تاثیر عوامل اقتصادی-اجتماعی و محیطی بر واردات آب مجازی گندم در ایران

فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 مرداد 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jae.2024.33361.2432

نویسندگان

علی علی صوفی^* ؛ محسن علیپور

دانشجوی دکترا اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان

تاریخ دریافت: 09 اردیبهشت 1403،  تاریخ بازنگری: 22 مرداد 1403،  تاریخ پذیرش: 31 مرداد 1403 

چکیده

گندم یک محصولات استراتژیک به شمار می‌رود که امنیت غذایی کشورها به آن وابسته است و با توجه تخصیص بالای منابع آب به این محصول و وضعیت بحرانی منابع آب کشور، تحلیل عوامل موثر بر واردات آب مجازی این محصول ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش، تأثیر هر یک از عوامل اقتصادی- اجتماعی و محیطی بر واردات آب مجازی گندم کشور با استفاده از روش درستنمایی شبه بیشینه پوآسن (PPML) در دوره زمانی 2008 تا 2019بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهد که تولید ناخالص داخلی سرانه کشور ایران اثر مثبت و معناداری بر واردات آب مجازی گندم داشته است و همچنین افزایش جمعیت کشورهای منتخب (آلمان، قزاقستان، روسیه، امارات و استرالیا) و ایران بر واردات آب مجازی گندم اثر منفی و معناداری داشته است. با توجه به مدل جاذبه، فاصله جغرافیایی بر واردات آب مجازی گندم تأثیر منفی و معناداری داشته است و در نهایت میزان بارش سالیانه کشورهای منتخب و ایران به ترتیب تأثیر مثبت و منفی بر واردات آب مجازی گندم به ایران دارد.

کلیدواژه‌ها

آب مجازی؛ برآوردگر درستنمایی شبه بیشینه پوآسن؛ مدل جاذبه؛ واردات

عنوان مقاله [English]

Investigation of socioeconomic and Environmental Factors Affecting Virtual Water Trade in wheat production in Iran

نویسندگان [English]

ali alisoofi؛ mohsen alipour

phd. Student Of Agricultural Economic, University of Sistan and Baluchestan,Zahedan

چکیده [English]

Wheat is considered to be a strategic product on which the food security of countries depends, and due to the high water consumption of this product and the critical state of the country's water resources, the import of wheat virtual water can be a suitable solution to solve this problem. In this research, the effect of each economic-social and environmental factor on the virtual water import of wheat in the country has been investigated using the Poisson maximum likelihood method (PPML) in the period from 2008 to 2019. The results show that the GDP per capita of Iran had a positive and significant effect on the import of virtual wheat water and also the increase in the population of the selected countries (Germany, Kazakhstan, Russia, UAE and Australia) and Iran had a negative effect on the import of virtual wheat water. has been significant. According to the gravity model, geographical distance had a negative and significant effect on the import of virtual wheat water, and finally,

کلیدواژه‌ها [English]

Wheat, Virtual water, Poisson pseudo-maximum likelihood, Gravity Model, Import