ارزیابی ژئواقلیم بافت کوهستانی در راستای شناسایی مناطق ژئوتوریسم زمستانی (مطالعه موردی: استان لرستان)

فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مقاله 8، دوره 4، شماره 16، بهمن و اسفند 1393، صفحه 81-94   

نویسندگان

مجتبی یمانی^{* 1}؛ ابوالقاسم گورابی²؛ علی اکبر شمسی پور³؛ فاطمه مرادی پور⁴

¹دانشیار جغرافیا و ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

²استادیار جغرافیا و ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³استادیار جغرافیا و اقلیم شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

⁴کارشناس ارشد جغرافیا و ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

تاریخ دریافت: 03 اسفند 1393،  تاریخ پذیرش: 03 اسفند 1393 

چکیده

      مناطق کوهستانی به­دلیل ویژگی‌های خاص توپوگرافی و شرایط اقلیمی ویژه، برای تثبیت جمعیت خود نیاز به تقویت و ایجاد فعالیت­های مرتبط با شرایط ژئومورفولوژیکی و اقلیمی خاص خود دارند. ورزش اسکی به­عنوان نماد ژئوتوریسم زمستانی یکی از راه­های جذب گردشگر در بسیاری از کشورهای توسعه­یافته­ی دارای مناطق کوهستانی برفگیر است. استان لرستان یکی از بهترین و توانمندترین استان‌ها از نظر پدیده‌های ژئومورفولوژیک می­باشد؛ بافت کوهستانی منحصر به ‌فرد و وجود ارتفاعات و قلل بالاتر از 4000 متر، باعث شده است که این استان به یکی از توانمندترین استان­های کشور در این زمینه تبدیل شود. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از تکنیک­های چند­معیاره، توان ژئوتوریسم زمستانی مناطق کوهستانی استان لرستان شناسایی شود. هدف اصلی از انجام این تحقیق ارزیابی شرایط ژئومورفولوژیک و اقلیمی منطقه برای شناسایی مناطق ژئوتوریسم زمستانی (پیست اسکی) در این استان است. در این تحقیق 8 شاخص مورد استفاده قرار گرفته است. نقشه­های مورد استفاده در این تحقیق پس از ساخته­‌شدن در نرم‌افزارهای GIS ARC و ENVI، توسط مدل­های (ANP) و (AHP) تعیین وزن شده و سپس با استفاده از مدل تاپسیس در نرم­افزار ARC GIS مورد همپوشانی قرارگرفته و در نهایت نقشه نهایی مناطق مستعد گردشگری زمستانی استان تهیه شده است. نتایج نشان داد که دامنه‌های شمالی ارتفاعات اشترانکوه واقع در شهرستان ازنا، از نظر شاخص­های مورد بررسی، برای ایجاد مناطق گردشگری زمستانی (پیست اسکی) مناسب‌ترین وضعیت را داشته و بعد از آن به­ ترتیب دامنه‌های شمالی ارتفاعات قالیکوه در شهرستان الیگودرز و ارتفاعات گرین واقع در مرز شهرستان‌های بروجرد و سلسله، مناسب‌ترین مناطق استان برای ژئوتوریسم زمستانی محسوب می­شوند.

کلیدواژه‌ها

ژئواقلیم؛ بافت کوهستانی؛ ژئوتوریسم زمستانی؛ استان لرستان