بررسی شاخص‌های تأثیرگذار بازآفرینی شهری در بافت تاریخی شیراز

فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 دی 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jupm.2025.33416.4514

نویسندگان

سیاوش قزلی جهرمی¹؛ فرشته احمدی^{* 2}؛ مریم فرخی³؛ زینب طالبی³

¹دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، مرکز  تحقیقات افق های نوین در معماری و شهرسازی،واحد نجف آباد، دانشگاه  آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

²استاد یار گروه شهرسازی، مرکز  تحقیقات افق های نوین در معماری و شهرسازی ،واحد نجف اباد، دانشگاه ازاد اسلامی، نجف اباد، ایران

³استاد یار گروه شهرسازی، مرکز تحقیقات افق های نوین در معماری و شهرسازی، واحد نجف اباد، دانشگاه ازاد اسلامی، نجف اباد، ایران

تاریخ دریافت: 26 اردیبهشت 1403،  تاریخ بازنگری: 16 دی 1403،  تاریخ پذیرش: 20 دی 1403 

چکیده

رویکرد بازآفرینی، مشارکت مردمی را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾکی از ارکان اصلی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﺧﻮد در ﻧﻈﺮدارد. اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ حرکت ﺑﻪ ﺳﻮی توسعه بومی را اﻓﺰاﯾﺶ و ﺳﺒﺐ ﺟﺬب اﻓﺮاد ﺑﻪ اﯾﻦ مکان‌ها ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. شهر شیراز با پیشینه غنی فرهنگی، از جمله شهرهایی است که پروژه ملی بازآفرینی بافت تاریخی کشور را آغاز نموده است. بافت تاریخی و قدیمی مرکز این شهر، محلات ارزشمندی دارد که از عناصر منحصربه فردی مانند بازار، قلعه تاریخی، مسجد، حمام، خانه‌های قدیمی تشکیل شده است. هدف این مقاله، بررسی شاخص‌های تأثیرگذار بازآفرینی شهری در بافت تاریخی شیراز با تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری است. رویکرد حاکم بر پژوهش، توصیفی – تحلیلی و شیوه گردآوری داده‌های تحقیق، مبتنی بر دو روش کتابخانه‌ای (اسنادی) و پیمایشِ میدانی (ابزار پرسشنامه) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل ساکنان بافت تاریخی مرکزی شیراز شامل 48195 نفر می‌باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 322 نفر محاسبه و پرسشنامه به روش نمونه‌گیری احتمالی و روش تصادفی ساده انجام شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم‌افزارهای SPSS و Amos استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان داد که شاخص‌های پژوهش دارای اثرات گوناگون بر بازآفرینی بافت تاریخی شهر شیراز می‌باشند. در این خصوص بیشترین میزان تاثیر بر بازآفرینی بافت تاریخی شهر شیراز، برای شاخص مدیریتی به دست آمد. میزان بارعاملی یا وزن رگرسیونی برای شاخص مدیریتی برابر 57/0 بوده است.
رویکرد بازآفرینی، مشارکت مردمی را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾکی از ارکان اصلی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﺧﻮد در ﻧﻈﺮدارد. اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ حرکت ﺑﻪ ﺳﻮی توسعه بومی را اﻓﺰاﯾﺶ و ﺳﺒﺐ ﺟﺬب اﻓﺮاد ﺑﻪ اﯾﻦ مکان‌ها ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

کلیدواژه‌ها

بازآفرینی؛ تکنیک معادلات ساختاری (Amos)؛ بافت تاریخی؛ شیراز

عنوان مقاله [English]

Investigating the influential indicators of urban regeneration in the historical context of Shiraz

نویسندگان [English]

Siavash Ghezeli jahromi¹؛ Fereshteh Ahmadi²؛ Maryam Farokhi³؛ Zeynab Talebi³

¹Doctoral student of Urban Planning Department, New Horizons Research Center in Architecture and Urban Planning, Najaf Abad Branch, Islamic Azad University, Najaf Abad, Iran

²Assistant Professor, City Planning Department, New Horizons Research Center in Architecture and Urban Planning, Najaf Abad Branch, Islamic Azad University, Najaf Abad, Iran

³Associate Professor, Department of Urban Planning, New Horizons Research Center in Architecture and Urban Planning, Najaf Abad Branch, Islamic Azad University, Najaf Abad, Iran

چکیده [English]

The regeneration approach considers people's participation as one of the main pillars of its programming. These conditions will increase the movement towards local development and attract people to these places. The city of Shiraz, with its rich cultural background, is one of the cities that has started the national project of recreating the country's historical fabric. The historic and old context of the center of this city has valuable neighborhoods that are made up of unique elements such as the market, historical castle, mosque, bath, and old houses. The purpose of this article is to investigate the influential indicators of urban regeneration in the historical context of Shiraz with the structural equation modeling technique. The approach governing the research is descriptive-analytical and the method of collecting research data is based on two library methods (documents) and field survey (questionnaire tool). The statistical population of the present study includes 48,195 residents of the central historical context of Shiraz. The sample size was calculated based on Cochran's formula of 322 people and the questionnaire was conducted using probability sampling and simple random method. SPSS and Amos software were used for data analysis. The findings of the research showed that the research indicators have different effects on the reconstruction of the historical context of Shiraz city. In this regard, the greatest impact on the reconstruction of the historical context of Shiraz city was obtained for the management index. The factor load or regression weight for the management index was equal to 0.57...The regeneration approach considers people's participation as one of the main pillars of its programming. These conditions will increase the movement towards local development and attract people to these places. The city of Shiraz, with its rich cultural background, is one of the cities that has started the national project of recreating the country's historical fabric. The historic and old context of the center of this city has valuable neighborhoods that are made up of unique elements such as the market, historical castle, mosque, bath, and old houses. The purpose of this article is to investigate the influential indicators of urban regeneration

کلیدواژه‌ها [English]

Reconstruction, structural equation technique (Amos), historical context, Shiraz

مراجع