شناسایی عوامل موثر بر حکمرانی آب در توسعه پایدار استان قم

فصلنامه علمی مهندسی منابع آب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 مهر 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/wej.2024.32881.2405

نویسندگان

علیرضا اقبالیان¹؛ سید مهدی میردامادی^{* 2}؛ شهاب الدین شکری³

¹گروه اقتصاد،ترویج و آموزش کشاورزی،واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه ازاد اسلامی، تهران،ایران

²گروه اقتصاد،ترویج و آموزش کشاورزی،واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه ازاد اسلامی،تهران،ایران

³گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی و علوم پایه، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، تهران، ایران

تاریخ دریافت: 08 دی 1402،  تاریخ بازنگری: 11 فروردین 1403،  تاریخ پذیرش: 09 مهر 1403 

چکیده

مقدمه: بامطالعه در مورد مدیریت منابع آب می توان اذعان داشت که مفهوم حکمرانی آب ، موضوع قابل بحثی است که بسیاری از زوایای آن هنوز به درستی تبیین نشده است. مطالعه حاضر با هدف طراحی مدل حکمرانی آب در جوامع روستایی استان قم به منظور دستیابی به توسعه پایدار روستایی در استان قم انجام شده است.

روش‌: جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارشناسان آب سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان قم که تعداد آن ها 163 نفر (آماررسمی سازمان، 1401) وکارشناسان سازمان آب استان قم که تعداد آنها 130 نفر(آمار رسمی سازمان، 1401) بوده است که بر اساس رابطه ی کوکران و با توجه به حجم جامعه آماری، حجم نمونه در این پژوهش تعداد170 نفر محاسبه و به روش تصادفی ساده انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه مشتمل بر 3 بخش: ویژگی های شخصی پاسخگویان، گویه های حکمرانی آب و گویه های عوامل تأثیرگذار بر حکمرانی آب به عنوان ابزار اصلی تحقیق استفاده شد.

یافته‌ها: عامل فنی بزرگترین عامل موثر مدل پژوهش(522/0=β , 664/2=t)شمرده شده و بعد از آن به ترتیب عامل حمایت نهادی و اداری(374/0=β , 739/2=t)، اجتماعی(348/0=β , 435/3=t) و عامل اقتصادی(297/0=β , 960/2=t) مهمترین عوامل موثر محسوب می شوند. همچنین عوامل قانونی و حقوقی نیز از نظر آماری معنادار شناخته نشده است(040/0=β , 318/0=t).

نتیجه گیری: این مطالعه با تمرکز بر یکی از مهمترین موضوعات حیطه آب تلاش کرده است به رابطه دو مقوله بسیار مهم ملی یعنی توسعه روستایی و حکمرانی آب بپردازد که در مطالعات پیشین داخلی کمتر به آن پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

حکمرانی آب؛ عوامل فنی؛ حمایت نهادی و اقتصادی؛ عوامل قانونی و حقوقی؛ استان قم

عنوان مقاله [English]

Identifying factors affecting water governance in the sustainable development of Qom province

نویسندگان [English]

alireza eghbalian¹؛ Seyed,mehdi mirdamadi²؛ Shahab Alddin shokri³

¹Department of Economic ,Agricultural Extension and Education ,Science and Research branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

²Department of Economic, Agricultural Extension and Education, Science and Research branch Islamic Azad University, Tehran, Iran

³Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture and Basic Sciences, Roudhen Branch, Islamic Azad University, Roudhen, Tehran, Iran

چکیده [English]

Background and purpose: In a dynamic background—that is, with continuous changes in the political, legal, economic, social, and technological aspects of water—it is important to ensure that efforts to improve the governance of water resources offer the prospects. . The present study was conducted with the aim of structural analysis of sustainable water governance in Qom province.

Methodology/Approach: The statistical population of the present study includes water experts of the Agricultural Engineering System Organization of Qom Province, whose number is 163 (official statistics of the organization, 1401) and experts of the Water Organization of Qom Province, whose number is 130 (official statistics of the organization, 1401).

Based on Cochran's relationship and considering the size of the statistical population, the sample size in this research is 170 people and it was selected by simple random method. To collect information, a questionnaire consisting of 3 parts: personal characteristics of the respondents, water governance items and items affecting water governance were used as the main research tool.

Findings and conclusions: It was determined that the technical factor is the biggest effective factor in designing the water governance model in the rural communities of Qom province in order to achieve sustainable rural development from the point of view of the water experts of the Agricultural Engineering System Organization and the Water Organization of Qom province. The order of institutional and administrative support, social and economic factors are the most important effective factors. Also, legal and legal factors are not known to be statistically significant.

کلیدواژه‌ها [English]

Water governance, technical factors, institutional and economic support, Legal and laws factors, Qom province