شهر دوستدار کودک؛ بررسی و ارزیابی میزان ایمنی فضاهای تفریحی ویژه کودکان (مطالعه موردی شهرک رکن‌آباد شیراز )

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 مرداد 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jupm.2024.31611.4315

نویسندگان

مریم حیدری^{* 1}؛ خدارحم بزی²

¹دانشگاه گرگان

²عضو هیات علمی دانشگاه گلستان

تاریخ دریافت: 28 بهمن 1401،  تاریخ بازنگری: 25 آبان 1402،  تاریخ پذیرش: 11 فروردین 1403 

چکیده

ایمنی فضاهای شهری از جمله موارد مهم در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری به شمار می‌رود. توجه به مباحث مربوط به کودکان در راستای شهر دوستدار کودک، اهمیت پرداختن به موضوع ایمنی فضاهای تفریحی ویژه کودکان را دو چندان نموده است. با توجه به شهرگرایی و تمرکز شدید افراد در شهرها و کم شدن مساحت منازل مسکونی و نیاز شدید شهروندان به تفریح و فراغت در خارج از منزل، ایمنی فضاهای خارج از خانه برای شهروندان از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد و یکی از شرایط لازم در فضاهای تفریحی برای عملکرد مطلوب آنها و تسهیل بروز رفتارهای مناسب در زمان تفریح، وجود ایمنی و آسایش جسمی و روانی و استفاده از این قابلیت توسط استفاده‌کنندگان از آن محیط است. به گونه‌ای که محیط با دارا بودن این شرایط در سطوح مختلف روانی تأمین کننده رفتارهای خاص در افراد است و همساختی رفتار و محیط را تأمین خواهد کرد. در تحقیق حاضر به بررسی و ارزیابی میزان ایمنی فضاهای تفریحی ویژه کودکان در شهرک رکن‌آباد شیراز پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی و از نوع همبستگی به شمار می‌رود. جامعه آماری تحقیق شهرک رکن آباد با جمعیت تقریبی 10 هزار نفر بوده و جامعه نمونه آن بر اساس فرمول کوکران 373 نفر بدست آمده است که در مجموع تعداد ۴۲۰ پرسشنامه محقق ساخته توزیع ‏گردیده، پرسشنامه‌ها بر اساس نمونه‌گیری غیر تصادفی بین افراد در دسترس جامعه توزیع شده است. روایی پرسشنامه‌ها از نظر محتوایی و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده از تحلیل عاملی و مدل سازی معادلات ساختاری در قالب نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، طراحی فضاهای بازی کودکان بر ایمنی کودکان تأثیر معناداری دارد و همچنین تجهیزات فضاهای بازی کودکان بر ایمنی کودکان تأثیر معناداری دارد. در نهایت اینکه؛ ویژگی‌های محیطی فضاهای بازی کودکان بر ایمنی کودکان تأثیر معناداری دارد.

کلیدواژه‌ها

شهر دوستدار کودک؛ طراحی فضای بازی؛ تجهیزات فضای بازی؛ ویژگی محیطی فضای بازی

عنوان مقاله [English]

child friendly city; Investigating and evaluating the level of safety of children's entertainment spaces (case study of Roknabad town, Shiraz)

نویسندگان [English]

maryam heydari¹؛ khodarahm bazi²

¹Gorgan University

²Golestan University faculty member

چکیده [English]

The safety of urban spaces is one of the important issues in urban planning and management. Paying attention to issues related to children in the direction of a child-friendly city has doubled the importance of addressing the issue of the safety of recreational spaces for children. Considering the urbanization and intense concentration of people in the cities and the decrease in the area of residential houses and the strong need of citizens to have fun and leisure outside the home, the safety of the spaces outside the home is of great importance for the citizens and one of the necessary conditions in the recreational spaces for Their optimal performance and facilitating the emergence of appropriate behaviors during recreation, the existence of physical and mental safety and comfort, and the use of this capability by the users of that environment. In such a way that the environment, having these conditions at different psychological levels, provides certain behaviors in people and will ensure the compatibility of behavior and environment. In the present research, the safety level of recreational spaces for children in Roknabad town of Shiraz has been investigated and evaluated. The research method is descriptive, analytical and correlational. The statistical population of the research of Rokn Abad town is approximately 10,000 people, and its sample population is 373 people based on Cochran's formula, and a total of 420 researcher-made questionnaires have been distributed. The questionnaires are based on non-random sampling among people available in the population has been The validity of the questionnaires has been confirmed in terms of content and reliability through Cronbach's alpha coefficient. For data analysis, factor analysis and structural equation modeling were used in the form of SmartPLS software. The results of the research show that the design of children's playgrounds has a significant effect on children's safety, and the equipment of children's playgrounds has a significant effect on children's safety. Finally, that; The environmental characteristics of children's play spaces have a significant effect on children's safety.

کلیدواژه‌ها [English]

Child-friendly city, playground design, playground equipment, environmental features of the playground