شناسایی محلات هدف مداخله با تأکید بر شاخص‌های بافت ناکارآمد شهری (موردمطالعه: محلات منطقه 19 تهران)

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 آذر 1403

نوع مقاله: مقاله برگرفته از پایان نامه

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jupm.2024.33411.4513

نویسندگان

هومان گودرزی^{* 1}؛ لطفعلی کوزه گر²؛ محمد تقی رضویان³

¹دانشجوی دکتری، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

²دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

³استاد و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

تاریخ دریافت: 23 اردیبهشت 1403،  تاریخ بازنگری: 23 آبان 1403،  تاریخ پذیرش: 05 آذر 1403 

چکیده

پژوهش حاضر در نظر دارد تا محلات منطقه 19 شهرداری تهران را موردبررسی و تحلیل قرار دهد و درنهایت محلات اولویت‌دار برای مداخله شناسایی کند. پژوهش حاضر ازنوع تحقیقات توصیفی تحلیل و با توجه به اهداف و ماهیت از جمله پژوهش‌های کاربردی می‌باشد. از نظر روش گرداوری داده‌ها به دوصورت اسنادی و پیمایشی است که جامعه آماری تحقیق حاضر متخصصین و کارشناسان حوزه شهرسازی، برنامه‌ریزی شهری، مدیریت شهری، اساتید دانشگاهی، نخبگان و دانشجویان دکتری و سایر افرادی که به نحوی نسبت به موضوع موردمطالعه آگاهی و تخصص دارند. روش نمونه‌گیری در پژوهش حاضر به‌صورت هدفمند و غیرتصادفی است. ازآنجایی‌که حجم دقیق جامعه آماری به‌صورت دقیق مشخص نیست، حجم نمونه نیز تا رسیدن به حد اشباع علمی و برابر با 50 نفر در نظر گرفته‌شده است. با توجه به یافته‌های پژوهش مشخص شد که مؤلفه‌های نازل بودن کیفیت زندگی با امتیاز نهایی 0.333 و مؤلفه محرومیت با امتیاز نهایی 0.297 در رتبه‌های اول و دوم قرار دارد؛ به‌عبارت‌دیگر ازنظر کارشناسان این دو مؤلفه بیشتر از سایر مؤلفه‌ها نشان‌دهنده ناکارآمدی بافت‌های شهری می‌باشد. به‌طورکلی نتایج نشان می‌دهد که هر چه از سمت شرق منطقه 19 تهران به سمت غرب آن حرکت شود بافت‌های شهری وضعیت ناکارآمد را نشان می‌دهد. سه محله خانی‌آباد شمالی، اسفندیاری و شریعتی شمالی نسبت به سایر محله‌ها وضعیت بهتری را دراند و در مقابل محله‌های علی‌آباد، اسماعیل‌آباد و نعمت‌آباد در وضعیت بسپار نامطلوب قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

"محلات هدف مداخله"؛ "بافت ناکارآمد شهری"؛ "منطقه 19 تهران"؛ "اراضی قهوه‌ای'

عنوان مقاله [English]

Identifying target neighborhoods for intervention with emphasis on the indicators of inefficient urban fabric (case study: neighborhoods in the 19th district of Tehran)

نویسندگان [English]

Houman Goodarzi¹؛ Lotf Ali Kozegar²؛ Mohammad Taghi Razavian³

¹PhD student, Geography and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

²Associate Professor and Faculty Member of, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

³Full Professor and Faculty Member of Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The first step in developing a suitable plan for the city is to identify the existing situation in different dimensions for intervention. Inefficient urban context indicators can be a suitable tool for this recognition. The current research intends to examine and analyze the neighborhoods of the 19th district of Tehran municipality and finally identify the priority neighborhoods for intervention. The current research is a type of descriptive and analytical research and according to its goals and nature, it is among applied researches. In terms of the method of data collection, it is in two forms, documentary and survey, and the statistical population of this research is specialists and experts in the field of urban planning, urban planning, urban management, university professors, elites and doctoral students and other people who somehow have knowledge and expertise about the subject under study. have The sampling method in this research is purposeful and non-random. Since the exact size of the statistical population is not precisely known, the sample size is considered to be 50 people until the scientific saturation limit is reached. According to the findings of the research, it was found that the components of low quality of life with a final score of 0.333 and the component of deprivation with a final score of 0.297 are in the first and second ranks; In other words, according to experts, these two components show the inefficiency of urban tissues more than other components. In general, the results show that as you move from the east side of the 19th district of Tehran to its west side, the urban tissues show an inefficient situation. The three neighborhoods of North Khaniabad, Esfandiari and North Shariati are in a better condition compared to other neighborhoods, and in contrast to the neighborhoods of Aliabad, Ismailabad and Nematabad, they are in an unfavorable condition.

کلیدواژه‌ها [English]

"neighborhoods targeted for intervention", "inefficient urban context", "district 19 of Tehran", "brown lands"

مراجع