction, role ambiguity, role conflict, job burnout, job stress