ارائه الگوی نقش مؤلفه‌های سرمایه روانشناختی در عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر

دوماهنامه علمی - پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 خرداد 1404

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jedu.2025.32868.6616

نویسندگان

زینب سلیمانی¹؛ علیرضا منظری توکلی^{* 2}؛ حمدالله منظری توکلی³؛ نجمه حاجی پور⁴

¹دانشجوی دکتری گروه علوم تربیتی و روان شناسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

²دانشیار گروه علوم تربیتی و روانشناسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

³گروه علوم تربیتی و روانشناسی ،دانشکده ادبیات و علوم انسانی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان ،کرمان ،ایران

⁴استادیار گروه علوم تربیتی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

تاریخ دریافت: 06 دی 1402،  تاریخ بازنگری: 17 دی 1402،  تاریخ پذیرش: 31 خرداد 1404 

چکیده

مقدمه و هدف: هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی نقش مؤلفه‌های سرمایه روانشناختی (خودکارآمدی تحصصیلی، امیدواری، تاب آوری و خوش‌بینی) در عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر شهر کرمان بوده است.

روش شناسی پژوهش: پژوهش به روش توصیفی- همبستگی در قالب الگوسازی مدل معادلات ساختاری انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم مدارس دخترانه شهر کرمان که بنا بر آمار اداره کل آموزش و پرورش تعدادشان برابر 3875 نفر می‌باشد، بوده است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردید. پرسشنامه‌ها از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای دو مرحله‌ای مورد تحلیل قرار گرفتند. پرسشنامه‌های این پژوهش شامل سرمایه روان‌شناختی (2007)Louthans و عملکرد تحصیلی Dortaj (2004) بودند.

یافته‌ها: نتایج بدست آمده از آزمون مدل، نشان داد که رابطه بین مولفه های امیدواری، خودکارآمدی، تاب‌آوری و خوش‌بینی بر عملکرد تحصیلی مستقیم، مثبت و معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد که وجود سرمایه روانشناختی بالا در دانش آموز، نگرش مثبت به محیط و مدرسه را به همراه داشته و سرمایه روانشناختی در دانش-آموزان بر پیشرفت تحصیلی آنها اثر گذار است.

بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که دانش‌آموز با داشتن سرمایه روانشناختی بالا نگرش مثبت به محیط و مدرسه پیدا می‌کند. سرمایه روانشناختی در دانش‌آموزان بر پیشرفت تحصیلی آنها اثر گذار است.

کلیدواژه‌ها

"؛ سرمایه روانشناختی"؛ عملکرد تحصیلی"؛ دانش آموزان"؛ ،"؛ پیشرفت تحصیلی"

عنوان مقاله [English]

Presenting the model of the role of psychological capital components in the academic performance of female students

نویسندگان [English]

zeinab soleimani¹؛ Alireza Manzari Tavakoli²؛ hamdallah manzari tavakoli³؛ najmeh hajipour⁴

¹PhD Candidate of Educational Psychology, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran

²Associate Professor, Department of Educational Sciences and Psychology, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran

³Department of Educational Sciences and Psychology, Faculty of Literature and Humanities, Islamic Azad University, Kerman Branch, Kerman, Iran

⁴Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran

چکیده [English]

Introduction: The aim of the current research was to provide a model of the role of psychological capital components (academic self-efficacy, hope, resilience and optimism) in the academic performance of female students in Kerman city.

research methodology: The research has been carried out by the descriptive-correlation method in the form of modeling the structural equation model. The statistical population of this research was all the students of the second secondary level of girls' schools in Kerman city, which according to the statistics of the General Directorate of Education, their number was 3875 people. The sample size was estimated to be 384 people based on Cochran's formula. Questionnaires were analyzed through two-stage cluster random sampling method. The questionnaires of this research included Louthans' psychological capital (2007) and Dartaj's academic performance (2004).

Findings: The results obtained from the model test showed that the relationship between the components of hope, self-efficacy, resilience and optimism on academic performance was direct, positive and significant. Also, the results showed that the presence of high psychological capital in students brings a positive attitude towards the environment and school, and psychological capital in students has an effect on their academic progress.

Conclusion: Psychological capital within students serves as a clarifying lens through which their academic advancement can be understood.

کلیدواژه‌ها [English]

", Psychological Capital", Academic performance", Students", ,", Academic achievement"