ارزیابی وضعیت زیست پذیری مناطق شهری کلان‌شهر کرمانشاه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بر اساس ادبیات جهانی زیست پذیری

فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 مرداد 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jzpm.2024.31572.4201

نویسندگان

مهرانگیز محمدی^{* 1}؛ عباس ملک حسینی²

¹دانشگاه آزاد ملایر

²گروه جغرافیای دانشگاه ازادملایر

تاریخ دریافت: 20 بهمن 1401،  تاریخ بازنگری: 05 فروردین 1403،  تاریخ پذیرش: 11 فروردین 1403 

چکیده

با توجه به چالش ها و مشکلات مربوط به کلان شهرها و مناطق مسکونی در بیشتر نقاط جهان راه‌حل‌ها و دیدگا‌ه‌های مختلفی مطرح شده است؛ جدیدترین این دیدگاه‌ها زیست‌پذیری می باشد. بنابراین پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی – تطبیقی و بهره گیری از تکنیک ویکور در پی ارزیابی و مشخص کردن وضعیت زیست‌پذیری ذهنی 8 منطقه شهری کلان شهر کرمانشاه بوده است. در ابتدا با استفاده از روش پویش محیطی و استفاده از بانک های اطلاعاتی شاخص ها و گویه های مربوط به زیست پذیری در بعد ذهنی در قالب 3 بعد، 15 شاخص و 93 متغیر شناسایی شده است. با توجه به اینکه روش پژوهش پیمایشی و مبتنی بر توزیع پرسشنامه بوده، جامعه آماری شامل شهروندان ساکن در 8 منطقه شهری کرمانشاه می‌باشد که حجم نمونه با استفاده از روش کوکران به تعداد 384 نفر انتخاب شده است. تکنیک های مورد استفاده در این پژوهش ویکور (برای مشخص کردن وضعیت زیست پذیری مناطق) و آنتروپی شانون (برای وزن دهی به گویه های پژوهش) بوده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است، در 3 بعد مورد بررسی وضعیت زیست پذیری کلان شهر کرمانشاه رضایت بخش نمی‌باشد، زیرا بررسی وضعیت زیست‌پذیری کلی مناطق 8 گانه کرمانشاه گویایی آن است که از 8 منطقه کرمانشاه 50 درصد مناطق (مناطق 8، 4، 2 و 3) در وضعیت بسیار نامطلوب و بحرانی قرار دارند. وضعیت منطقه 6 نامطلوب و دو منطقه 1 و 7 در وضعیت متوسط زیست‌پذیری قرار دارند. بررسی وضعیت منطقه 5 گویای وضعیت بسیار مناسب این منطقه می‌باشد. در نهایت برای بهبود شرایط زیست پذیری مناطق پیشنهادهای ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

زیست پذیری شهری؛ بعد اجتماعی؛ بعد اقتصادی؛ بعد زیست محیطی؛ کلانشهر کرمانشاه

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the livability Conditions of the urban Regions of Kermanshah metropolis in economic, social and environmental dimensions based on the international livability literature

نویسندگان [English]

mehrangiz mohamadi¹؛ Abbas Malek Hoseini²

¹Malayer Azad university

²Islamic Azad University, Malayer, Iran

چکیده [English]

Considering the issues and problems related to metropolis and residential Regions in most parts of the world, solutions and views have been proposed. The most recent of these views is livability. Therefore, the present research, with an analytical-comparative approach and the use of Vikor technique, has sought to evaluate and determine the state of mental livability in 8 urban Regions of Kermanshah metropolis. At first, by using the environmental scanning method and the use of databases, indicators and items related to livability in the mental dimension in the form of 3 dimensions, 15 indicators and 93 variables have been identified. Considering that the survey research method is based on questionnaire distribution, the statistical population includes citizens living in 8 urban areas of Kermanshah, and the sample size is 384 people selected using Cochran's method. The techniques used in this research were Vikor (to determine the livability Conditions of Regions) and Shannon's entropy (to weight the research indicators). The results of the research show that, in the 3 dimensions examined, the livability of the metropolis of Kermanshah is not satisfactory, because the general livability of the 8 regions of Kermanshah shows that out of the 8 regions of Kermanshah, 50% of the regions (regions 8, 4 , 2 and 3) are in a very unfavorable and critical situation. The condition of region 6 is unfavorable and two regions 1 and 7 are in an average livability condition. Examining the situation of region 5 shows the very good condition of this region. Finally, suggestions have been made to improve the living conditions of the regions.

کلیدواژه‌ها [English]

Urban Livability, Economic dimension, social dimension, environmental dimension, Kermanshah metropolis