ارزیابی کیفی معماری سازمانی وضعیت موجود دانشگاه آزاد اسلامی و ارایه الگوی سرویس‌های معماری در وضع مطلوب

دوماهنامه علمی - پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی

مقاله 12، دوره 5، شماره 20، بهمن و اسفند 1393، صفحه 235-260   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نجمه احمدیان¹؛ سید ابراهیم مدینه²؛ علی اکبر شبانی^{* 3}

¹مدرس دانشگاه آزاداسلامی واحد دهاقان، گروه فناوری اطلاعات

²عضو هیات علمی دانشگاه آزاداسلامی واحد دهاقان، گروه مهندسی کامپیوتر

³مدرس دانشگاه آزاداسلامی، واحد دهاقان

تاریخ دریافت: 13 اسفند 1393،  تاریخ پذیرش: 13 اسفند 1393 

چکیده

رویکرد[1] معماری­سازمانی، به عنوان الگوی مسلط در حوزه برنامه­ریزی فناوری اطلاعات، هر روز بیش از پیش در سازمان­های دولتی و خصوصی کشور، مورد استفاده قرار می­گیرد. هدایت و کنترل صحیح تغییرات در راستای اهداف سازمان، نیازمند داشتن اطلاعات دقیق از وضعیت فعلی سازمان، نگرشی صحیح نسبت به وضعیت آتی آن و برنامه­ای روشن جهت حرکت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب است که با معماری­سازمانی محقق خواهد شد. دانشگاه آزاد اسلامی سازمانی است که با توجه به گستردگی و پراکندگی واحدهای آن، لزوم داشتن یک نقشه و طرح کلی جهت هماهنگی با اهداف سازمان و کنترل تغییرات ضروری است. جامعه آماری پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 4 است که به عنوان نمونه دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان و دبیرخانه مرکزی منطقه 4 انتخاب شدند. تحلیل­های صورت گرفته، به صورت کیفی بوده است که در قالب شیوه‌های تحلیل اسناد (جهت ارزیابی معماری موجود) و روش دلفی (جهت ارزیابی مدل سرویس­های مطلوب)، با رویکرد تطبیقی و قیاسی انجام پذیرفته است. بدین صورت که جهت ارزیابی معماری موجود، اطلاعات لازم از طریق مصاحبه حضوری با معاونین، مدیران و کارمندان دو نمونه انتخابی و مطالعه اسناد بالادستی سازمان، جمع آوری گردید. سپس مدل­های توصیفی و ماتریس­های تقابلی لازم بر اساس مدل ارزیابی معماری سازمانی مرجع از لحاظ ویژگی­های کیفی همراستایی، همگرایی، یکپارچگی، قابلیت نگهداری و توسعه، کارآیی و امنیت تهیه شد و با شیوه تحلیل اسناد، معیارهای فنی جهت ارزیابی محاسبه شد. نتایج این ارزیابی نشان می­دهد که وضعیت جاری در اکثر ویژگی­ها دارای ضعف بوده و باید بهبود پیدا نماید. از این­رو مدل جدیدی مبتنی بر سرویس­گرایی جهت ترسیم وضعیت آتی طراحی و با استفاده از روش دلفی ارزیابی شد. نظرات بدست آمده حاکی ازآن است که مدل ارایه شده تا حدود زیادی مناسب بوده و مورد قبول معماران و متخصصان ایرانی هست.



 

کلیدواژه‌ها

معماری سازمانی؛ معماری سرویس گرا؛ مدل مرجع فنی؛ ارزیابی کیفی؛ روش دلفی

عنوان مقاله [English]

A Qualitative Evaluation of Enterprise Architecture of Islamic Azad University: Developing a Model of Architecture Services in Desired State

نویسندگان [English]

N. A¹؛ S.E M²؛ A.A SH³

چکیده [English]

Enterprise architecture approach as the dominant paradigm in the field of Information Technology Planning, has growingly been used in public and private organizations. Proper control of the changes in line with the organization goals requires accurate knowledge of the current and future states and a clear plan to move from the current to the desired stat. This can be accomplished through enterprise architecture. As Islamic Azad University has multiple branches across the country, it is essential that it follow a general comprehensive plan aligned with the organization goals. Therefore, in this study, the current architecture of Dehaghan branch from region four of Islamic Azad University and the university central secretariat were selected and evaluated. A qualitative approach was undertaken in documents analysis and Delphi method. As such, face-to-face interviews with vice chancellors, managers and employees along with the documents provided the data to analyze. Then, contrastive matrixes and descriptive models based on reference evaluation models of enterprise architecture were developed in terms of quality, alignment, convergence, integration, maintenance and development capabilities, performance, and security. Through document analysis, technical evaluation criteria were generated. The results of this evaluation suggested that the current state was not satisfactory and required improvement. Thus, a new service-oriented model was posited for the future state and then assessed using the Delphi method. The feedback indicated that the proposed model was appropriate to a large extent and approved by Iranian architects and experts.

کلیدواژه‌ها [English]

Enterprise architecture, Service-oriented architecture, Technical reference model, Quality evaluation, Delphi method