نقش میانجی سبک‌های هویت در رابطه بین تمایز یافتگی خود و اعتیاد به اینترنت دانش آموزان دبیرستان‌های غیر دولتی

فصلنامه علمی روش ها و مدل های روانشناختی

مقاله 3، دوره 6، شماره 20، مرداد و شهریور 1394، صفحه 37-54   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مژگان جمشیدی^{* 1}؛ سیروس سروقد²

¹کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزا د اسلامی واحد مرودشت، مرودشت، ایران

²استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، گروه روانشناسی، مرودشت، ایران

تاریخ دریافت: 18 آبان 1394،  تاریخ پذیرش: 18 آبان 1394 

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی نقش میانجی سبک­های هویت در رابطه بین تمایز یافتگی خود و اعتیاد به اینترنت دانش آموزان دبیرستان­های غیردولتی شیراز بود. از جامعه مورد نظر 336 دانش­آموز (174 دختر، 162 پسر) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله­ای انتخاب و پرسشنامه­های سبک­های هویت برزونسکی، تمایز یافتگی خود اسکاورون و فریدلند و اعتیاد به اینترنت یانگ را تکمیل کردند. داده­های به دست آمده با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین سبک­های هویت اطلاعاتی و هنجاری با اعتیاد به اینترنت رابطه منفی، معنی دار و بین سبک هویت سردرگم- اجتنابی و اعتیاد به اینترنت رابطه مثبت، معنی دار وجود دارد. بین ابعاد تمایز یافتگی خود و اعتیاد به اینترنت رابطه معنی داری یافت نشد. بین سبک­های هویت اطلاعاتی و هنجاری با تمایز یافتگی خود رابطه منفی معنی دار به دست آمد. سبک­های هویت نقش واسطه ای بین ابعاد تمایز یافتگی خود و اعتیاد به اینترنت ایفا می­کند.

کلیدواژه‌ها

سبک‌های هویت؛ تمایز یافتگی خود؛ اعتیاد به اینترنت

عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Identity Styles in Relationship between Differentiation of Self and Internet Addiction

نویسندگان [English]

M. Jamshidi¹؛ S. Sarvghad²

چکیده [English]

The main purpose of this research was investigate the mediatory role of the identify styles in relationship between differentiation of self and internet addiction in non-government high school students. The sample of this study was 336 students (174 females, 162 males) who were selected through multi-stage cluster sampling and completed Berzonski identify styles, Skoworn& Friedlander differentiation of self and Young internet addiction questionnaires. The result showed that: there were negative and significant relation between informational and normative identifies styles with internet addiction, there was positive and significant relation between confused/avoidance identity style and internet addiction. There was significant relation between differentiation of self-component and internet addiction .Informational and normative identify styles had a negative relation with differentiation of self. Identify styles had a mediating role in relationship between differentiation of self and internet addiction.

کلیدواژه‌ها [English]

Identify styles, Differentiation of Self, internet addiction

مراجع

1. آذرپیکان، جابر. سامانی، سیامک. (1392). بررسی ساختار عاملی و کفایت روانسنجی پرسشنامه­ی سبک پردازش هویت. مجله­ی روشها و مدلهای روانشناختی، سال سوم، شماره 12، صص91-79.
2. آقاجانی حسین آبادی، محمد حسن. (1381). هنجاریابی مقدماتی پرسشنامه سبک های هویت برای دانشجویان (دوره کارشناسی) دانشگاه­های تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم. تهران.
3. اسکیان، پرستو. چنگیزی، فرهاد. (1387). بررسی رابطه بین تمایز یافتگی و سبک­های هویت در دانشجویان دانشگاه تهران. مجموعه مقالات چهارمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، 24-21 . ا
4. سکیان، پرستو. (1384). بررسی تاثیر سایکودرام بر افزایش تمایزیافتگی خود از خانواده­ی اصلی دانش آموزان دختر دبیرستانی منطقه­ی 5 تهران. پایان نامه­ی ارشد مشاوره دانشگاه تربیت معلم. تهران
5. برک، لورا، ای. (1385 ). روانشناسی رشد. جلد دوم (ترجمه سید محمدی، یحیی). ارسباران. تهران.
6. 6.       شارف، ریچارد. اس. (1386). نظریه­های روان درمانی و مشاوره. ترجمه فیروزبخت، مهرداد. انتشارات رسا. تهران.
7. صارمی، احمد. امیدوار، علی اکبر. (1381). توصیف، سبب شناسی، پیشگیری، درمان و مقیاس­های سنجش اختلال «اعتیاد به اینترنت». مشهد.
8. گلدنبرگ، ایرنه. گلدنبرگ، هربرت. (1382). خانواده درمانی. ترجمه، حین شاهی برواتی، حمیدرضا، نقش بندی، سیامک. وارجمند، الهام. انتشارات روان. تهران.
9. محسن زاده، فرشاد. شهرآرای، مهرناز. گودرزی، محمود. (1388). بررسی ارتباط تمایز یافتگی خود با سبک­های هویت.مجله تازه­ها و پژوهش­های مشاوره، دوره 8، شماره 32، 89-73.
10. 10.   نامخدایی، ایرج (1385). بررسی و مقایسه خصوصیات شخصیتی کاربران اینترنت با غیر کاربران اینترنت. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی.کرج.
11. 11.     نجفلویی، فاطمه. (1385). نقش تمایزیافتگی در روابط زناشویی. اندیشه های نوین تربیتی. 2(3و4)، 37-27.
12. نیا آذری، مرتضی. (1386). بررسی رابطه خودباوری و منبع کنترل با پیشرفت تحصیلی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور ورامین.
    1. Adams, G. R., Munro, B., Doherty-Poirer, M., Munro, G., Peterson, A., & Edwards, J. (2001). Diffuse-avoidance, normative, and informational identity styles: Using identity theory to predict malad-justment.Identity: An International Journal of Theory and Research, 1, 307–
    2. Akers-Woody, M. (2003). Understanding the attiudes toward marriage of never married female young adult children of divorce Bowen theory. A psy. Clinical Dissertation presented to the faculty of the California school of professional psychology at Alliant international university san diego .
    3. An, S. (2000). A study on the addictive sage of the internet. Masters thesis: yon sei university.
    4. Bartle-Haring, Suzanne. Karen H.Rosen, Sandra M. Stith (2001). Emotional Reactivity and Psychological Distress. Ohio State University, SAGE Publications.P130
    5. Berzonsky, M.D. (1989). identity style addescent research, 4. 268-282 .
    6. Berzonsky, M. D., & Kuk, L. (2000). Identity status, identity processing style, and the transition to university. Journal of Adolescent Research, 15, 81–98
    7. Berzonsky, M. D., & Sullivan. C. (1992). Social-cognitive aspects of identity style, need for cognition,experiential openness, and introspection.Journal of Adolescent Research, 7, 140–155.
    8. Bowen, M. (1978). Family therapy in clinical practice. New York: Aronson.Cahoon, D. D., & Crosby, C. C. (1972). A learning of approach to chronic drug use: source of reinforcement. Behavior Therapy,Vol. 3, pp. 64-70.
    9. Cao.f.su.l. (2007) Internet addiction among chinese adolescenets; prevalence and psychological features.departement of psychiatry.thr second xiangy a hospital.china accepted for publicatio0n 26 september.Human Communication Reserch (3) 409-410.
    10. Chung, H., & Gale, J. (2006). Comparing self – differentiation and psychological well–being between Korean and European American students. Contemporary Family Therapy, 28, 367-381.
    11. Dollinger, S. J., & Dollinger, S. M. C. (1997). Individuality and identity exploration: Anautophotographic study. Journal of Research in Personality, 31, 337–354
    12. Elieson,m.v;&Rubin,L.J.(2001). Differentiation of self and major depressive disorders: A test of Bowen theory among clinical, traditional, and internet groups. Family therapy, 29, 125-142
    13. Erikson, E. H. (1968). Identity: Youth and crisis. New York: W. W. Norton
    14. Friedman,E. (1991). Bowwen theory and therapy.In A.S. Gurman &D.P. Kniskern(Eds),Handbook of family therapy (Vol). New York: Brunner/Mazel.
    15. Green filed, V. (1999) virtual addiction help for whom. kland. new. harbinyer publicutions, nic .
    16. Johnson, Gal. (2005). Non verbal communication and Self_ Differentiation. Family Journal,16(4),140-153
    17. Lee, W. (1997). Medical term dictionary, academy book: seoul.
    18. Lewis, H. (1984). Ego evelopment, self differentiation, and family. Cohesion in the iransition to marriage phase. Abissertion presented  to the faculty of the graduate of school of arts and sciences university of denever.
    19. Marcia, J. E. (1966). Development and validation of ego identity status.Journal of Personality and Social Psychology, 3, 551–558.
    20. Marcia, J. E. (1980). Identity in adolescence. In J. Adelson (Ed.), Handbook of adolescent psychology (pp. 159–187). New York: Wiley.
    21. Marcia, J. E. (1993). The relational roots of identity. In J. Kroger (Ed.), Discussions on ego identity (pp.101–120). Hillsdale, NJ: Erlbaum
    22. Murray. TL, Daniels. M. (2006). Differentiation of self, perceived stress and symptom severity among patients with fibromyalgia syndrome. Families, Systems & Health, 24: 147-59 .
    23. Orman M. (2003) what to do if you are or fear that you may become addicted to the net
    24. Papero, D.V.(1990). Bowen family system thory.Boston:Allyn &Bacon.
    25. Papko, O. (2004). Differentiation and test anxiety in adolescents, University of Haifa. 320. Journal of Adolescents, Vol. 27, 645-662.
    26. Peleg-Popke, ora (2004) differention and test anxiety in adolescents, university of  Haifa
    27. Skowron, E. A & Friedlander, M.L. (1998). The Differentiation of Self-Inventory: Development and Initial Validation. Journal of Counseling Psychology, 45,235-249.
    28. Skowron, E. A. & Dendy, A.K. (2004). Differentiation of self and attachment in adulthood. Contemporary family therapy. 26(3). 337-35y.
    29. Song, I. (2003). Internet gratification, depressions, self-Efficacy, and internet addiction. MA. Dissertation, USA, Michigan state universitu, 5-35.
    30. Thompson, A.R. (2003). Counselling Techniques, Improving Relationship with others, ourselves, our families, and our environment. New York: Brunner-Routledge press.P129
    31. Vander AaN, overbeek G, Engels RCME (2009) Daily and Compulsive Internt use and well-being in Adolescence , Adiathesis stress model beased on big five Persandlutily traits. Jouknal of youth and Adolesconce 38: 765-760
    32. Whaby, E. Pelg–Poka, Ora. Halaby, Einaya. (2006). The relationship of maternal separationanxiety & differentiation of self to children s separation Anxiety & Adjustment to kindergarten: in Druze families.
    33. Young, K.S. (1999). internal addiction sysptorns, evolution and treatment, in L vande greek V.jackson (eds). innovations in clinical pactice , A source bood , 19–17–9
    34. Young , KS.(1996). Internet Addiction:The Emergency of New Clinical Disorder. Cyber psychologyand  behavior [online],Vol. 1, No.3, pp:237-244