امکان‌سنجی روش‌های مداخله در بازآفرینی بافت فرسوده ( نمونه موردی: محله یوسف آباد تبریز)

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 مرداد 1403

نوع مقاله: مقاله برگرفته از پایان نامه

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jupm.2024.33187.4488

نویسندگان

آریا دژبان¹؛ حامد بیتی^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز

²عضو هیات علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

تاریخ دریافت: 21 اسفند 1402،  تاریخ بازنگری: 11 اردیبهشت 1403،  تاریخ پذیرش: 17 اردیبهشت 1403 

چکیده

در دهه‌های اخیر بافت فرسوده شهر تبریز و محله یوسف‌آباد با مشکلات متعدد اقتصادی و اجتماعی از قبیل فقر و بزهکاری مواجه است. تجربه‌ ناکام برخوردهای اجباری دولت در زمینه نوسازی این مناطق سبب شد در این تحقیق راهکارهای مداخله در بافت فرسوده محله یوسف‌آباد امکان‌سنجی و از منظر تاکید بر مشارکت مردمی اولویت‌بندی شوند. هدف اصلی این پژوهش امکان‌سنجی راهکارهای بازآفرینی بافت فرسوده محله یوسف آباد با تاکید بر مشارکت مردمی است. این تحقیق در دسته تحقیقات کمی قرار می‌گیرد و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. در ابتدا پرسشنامه‌ای تدوین و با تشکیل سه گروه دلفی انجام شد. جهت تحلیل داده‌ ها از میانگین و آزمون تی تک نمونه‌ای در محیط نرم‌افزار SPSS بهره‌برداری گردید. مطابق آزمون تی تک نمونه‌ای شاخص‌های مربوط به روش مشارکتی، بیشترین میزان رضایت در امتیازدهی را به همراه داشته است. از سویی با ترکیب شاخص‌ها و ایجاد متغیرهای جدید، متغیرهای مشارکتی، اندک‌افزایی، میان‌افزایی، توانمندسازی و تجمیع به ترتیب بیشترین میانگین را کسب کرده و بر اساس میزان مشارکت مردمی اولویت‌بندی شدند. یکسانی تحلیل‌ها در انتخاب راهکار مشارکتی بیانگر اهمیت بسیار زیاد تعامل میان مسئولین و ساکنان، فعالیت گروهی آن‌ها در امور اجرایی و همچنین تقویت حس مسئولیت‌پذیری ساکنین نسبت به محل زندگی است. در این راستا لازم است نسبت به مشارکت دادن شهروندان در زمینه‌های مطالعاتی، طراحی و اجرا توجه ویژه‌ای شود. این تحقیق در کنار نوآوری‌های علمی و ارائه راهکار، به لحاظ عملی نیز قابلیت اجرا دارد و در این صورت پیامدهای مثبت سیاسی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی به دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

بافت فرسوده؛ بازآفرینی شهری؛ روش‌های مداخله؛ تبریز

عنوان مقاله [English]

Feasibility of intervention methods in regeneration of dilapidated areas (case study of Yousef Abad neighborhood of Tabriz)

نویسندگان [English]

Arya Dezhban¹؛ Hamed Beyti²

¹Master's student in Architecture, Islamic Art University of Tabriz

²Associate Professor, Faculty of Architecture and Urbanism, Tabriz Islamic Art University , Tabriz, Iran.

چکیده [English]

In recent decades, the dilapidated urban fabric of the city of Tabriz, particularly the Yusefabad neighborhood, has faced numerous economic and social challenges such as poverty and crimeand other problems. The unsuccessful experience of the government's forced interventions in renewing these areas prompted this study to evaluate and prioritize intervention strategies in the dilapidated Yusefabad neighborhood with an emphasis on public participation. The main objective of this research is to assess the feasibility of revitalization strategies in the dilapidated Yusefabad neighborhood, focusing on public participation. This study falls into the category of quantitative research, utilizing a descriptive-analytical methodology. Initially, a questionnaire was developed and three Delphi groups were formed. Data analysis was conducted using mean values and a one-sample t-test in the SPSS software environment. According to the one-sample t-test, participatory methods scored the highest in terms of satisfaction. By combining indices and creating new variables, variables related to participation, incremental housing, infill development, empowerment, and consolidation had the highest means and were prioritized based on the degree of public participation. The consistency of the analyses in selecting participatory methods underscores the importance of interaction between officials and residents, group activities in executive affairs, and the strengthening of residents' sense of responsibility toward their living environment. In this context, special attention must be given to engaging citizens in research, design, and implementation. This research, aside from its scientific innovation and solution provision, has practical applicability and could yield positive political, security, social, and cultural outcomes.So that the security problem of these areas is also solved

کلیدواژه‌ها [English]

: Dilapidated areas, Urban Regeneration, Intervention Strategies, Tabriz